O presvetlom liku i žitiju Svetog Petra I, mitropolita i čudotvorca cetinjskog, govorilo se u novom izdanju emisije Bogoslužbene osobenosti velikih praznika. Budući da se ovaj praznik oslanja na svešteni spomen Svetog Apostola i evanđelista Luke, autor emisije radija „Besjede“ Eparhije Bačke- Branislav Ilić ukazao je na povezanost ova dva praznika i dvojedine bogoslužbene osobenosti.
Sveti Petar Cetinjski je ličnost koja je u sebi objedinila mnogo darova, kao retko koja ličnost u istoriji. Nije slučajno da je on upoređivan sa pravom – sa Mojsijem, sa Isusom Navinom, te dve najznačajnije ličnosti drevne jevrejske istorije. Sveti Petar Cetinjski je značajan i po tome što je bio ne samo Mitropolit, nego je bio i etnarh Crne Gore. Upravljao je sudbinom, i duhovnom i telesnom, Crne Gore. Objedinio je u sebi podvižnika i ratnika, isposnika i mudraca, pesnika i pisca najzanimljivijih poslanica u našoj književnosti. Jednom rečju, on je bio svestrana ličnost.
On spada u one ljude koji ne žive za sebe, koji ne brinu samo o sebi, već koji sve što imaju žrtvuju. I to ne samo jedan deo svoga života, nego sveukupnost svoga života. Ta njegova unutarnja borba, taj rat koji je on vodio sa sobom, i koji vodi svaki čovek, rezultirao je upravo u unutarnju sjajnu pobedu nad samim sobom, nad svojom telesnošću, na ukroćivanju svoga duha, na smirivanju pred velikom tajnom Hrista Boga koga on veoma često pominje u svojim poslanicama; na prinošenju sebe kao miomirni dar Svetoj Trojici, Bogu Jedinome, kome on prinosi na dar i svoj Zakonik i svoju Stegu, počinjući ih upravo sa imenom Oca i Sina i Duha Svetoga. Ta njegova unutarnja borba i izvojevana pobeda sama po sebi, neodvojiva je od borbe „za dobro i mir među narodom”, kako on sâm u svojim poslanicama kaže.
Kada je reč o himnografiji ovog praznika koji sa ljubavlju proslavljamo, ne bismo smeli da smetnemo sa uma da mitropolit beogradski Mihajlo, kao himnograf službe Svetom Petru Cetinjskom, ovog svetitelja mirotvorca poredi sa svetim ličnostima kako Starog, tako i Novog Zaveta. Prema rečima iz službe veliki arhijerej Srpske Crkve, Mitropolit Crnogorski, Skenderijski i Primorski, bio je ognjenosni podvižnik, suzni molitvenik za ceo svet, najčistiji devstvenik, veliki čudotvorac, bogoozareni prorok, daroviti pisac, prekrasni pesnik, hrabri vojskovođa, vešti diplomata, mudri izmiritelj zavađene braće, milostivi hranitelj gladnih, sveblagi utešitelj nevoljnih i ucveljenih, daroviti istoričar, talentovani mistik i vešt praktičar života po Bogu u svim njegovim sferama – od tajanstvenog liturga u Svetoj Evharistiji do vrednog baštovana u vladičanskoj bašti, i čudesnom daru Neba za celi srpski rod.
Svaka pouka Svetog Petra Cetinjskog sadrži životvornu i svevaskrsavajuću silu Duha Svetoga stečenu smirenjem, opitom, velikim trudom i silom koja natapa naše žedne duše večnim smislom i večnom naukom neba. Ipak izdavajam jednu njegovu kratku pouku koju je izrekao učeći svoj narod, najvažnijem djelu- životom u trajnoj i neprekidnoj molitvi, čvrstoj vjeri i nepobjedivoj nadi u Božiju pravdu koja je svakako spora ali dostižna i neminovna. Ona glasi: U imenu Božijem je sud i pravda. U samo par riječi taj veliki Sveti isihasta, koji je sate provodio u svojoj keliji prizivajući najsvetije ime Hristovo, bez koga se prema riječima Apostola Pavla niko ne može spasiti, otkrio nam je najdublju duhovnu potku tajne života. Bez Bogočoveka Isusa Hrista nema istinskog suda ni nad čovekom ni nad vaskolikom vasionom. Samo u Njemu- Sveblagom Gospodu je istinski sud svakoj ljudskoj misli, reči i svakom djelu.
Hajte braćo pravoslavna da se radujemo, svehvalnim vrlinama, podvizima i delima, Crne Gore presvetlog svetilnika, mirotvorca i pravednika, Petra velikog arhijereja cetinjskog čudotvorca, pastira Crkve i učitelja, celivajmo mošti njegove netruležne i proslavimo Hrista Boga našega, Koji njega proslavi i nama darova život večni. (tropar)
Katiheta i urednik portala Kinonija- Branislav Ilić
Izvor: Kinonija.rs
