U organizaciji Kola srpskih sestara ,,Sveti Marko” iz Podgorice u nedjelju 29. decembra na praznik Materice, u kripti Sabornog hrama Hristovog Vaskrsenja u Podgorici održano je predavanje ,,Uloga žene u crkvi” koje je održala Visokoprepodobna igumanija mati Fotina, igumanija manastira Beška na Skadarskom Jezeru, sa početkom u 11 časova, u nastavku održana je i projekcija animiranog crtanog filma za djecu ,,Maša i medved”.
U uvodnom dijelu predavanja Visokoprepodobna mati Fotina je naglasila da je Hristovo ovaploćenje i rođenje neizreciva tajna za ljudski razum budući da je jedino očima vjere dostupna srcu ljudskom:
,,U danima Božićnog posta koji su priprema za dolazeći praznik Hristovog ovaploćenja i rođenja, polako preko bogosluženja u dane ove nedelje, kada se proslavljaju Sveti Praoci, pokušavamo da smestimo u sebe tu tajnu nad tajnama. To je neizreciva tajna za ljudski razum i jedino očima vere dostupna je srcu ljudskom“.
Mati Fotina je u nastavku akcentovala da bi se poput Vitlejemske pećine i pećina našeg srca obasjala moramo prinijeti trud vjere rukovođeni molitvom koja je horovođa svih vrlina:
,,Svaki post je blagoslov Crkve i šansa i pomak ka ispunjenju ovog naznačenja. Da bi se pećina našeg srca obasjala moramo prineti trud vere i polako krenuti rukovođeni molitvom, kao horovođom svih vrlina, kako bi rekao Ava Justin, molitvom sabornom koja vrhuni u Svetoj Evharistiji i pričešću i ličnoj“.
Mati Fotina je u drugom dijelu predavanja podsjetila da je sudbina svijeta u rukama dvije žene, Pramajke Eve i Presvete Bogorodice, kroz koju je došlo spasenje svijetu – Bogočovjek Hristos:
,,Subina sveta je u rukama dve žene, Eve i Bogorodice, koju nazivaju drugom Evom. Kroz prvu je u svet ušao i greh i smrt i đavo, a kroz drugu vrlina, život, Bogočovek, radost i oboženje.
Tako da se žalost pramajke Eve pretvorila u radost i Crkva joj kliče: ,,Ti si obnovila prirodu i vreme“ i sveti oci o Bogorodici govore kao najsvetijem, najuzvišenijem, najsavršenijem biću posle Boga. Ona je majka naroda, obraz naše Crkve, crkvorodica, majka života, radost, pohvala devstvenika, pokroviteljka svih ljudi, posebno monaha, majka Crkve i radost svih žalosnih“.
Ona je rekla da u pravoslavnom predanju muškarac i žena imaju isto dostojanstvo, te da žena prepoznavši sebe u Gospodu postaje nosilac i hrišćanske kulture i morala:
,,U pravoslavnom predanju, muškarac i žena imaju isto dostojanstvo, ali svaka priroda ima svoju osobenu, s kojom samim tim se određuje različitost njihovih odnosa i položaj u društvu i uloga u životu. Prepoznavši sebe u Gospodu i majka, i devica, i monahinja, i udovica, i pokajana grešnica postaju nosilac i hrišćanske kulture i morala i time spašavaju i sebe, i svet oko sebe, prvenstveno kroz samožrtvenu ljubav i krotost i smirenje“.
,,Hristos je sa žene skinuo pečat srama, posvedočivši njenu duhovnu snagu i kvalitete koji ne zaostaju pred muškim. Sveti Vasilije upućuje Svetoj Juliti sledeće reči: ,,Žensko je sposobno za vrlinu ravnopravno kao i muškarac, jer od istog Tvorca je postala“. – zaključila je mati Fotina.
Poseban osvrt, mati Fotina dala je u pogledu praznika Materice, kao i samom majčinstvu koje na posebno važan način afirmiše porodicu kao malu crkvu i ćeliju društva, budući da je majka stub kuće koja svojom nesebičnom žrtvom pomaže izgrađivanju dečje ličnosti:
,,Danas u nedelju praotaca i materica imamo taj lep običaj u okviru naše Crkve, da taj dan posvećujemo majkama. I materinstvo kao dar rođenja, može da bude i duhovno i telesno rađenje. Majčinstvo je veliki dar sa neba i kruna, često i kruna bračne ljubavi. Oni koji nemaju dece kroz samožrtveno davanje sebe mogu da dostignu punoću ljubavi i postanu pravi ljudi svetog života, koji su jedini zaista pravi revolucionari. Žene koje su se odlučile za brak, svojom vernošću i odanošću suprugu grade svoj dom. Žena kao majka služi mužu i deci u Crkvi u okviru svojih mogućnosti i sposobnosti u javnom životu da svedoči Hrista. Svi znamo da je porodica mala crkva i ćelija društva i da je majka stub kuće koja svojom nesebičnom žrtvom pomaže izgrađivanju dečje ličnosti“.
,,Sama igra koja pretpostavlja jedan odnos između oca i majke i deteta je bitan element u razvoju dece, jer unosi opuštenost i slobodu i preduslov za odnos sa drugim, izaziva osećaj sreće. Roditelji bi trebali što više da se igraju sa svojom decom i da nalaze vreme za igru i da ne budu previše zauzeti svojim obavezama, da se ne zadovoljavaju samo time da deca sada uzimaju mobilne telefone i da se igraju u jednoj stvarnosti autističnoj i apstraktnoj i da u njoj žive“. – rekla je u daljem obraćanju mati Fotina.
Ona je ukazala na činjenicu da svete majke rađaju svete ljude, te da je uloga majke od velike važnosti za izgrađivanje ličnosti djeteta:
,,Svete Majke rađaju svete ljude. Kako je govorio pjesnik Tin Ujević, a kako je blaženopočivši Mitropolit Amfilohije često citirao njegove reči: ,,Srce majke je srce Bogomajke“, a Vladika Nikolaj s druge strane je upoređivao majku sa Hristom i sa Njegovom Golgotskom žrtvom.
Dostojevski kada je govorio o tim burnim nekim periodima svoga života, kada je malo zastranio da su upravo ta sećanja iz djetinstva, kada ga je majka vodila u crkvu bila presudna za njegov opstanak u veri. I znamo i njegovo ispovedanje vere koje za divljenje, gde on kaže: ,,Ako istina nije sa Hristom, ja ću biti sa Hristom i nema ničeg lepšeg na svetu od Hrista“.
,,Narušavanje zajednice sa Bogom u stvari je dovelo do narušavanja međuljudskih odnosa i do rušenja harmonije odnosa između muža i žene. Trebalo bi da se vratimo svi Bogorodici i njenoj ličnosti i da shvatimo da ona predstavlja najsavršeniji obrazac duhovnog uzrastanja prema Bogu i da je to naša smernica i naš zadatak i naša zaštitnica“. – poručila je na kraju Visokoprepodobna mati igumanija Fotina.
Boris Musić
