U ponedeljak 25. decembra 2023. godine na praznik Prepodobnog Spiridona Trimitunskog Čudotvorca i na praznik Roždestva Hristovog po grigorijanskom kalendaru, klirik Mitropolije crnogorsko-primorske prof. Rade S. Bulajić, asistent na Pravoslavnom Bogoslovskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu i upravnik Arhiva manastira Ostrog i prosfornik u manastiru Ostrog, odbranio je drugi master rad sa najvećom ocenom.
Master rad iz biblistike pod naslovom ,,Socijalno pitanje odnosa muškog i ženskog pola iz starozavetne perspektive“ Rade Bulajić, branio je pred profesorskom komisijom Pravoslavnog Bogoslovskog fakulteta „Sveti Vasilije Ostroški“ u Foči Univerziteta u Istočnom Sarajevu, koju su činili: protojerej-stavrofor dr Vladislav Topalović, redovni profesor, mentor, protojerej-stavrofor dr Darko Đogo, redovni profesor, predsjednik i dr Boško Erić, docent, komentor. Članovi komisije su rad i odbranu ocijenili sa najvećom ocenom, i uz pohvale istakavši značaj i doprinos koji je kandidat obradivši temu dao na polju biblistike.
Master rad Rada Bulajića pod naslovom ,,Socijalno pitanje odnosa muškog i ženskog pola iz starozavetne perspektive“, pored uvodnog dijela sadrži pet glavnih poglavlja. Na kraju je zaključak i bibliografija.
U Uvodu kandidat ukratko govori o strukturi rada, njegovim smjernicama i ciljem istraživanja koji se želio postići na osnovu odabrane teme. Predstavlja život i međusobne odnose muškog i ženskog pola na osnovu pisanog svjedočanstva u starozavjetnim knjigama. Zbog opširnosti teme pokušao je da izdvoji ključne događaje iz života starozavjetnih ličnosti ali i da prikaže društvene okolnosti u kojima se našao starozavjetni čovjek.
U prvom poglavlju – Stvaranje čovjeka, autor predstavlja biblijsko viđenje polova kao i posljedice čovjekovog odvajanja od Boga. Najbolji primjer u Svetom Pismu, a ujedno i biblijski simvol ljubavi muškarca i žene, svakako je ,,Pjesma nad pjesmama”, koja zauzima posebno mjesto u prvom poglavlju.
U drugom poglavlju – Socijalno-etičke implikacije, kandidat je analizirao socijalne probleme koji se javljaju u starozavjetnim knjigama, a koji su zaokupljali čovjeka u njegovom društvenom životu. Problemi su se manifestovali u vidu ratnih sukoba, pitanja mira, ekonomskih odnosa u društvu, ekoloških pitanja i dr.
U trećem poglavlju-Položaj muškarca i žene u društvu kandidat nastoji da razvije slojevitu socijalnu stvarnost čoveka starozavetne epohe i da poput koncentričnih krugova pristupi centru istraživanja.
U četvrtom poglavlju – Starozavjetno poimanje braka, kandidat ukazuje da je osnovna vrijednost modernog društva postao snažno određen individualistički i narcisoidni mentalitet. Imajući ovo u vidu, osnovni cilj ovog poglavlja je bio da se analiziraju bračni problemi u Starom Zavjetu koji se mogu primijeniti i u današnjem društvu.
U petom poglavlju Starozavetno poimanje porodice, kandidat se bavi osnovnim karakteristikama starozavjetnih porodica, ali i ulogom muškarca, žene i djece u jednom patrijarhalnom društvu. Kroz razne primjere biblijskih ličnosti, možemo da zaključimo da nam Sveto Pismo ukazuje na realan optimizam prema porodici i porodičnim vrijednostima.
Zaključnim razmatranjem se iznosi kandidatov zaključni stav o socijalnom pitanju odnosa muškog i ženskog pola iz starozavjetne perspektive.
Ova veoma zanimljiva tema ,,Socijalno pitanje odnosa muškog i ženskog pola iz starozavetne perspektive“, kojom se g. Rade Bulajić bavio u svom radu, sve više postaje prisutna u savremenom društvu, a dužnost teologa je da imaju jasan stav po svim pitanjima čovjekove egzistencije. Tema je istražena sa različitih stanovišta i različitim naučnim metodama.
Doprinos master rada Rada Bulajića upravo se i ogleda u činjenici da on svojim istraživanjem doprinosi očuvanju braka i porodice kao najvažnije ustanove hrišćanskog života. Kombinacijom dogmatsko – biblijskog pogleda na fenomen polova kao jednog od izraza naznačenja čovekovog prilikom stvaranja, kandidat daje svoj doprinos očuvanju temeljnih vrijednosti hrišćanskog društva.
Izvod iz biografije profesora Rada S. Bulajića
Msr Rade Bulajić, diplomirani teolog, diplomirani istoričar, master istorije, master teologije, čtec Srpske Pravoslavne Crkve. Rođen je 16. jula 1990. godine u Vrbasu, od oca Svetozara i majke Vere r. Tadić. Porijeklo porodice Bulajić je sa Grahova (Nikšić), a Tadića iz sela Smriječna (Piva). Osnovnu školu i Gimnaziju je završio u Vrbasu. U toku srednje škole bio je polaznik Istraživačke stanice Petnica kod Valjeva. Osnovne studije Istorije na Filosofskom fakultetu u Novom Sadu upisuje 2009. i uspješno završava 2013. godine. Iste godine, Njegovo Preosveštenstvo Episkop bački g. dr Irinej ga je postavio za katihetu u Gimnaziji u Vrbasu i Ekonomsko – trgovinskoj školi u Kuli. U vrijeme predavanja pravoslavnog katihizisa, polagao je diferencijalne ispite na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu u Beogradu. Završio je master studije na Filosofskom fakultetu u Novom Sadu odbranivši master rad 2014. godine, na temu ,,Kralj Milutin (1282-1321) i manastir Gračanica”.
Vođen ljubavlju prema Svetom Vasiliju Ostroškom, Svetom Petru Cetinjskom kao i zemlji svojih predaka, došao je u Crnu Goru dobivši kanonski prijem za Mitropoliju crnogorsko-primorsku 2017. godine.
Iz pedagoškog iskustva smatrao je da su osnovne studije temelj obrazovanja, a posebno bogoslovskog. Stoga je sa blagoslovom Mitropolita crnogorsko-primorskog g. dr Mitropolita Amfilohija 2017. godine. upisao osnovne studije na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu ,,Sveti Vasilije Ostroški” u Foči koje je uspješno završio kao redovan student 2021. godine. Potom upisuje master studije koje uspješno završava odbranom master rada ,,Socijalno pitanje odnosa muškog i ženskog pola iz starozavetne perspektive“ 25. decembra 2023. godine.
Odlukom Naučno-nastavnog vijeća PBF u Foči Univerziteta u Istočnom Sarajevu, imenovan je za asistenta na Katedri za biblistiku (Stari Zavjet i Novi Zavjet).
Na praznik Prepodobne mati Angeline Srpske, 12. avgusta 2019. godine, sa blagoslovom Njegovog Visokopreosveštenstva Arhiepiskopa cetinjskog i Mitropolita crnogorsko-primorskog g. Amfilohija u toku Svete arhijerejske liturgije u manastiru Ćelija Dobrska, Njegovo Preosveštenstvo vikarni Episkop dioklijski g. Metodije rukoproizveo je g. Rada Bulajića u čin čteca.
Odlukom Mitropolita Amfilohija imenovan je i postavljen za upravnika Arhiva Manastira Ostroga od 15. februara 2020. godine. Autor je dvije knjige ,,Prožimanje prošlosti i eshatona“ i “Sveti kralj Milutin (1282-1321) i manastir Gračanica“.
Član je redakcije Sveviđa, lista Eparhije budimljansko-nikšićke za vjeronauku, hrišćansku kulturu i život crkve. Redovni je saradnik Pravoslavnog misionara, zvaničnog misionarskog glasila Srpske Pravoslavne Crkve za mlade.
Objavljivao je brojne članke i radove u Pravoslavnom Misionaru, Svetosavskom zvoncu, Sveviđu, Svetigori, Srpskoj baštini, časopisu Smisao. Urednik je i voditelj serijala «Pravoslavni Katihizis» na Ostrog Tv Studio, član je Udruženja novinara Crne Gore.
Bavi se pisanjem eseja, putopisa i proznih tekstova. Organizavao je više predavanja značajnih duhovnika i profesora za srednjoškolce i učestvovao u brojnim haritativnim aktivnostima.
Služi se engleskim i ruskim jezikom.
Učestovao je na više domaćih i međunarodnih naučnih skupova, naučnih konferencija, seminara i predavanja. Bio je gost u više radijskih i televizijskih emisija govoreći o bogoslovskim, istorijskim i duhovnim temama. Bavi se istraživanjem i proučavanjem tema iz bogoslovlja, biblistike, liturgike, etike, crkvene i narodne istorije.
Čestitamo g. Radu S. Bulajiću, na odbranjenom radu, sa molitvenim željama da i dalje nastavi da se bavi izučavanjem bogoslovlja i biblistike, prosvećujući svoje srce i dušu biblijskim umom i naukom Gospodnjom, u slavu Božiju, na korist svojoj Crkvi i srpskom rodu i na radost svojoj porodici, kolegama i studentima i svima ljudima dobre volje.
mr Aleksandar Vujović
profesor Bogoslovije Svetog Petra Cetinjskog
