Monah dr Pavle Kondić : „Pećaršija je duhovno ognjište srpskog naroda”
U Sremskim Karlovcima jednoj od tri istorijska sjedišta srpskih patrijaraha, u subotu i nedjelju (14. i 15. maja 2022. godine) moliveno je proslavljen veliki jubilej koji zbog epidemije nije mogao biti obilježen 2020. godine, stogodišnjica obnove drevne Pećke Patrijaršije, odnosno ujedinjenja svih srpskih crkvenih oblasti, dotad u različitim statusima i jurisdikcijama, u jednu i jedinstvenu Srpsku Patrijaršiju.
Ovim povodom razgovarali smo sa sabratom manastira Stanjevići monahom dr Pavlom Kondićem upravnikom Arhiva Mitropolije Crnogorsko-primorske.
Otac Pavle je počeo svoje izlaganje još od vremena kada u Poslanici Rimljanima Sveti apostol Pavle pozdravlja Andronika, prvog episkopa antičkog Sirmijuma, danas Sremske Mitrovice, sjedišta drevne episkopije, govoreći, u nastavku, o nastajanju Karlovačke Mitropolije a potom i Patrijaršije kroz istoriju.
Monah dr Pavle Kondić govori i o nezakonitom i nasilnom ukidanju Pećke Patrijaršije 1766. godine, koja je nastavila da živi podijeljena u mitropolije i episkopije u granicama različitih država, starajući se da očuva duhovni i nacionalni identitet svoje pastve i obezbijedi opstanak srpskog naroda.
Dr Pavle Kondić je govorio i o samom događaju čiji jubilej, vijek od vaspostavljanja kanonskog jedinstva obilježavamo, kada je 12. septembra 1920. godine u Sremskim Karlovcima, u prisustvu regenta Aleksandra Karađorđevića i državnih zvaničnika, održan je Sabor arhijerejâ na kojem je, posle stotinu i pedeset četiri godine, uz liturgijsko jedinstvo, koje nikada nije ni bilo narušeno, vaspostavljeno i kanonsko i administrativno jedinstvo i svečano proglašena obnovljena Pećka Patrijaršija, odnosno Srpska Pravoslavna Crkva, na području njene istorijske i kanonske jurisdikcije.
Otac Pavle se u razgovoru sjetio i naših arhijereja mučenika, sveštenstva i vjernog naroda, koji su bili neposredni pregaoci u vaspostavljanju i proglašenju jedinstva Srpske Pravoslavne Crkve, koje treba molitveno da spominjemo ali isto tako, dodao je, treba da spominjemo i našeg Patrijarha Porfirija, Mitropolita Joanikija, ostale arhijereje, sveštenstvo i vjerni narod na kojima je ostalo da to jedinstvo očuvaju.
On je govorio i o duhovnom ognjištu srpskog naroda Svetoj Pećkoj Patrijaršiji, i najnovijem stradanju našeg naroda 1999. i 2004. godine kad je i sam stradao uz našeg blaženog spomena Mitropolita Amfilohija, koji je pružao duhovnu pomoć našim kosmetskim stradalnicima, sjećajući se da ovo nije bilo jedino ratište i stradanje našeg naroda gdje je uz naš narod bio Mitropolit Amfilohije.
Sjetio se i poslednjeg stradanja naše Svete Crkve na prostoru Crne Gore kada je naš Mitropolit Amfilohije, blaženog spomena, zajedno sa sadašnjim Mitropolitom Joanikijem, sveštenstvom i vjernim narodom “upalio svijeću i podgao duhovnu revoluciju“ povevši nas u veličanstvene, dostojanstvene litije za odbranu Svetinja i Crkve Božije a sve u cilju očuvanja jedinstva naše Svete Srpske Pravoslavne Crkve.
Slobodanka Grdinić
