Blagoslov svetih kraljeva Milutina i Stefana Dečanskog
U večerašnjem izdanju emisije ,,Kosmetska kandila“ vašoj pažnji preporučujemo tonski zapis sa trećeg dana manifestacije Trg od Ćirilice, održanog 18. avgusta 2021. godine u porti crkve Vaznesenja Gospodnjeg na Toploj koje je upriličeno kao spomen na 700 godišnjicu od predstavljenja Sv. kralja Milutina i 690 godišnjicu od upokojenja Sv. kralja Stefana Dečanskog.
“Bogoslužiteljstvo je glavna karakteristika svih srpskih loze Nemanjića, koji su sebe nazivali rabima, slugama Hrista Boga, i tako se potpisivali, počev od Svetog Stefana Prvovjenčanog, pa sve do cara Uroša.” Ovim riječima publika je uvedena u večerašnju temu: život, ljubav prema Bogu i život u strahu Božijem svetih kraljeva.
O svetim Nemanjićima govorili su: prof. dr Slavica Vasiljević – Ilić, profesor srednjevjekovne srpske književnosti Univerziteta u Banja Luci, dr Vasilj Jovović, profesor cetinjske bogoslovije, jeromonah Makarije, iguman manastira Savina i arhimandrit Andrej, iguman manastira Crna Reka i profesor prizrenske bogoslovije.
Prof. dr Slavica Vasiljević – Ilić, svoje predavanje bazirala je na istorijskim činjenicama iz života kralja Milutina.
“Prema jednoj fresci iz Hilandara, kralj Milutin je prikazan u istoj odjeći kao i Andronik Drugi. Na toj fresci, vidi se zapravo koja je veličina kralja Milutina, jer on je ravan vizantijskom caru, koji po toj srednjevjekovnoj slici svijeta, predstavljao Boga na zemlji.”
Nakon izlaganja uvažene gošće, riječ je pripala ocu Makariju, koji je kao iguman manastira Savina, govorio o vezama manastira Savina i Dečana, koja je svoj vrhunac dostigla u liku blažene uspomene oca Justina, igumana ova dva manastira.
“Otac Justin, povezao je Visoke Dečane i Savinu u sve vekove i do kraja svršetka ovoga sveta, zato što, pokopajući se u Savinskoj obitelji, preneo je deo Dečanskog bića u manastir Savinu i time postavio novi temelj, jedan novi duh, ovde u Boki i time povezao Boku sa večnim bićem srpskog naroda, a to je Kosovo i Metohija.”
Otac Makarije je biranim riječima govorio o ocu Justinu napominjući da je njega samog Savina uvijek podsjećala na Dečane, pa je zbog toga izgradio i fontanu, koja ga je podsjećala na šadrvan u porti Visoki Dečana.
Nakon izlaganja oca Makarija, pročitana je pjesma Vladike Nikolaja o Kralju Milutinu, a potom je pročitana njegova Banjska povelja.
O vladavini i ktitorskoj djelatnosti sv. Kralja Milutina, vrlo sažeto i precizno govorio je i dr Vasilj Jovović.
On je istakao da je “Stefan Uroš drugi Milutin, iz dinastije Nemanjića, jedan je od najmoćnijih srpskih vladara Srednjeg vijeka. Upokoji se 1321. godine, i mi upravo ove godine slavimo 700 godina od njegovog upokojenja.”
Prof. Jovović, precizno je publici prikazao granice koje je kralj Milutin, sam ili uz pomoć saveznika tokom svoje vladavine duge 42 godine osvajao.
Drugi dio večeri, posvećen je sv. Kralju Stefanu Dečanskom.
Na početku pročitan je odlomak iz žitija Svetog kralja Stefana, koje je zapisao Grigorije Camblak.
Nakon toga, blagoslov Svetog Kralja prisutnima je prenio arhimandrit Andrej, sadašnji iguman manastira Crna Reka, koji se 24 godine podvizavao pored kivota sv. Stefana Dečanskog. Otac Andrej, govorio je i o nekim novim čudima koji je sv. Kralj učinio u Dečanskoj obitelji, naročitom tokom nepravednih napada na srpski narod i monahe 1998. i 2004. godine.
“Jedan stari Albanac, pričao je to vladiki Teodosiju: „Ovi moji su se sada zaradovali. Oterali smo Srbe. A ja im kažem. Nemojte se mnogo radovati, sveti Kralj je još uvek u Dečane. Vratiće se Srbi.“
Nakon ovih riječi utjehe, okrepljenja i nade, da će Kosovski božuri ponovo procvjetati, a da će ih zalivati sami Srbi, publici se predstavio folklorni ansambl “Kopaonik” iz Leposavića, pod vođstvom Đorđa Lakušića. Ansambla je izveo nekoliko plesova i pjesama iz srednjevjekovne Srbije.
I dok je ansambl, praćen ovacijama prisutnih odlazio sa pozornice, publika se polako vraćala u sadašnjost, jer je na trenutak, tokom ove večeri, cijelim svojim bićem, bila na dvoru Nemanjića. Izvrsni predavači, svojim izlaganjima odveli su publiku na dvor kraljeva Milutina i Stefana, a ples, kostimi i pojanje ansambla, učinili su porti crkve svetog Spasa, istinskim dvorcem ovih kraljeva.
Blagoslov svetih kraljeva, ostao je na svakom posjetiocu ove večeri.
