U subotu 25. marta 2023. godine Preosvećeni Episkop niški g. Arsenije održao je predavanje na temu ,,Veliki Post” u kripti Sabornog hrama Hristovog Vaskrsenja u Podgorici.

Nakon pozdravnog i uvodnog slova protojereja Nikole Pejovića, starješine Sabornog hrama Hristovog Vaskrsenja, riječ je uzeo predavač Preosvećeni Episkop niški g. Arsenije.

Preosvećeni Vladika je istakao da je post škola pokajanja koju svake godine treba da prođe svaki hrišćanin da bi produbio svoju vjeru:

,,Veliki Post daje odgovore na pitanja: Šta je to pokajanje? Zašto nam je ono potrebno? Kako treba da mu pristupimo? On je zaista škola pokajanja koju svake godine treba da prođe svaki hrišćanin da bi produbio svoju veru, da bi procenio i ako je moguće izmenio način svoga života. Po rečima oca Aleksandra Šmemana: ,,To je divno pokloničko putovanje na sam izvor Pravoslavne vere, to je ponovno pronalaženje pravoslavnog životnog puta”.

On je naglasio da je post zapravo naše pokloničko duhovno putovanje koje nas vodi ka jednome cilju, vodi nas ka Vaskrsu, prazniku nad praznicima:

,,Crkva nam prenosi značenje ovog jedinstvenog vremena, stoga je objašnjenje Velikog Posta bazirano uglavnom mada i ne isključivo u posnim bogosluženjima. Dakle u crkvenim pesmama i čitanjima odeljaka iz svetog Pisma i iz Svetootačkih tekstova. Ovo naše pokloničko duhovno putovanje vodi nas ka jednome cilju, vodi nas ka Vaskrsu, prazniku nad praznicima. Da bismo pojasnili vezu između Velikog Posta i Vaskrsa jer je ona vrlo važan putokaz u našem hrišćanskom životu, moramo da počnemo od njegovog istorijskog razvoja u životu Crkve jer Veliki Post kakav danas poznajemo nije oduvek bio ovakav”.

Preosvećeni Vladika Arsenije se potom osvrnuo i na samu genezu Velikog Posta u pogledu istorijskog razvoja u životu Crkve :

,,Svedočanstvo o tome da je postojao kraći post pred praznik Vaskrsenja Hristovoga imamo već iz drugog veka u delima Svetog Irineja Lionskog koji pišući o kontroverzi oko dana praznovanja Pashe, govori o tome da neki misle da treba da poste jedan dan, drugi dva, s neki da je potrebno postiti više dana. Nešto kasnije imamo već podatke da je post produžen na nedjelju dana pred Vaskrs, u današnjem smislu misli se na sedmicu stradanja Hristovih ili kako kažemo na crkvenoslovenskom – Strasna Semdica. Međutim već u petom kanonu Prvog vaseljenskog sabora piše o Velikom četrdesetodnevnom postu kao o nečem opšte poznatom”.

On je podsjetio da liturgijska tradicija Crkve i svi njeni bogoslužbeni krugovi i službe postoje da bi nam pomogle da otkrijemo i okusimo novi život koji nam je Hristos darovao svojim Vaskrsenjem:

,,Liturgijska tradicija Crkve i svi njeni bogoslužbeni krugovi i službe postoje da bi nam pomogle da otkrijemo i okusimo novi život koji nam je Hristos darovao svojim Vaskrsenjem. Novi život koji je zasijao iz groba daje se svima onima koji veruju u Hrista. Nama je dat na dan našega krštenja kao što kaže Sveti apostol Pavle: ,,Bili smo sahranjeni sa Hristom kroz krštenje u smrt, da bismo kao što je Hristos vaskrsao iz mrtvih slavom Očevom tako i mi hodili u novom životu”. Hristos je svojom smrću izmenio samu prirodu smrti i učinio je prolaskom – Pashom u Carstvu Božijem”.

,,Kroz svoj liturgički život Crkva nam otkriva po nešto od onoga što uho nije čulo, ni oko nije videlo i što još nije ušlo u srce čovekovo ali što je Bog pripremio onima koji Ga ljube. A u centru toga lituegičkog života kao njegova srž, njegov vrhunac kao sunce čiji zraci svuda prodiru nalazi se Pasha. To su vrata koja se svake godine otvaraju a koja vode u raskošnu svjetlost Hristovog carstva, to je predukus večne radosti koja nas očekuje, slava pobede koja već sada i ako nevidljivo ispunjava sve stvoreno. Nema više smrti, Hristos je preobratio tragediju nad tragedijama u konačnu pobedu, zgazivši smrću – smrt.” – poručio je naposlijetku Preosvećeni Episkop niški g. Arsenije.