Okrugli sto: “Pedeset godina od razaranja Njegoševe kapele na Lovćenu”
Protojerej Jovan Plamenac: Vratiti ili vraćati crkvu na Lovćen
Iako se to događalo u totalitarnom društvenom sistemu, u kojem je pravda zasnovana ne na pravu nego na ideologiji, rušenju crkve Svetog Petra Cetinjskog na Lovćenu 1972. godine usprotivili su se mnogi jugoslovenski intelektualci, ali i veliki dio naroda u Crnoj Gori. Mjera tog otpora je, po prirodnom zakonu akcije i reakcije, odredila i mjeru nasilja tog čina.
Crkva Svetog Petra Cetinjskog, opšteprihvaćeno nazvana Njegoševom kapelom, u kulturološkom, pa na neki način i duhovnom jedinstvu sa Lovćenom, bila je simvol genetskog slobodarstva crnogorskog, bokeškog, brđanskog, hercegovačkog i sveg srpskog naroda i njegove duboko ukorijenje pripadnosti istočnoj, pravoslavnoj civilizaciji.
Otpor rušenju Njegoševe kapele pratio je otpor izgradnji mauzoleja na vrhu Lovćena. Ta imitacija groba predhrišćanskog, paganskog vladara maloazijske oblasti Karije Mauzola bila je strani predmet u biću ovdašnjeg naroda, kao metak u tijelu.
Otpor rušenju crkve i izgradnji mauzoleja na Lovćenu slili su se u jedinstveni.
Već od samog početka radova na mauzoleju (bušenju tunela, izgradnja stepenica, izlivanje temelja…), 1970. godine, vrh Lovćena bio je okovan snažnim policijskim obezbjeđenjem, koje je dodatno ojačano operativcima tajne policije u vrijeme rušenja crkve. I ova činjenica govori o stepenu nasilja na Lovćenu početkom sedamdesetih godina prethodnog vijeka. Lovćenu je i vrh odrubljen.
Komnen Bećirović je 1990. godine osnovao „Pokretački odbor za povratak Njegoševe kapele na Lovćen“. Ubrzo potom, iste godine, Jevrem Brković osnovao je „Lovćenske straže“. Ove dvije organizacije, osnovane ubrzo po zvaničnom padu komunističkog režima u Crnoj Gori, na svoj način bile su ilustracija pogibelji njegove vladavine. Odbor je bio, navijačkim rečnikom rečeno, za Kapelu a Straže za mauzolej.
Upravo na tragici Lovćena pokazalo se koliko dubok jaz je taj režim raskopao u srpskom nacionalnom biću u Crnoj Gori. Postokomunistička crnogorska vlast, i sam utemeljena na komunističkoj ideologiji, kompromitovana korupcijom i drugim kriminalom bila je lak plijen evroatlantskim lešinarima koji su joj upumpali svoju novopagansku liberalnu ideologiju.
Upravo mauzolej na Lovćenu i Kapela sručena u njegovo podnožje, na Ivanova Korita, najrječitije simvolizuju današnju Crnu Goru. Mauzolej i Kapela su „dva strašna simvola“: mauzolej neopaganstva a Kapela pravoslavnog hrišćanstva. Mauzolej kao strašni nasilnik, Dioklecijan recimo, a Kapela kao mučenica, žrtva tog nasilja.
Simvoli nijesu tek puka obilježja pripadnosti ili naklonosti ideološkim, kulturološkim i drugim obrascima. Oni su artefakti, ljudske tvorevine ukorijenjene u duhovnim sferama života, nalik bradavicama na koži čiji korijeni duboko sežu u tijelo. Simvoli koje usvajamo po od Boga nam darovanoj slobodi, ili njenoj zloupotrebi, determinišu naše duhovno biće. Dušom već u ovom životu uranjamo u duhovni život svojom voljom se priklanjajući simvolima: petokraki, kukastom krstu, ili pak Časnom krstu i njegovim replikama. Isto nam se događa kada se priklanjamo mauzoleju na Lovćenu ili Njegoševoj kapeli.
Duhom Njegoševe kapele dišu drevna Crna Gora, Boka, Brda, Hercegovina…, a duhom mauzoleja današnja evroatlantska Crna Gora. Kapela je simvol vrlina: duhovnosti, slobode, etike, morala, zdrave porodice, rječju hrišćanskog vrjednosnog sistema. Mauzolej simvolizuje materijalizam, hedonizam, sebeljublje, LGBT+, pravo na ubijanje začetih a nerođenih ljudi, razvrat, rječju novopaganski vrjednosni sistem života.
Sveštenik Momčilo Krivokapić svjedočio je da su crnogorske vlasti ubrzo po rušenju Kapele nudile Crkvi da je vrati na Lovćen, negdje iza mauzoleja, gdje bi mogla da se smjesti. Ali Crkva na to nije pristala.
„Kapela i mauzolej ne mogu zajedno“, napisao je Komnen Bećirović u jednom saopštenju „Pokretačkog odbora za povratak Kapele na Lovćen“ 1990. godine. To je bio stav i mitropolita Amfilohija. Međutim, sjedeći na Cetinjskom tronu kao na žeravici, kasnije je prihvatio stav onih koji su, racionalno razmišljajući, smatrali da crkvu Svetog Petra Cetinjskog treba izgraditi pored mauzoleja, da je jedino tako moguće vratiti je na Lovćen u dogledno vrijeme. Čak je i išao na Lovćen da vidi da li je to fizički moguće i uvjerio se da jeste.
Međutim, ne bi li crkva i mauzolej na Lovćenu, jedno pored drugog, u duhu bilo nastojanje združivanja Boga sa mamonom?
Sijaset je argumenata koji svjedoče da je rušenje Njegoševe kapele bilo uistinu divljački čin. Tvrdnje da je Njegoševa kapela iz 1925. godine ne obnovljena stara nego nova koju je izgradio kralj Aleksandar Karađorđević i da ta nova nije izgrađena na temeljima i po gabaritima stare, kojima se nastoji opravdati rušenje Kapele, lažne su. Prvu Tvrdnju lansirao je Pavelićev ustaša Savić Marković Štedimlija a drugu biograf Josipa Broza Vladimir Dedijer. Ali, koliko god puta ta laž bila razobličena, nju današnji mauzolejoljupci vrte kao pokvarenu ploču. Mejnstrim mediji, precizno ideološki determinisani, u tome im svesrdno pomažu. U toj buci laži, riječ istine biva zagušena, kao Mocartova muzika u diskoteci.
Rušenje Njegoševe kapele i izgradnja mauzoleja bili su i juristdističko nasilje. U nezavisnom sudstvu, što podrazumijeva i nezavisnost države kojem pripada, lako bi bilo oboriti pravni osnov tog čina. Ali, Crna Gora je porobljena evroatlantskim intersima i njihovom ideologijom. A upravo mauzolej je ovdašnji simvol te ideologije.
Koliko god to sada izgledalo nestvarnim, nije nemoguće da država Crkvi, kao u Brozovo vrijeme, ponudi da Njegoševu kapelu vrati na Lovćen, negdje iza mauzoleja, samo ako globalistički ideolozi to procijene korisnim za utvrđivanje duha nju ejdža u Crnoj Gori. Njegoševe kosti ostale bi zabetonirane u mauzoleju, a njegova zavjetna crkva, u kojoj je zemnim ostacima htio da čeka sveopšte vaskrsenje i Strašni sud, bila bi imidž dobrih odnosa u crnogorskom društvu.
Kad-tad, Njegoševa kapela biće vraćena na Lovćen. Mauzolej neće biti razoren. To ne rade civilozovani ljudi. Kako je iznijet, tako može biti i snijet, pa i lakše jer je tehnika uznapredovala.
Povratak Kapele na Lovćen biće kosmički znak da je u svijetu dobro nadvladalo zlo. Vraćanje crkve na oslobođeni Lovćen biće vraćanje ikona u crkve u IX vijeku, vraćanje golubice sa maslinovom grančicom u kljunu Noju. To će biti nova pobjeda nad ikonoborstvom, nova pobjeda Pravoslavlja, nova Milost Božija nakon Potopa. To će biti Božiji znak da je paganstvo ovog vremena utihlo.
Crkva Svetog Petra Cetinjskog, Njegoševa kapela, zgučena i skrušena na Ivanovim Koritima, svoje vakrsenje treba da čeka kao pravoslavni Zid plača, suzama na „rijekama vavilonskim“ neprestano vraćana na vrh Lovćena kao u Jerusalim.
