Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije načalstvovao je 13. novembra 2022. godine u Spomen-hramu Svetog Save na Vračaru svetom arhijerejskom Liturgijom i svečanim činom hirotonije izabranog i narečenog visokodostojnog arhimandrita Alekseja (Bogićevića) u čin Episkopa hvostanskog, vikara Patrijarha srpskog.
Predstojatelju Srpske Pravoslavne Crkve su sasluživali Njegovo Blaženstvo Arhiepiskop ohridski i Mitropolit skopski g. Jovan; Njegovo Visokopreosveštenstvo Mitropolit bregalnički g. Ilarion; preosvećena gospoda episkopi banatski Nikanor, bački Irinej, vranjski Pahomije, šumadijski Jovan, braničevski Ignjatije, zvorničko-tuzlanski Fotije, mileševski Atanasije, bregalnički Marko, gornjokarlovački Gerasim, kruševački David, slavonski Jovan, bihaćko-petrovački Serhije, niški Arsenije, osečkopoljski i baranjski Heruvim, valjevski Isihije, remezijanski Stefan, marčanski Sava; izabrani episkopi hvostanski Aleksej, novobrdski Ilarion, jegarski Nektarije, lipljanski Dositej i toplički Petar; igumani hilandarski Metodije i mrzenički Tihon; arhimandriti Agaton i Danilo, direktor Patrijaršijske upravne kancelarije; kao i mnogobrojno sveštenstvo i sveštenomonaštvo iz više eparhija Srpske Pravoslavne Crkve.
Na početku svečanog čina hirotonije izabranog i narečenog Episkopa su najstariji arhimandrit i protođakon izveli kroz carske dveri na soleju, gde su oko Patrijarha stajali sabrani otačastveni arhijereji. Tom prilikom posle tri privođenja, dok je u ruci držao svojeručno napisano izloženje pravoslavne vere, na pitanje Njegove Svetosti Patrijarha Porfirija: „Radi čega si došao i šta išteš od naše smernosti?“, izabrani i narečeni Episkop je odgovorio: „Hirotoniju arhijerejske blagodati, Svetejši Vladiko, po saglasnosti i klirika najsvetije Episkopije topličke“. Zatim su izabranog i narečenog Episkopa Patrijarh i arhijereji ispitali kakvu veru on ispoveda, na šta je odgovorio Nikeo-carigradskim Simvolom vere i Opširinijim ispovedanjima vere u kojima je izložio dogmate Svete Crkve sa zavetovanjima na vernost Crkvi.
Tada je izabrani i narečeni Episkop uzeo sveto Jevanđelje i potpisano Ispovedanje vere i prineo ih Patrijarhu, koji je isto stavio u Jevanđelje. Patrijarh Porfirije je nakon tog čina predao Jevanđelje izabranom i narečenom Episkopu, te su ga zatim uveli u oltar na južne dveri. Odmah zatim je počela sveta arhijerejska Liturgija, da bi, po osveštanoj bogoslužbenoj praksi, nakon Trisvete pesme, dva protoprezvitera izvela iz đakonika izabranoga za hirotoniju i doveli ga na soleju pred Carske dveri, odakle je vođen dvojicom arhijereja uveden u oltar gde je triput obišao Časnu Trpezu. U svakom ophodu narečeni i izabrani Episkop je celivao Časnu Trpezu, dok ga je svakog puta Patrijarh blagosiljao Časnim krstom. Nakon toga, arhijereji su priveli izabranog Episkopa pred Časnu Trpezu, gde mu je Patrijarh na glavu položio kraj omofora, a arhijereji otvoreno Jevanđelje. Potom su svi položili ruke na njega, dok je patrijarh Porfirije čitao molitve hirotonije. Po završetku molitvi Patrijarh je novohirotonisanog episkopa Jeroteja obukao u sakos i omofor, a zatim položio na njega krst, panagiju (enkolpion) i arhijerejsku mitru svečano uzglašavajući: „Aksios!“ i „Dostojan!“, što su svo sveštenstvo i narod u radosti otpevali.
Beseda Patrijarha srpskog g. Porfirija
Po završetku svete arhijerejske Liturije, sa amvona hrama Svetog Save besedio je Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije:
-U ime Oca i Sina i Svetog Duha. Braćo arhijereji, časni oci, braćo i sestre, naša Crkva je danas dobila još jednog Episkopa, još jednog Apostola, Episkopa hvostanskog Alekseja, vikarnog Episkopa patrijarhovog.
Dragi Vladiko, po promislu Božjem, voljom Duha Svetog i saborskih Otaca izabrani ste za Episkopa hvostanskog, izabrani ste da nastavite da služite u Crkvi Hristovoj u najvećem stepenu svešteničke službe, u činu Episkopa naše pomesne Crkve. Episkop ne služi svoju službu, on je po mestu i obličju Hristovom, i zato služi Crkvi Njegovoj, Crkvi Hristovoj, vršeći upravo Hristovu službu, služeći svetu Liturgiju – koja je tajna Carstva nebeskog, Carstva nebeskog među nama – gde mi postajemo organski blagodaću Božjom sjedinjeni sa Hristom, ali isto tako organski međusobno ostajemo jedno Telo kojem je Glava Gospod Hristos. Sve ostalo što je služba Episkopa izvire iz služenja svete Liturgije, jer tajna Carstva nebeskog je istovremeno i tajna spasenja. Otuda iz Liturgije služba Episkopa izvire kao služba koja služi spasenju sveta, spasenju ljudskog roda. Zato je Episkop liturg i pastir.
Kao što smo čuli u Ispovedanju vere i u Hirotoniji, Episkop izgrađuje Telo Hristovo i učestvuje na mestu i po obličju Hristovom u spasenju onih koji su stvoreni po slici i prilici Božjoj, u spasenju konkretnih ljudi. Zato apostol Pavle obraćajući se Korinćanima kaže: Ono što sam primio, to vam i predajem. S obzirom da služi službu Hristovu, Episkop prima od Hrista, prima Samog Hrista i ono što je primio dužan je da preda. Dakle, Episkop predaje Hrista, svedoči Hrista, predaje Jevanđelje Njegovo, a ne svoje ideje, ne svoju idelologiju, ne svoje Jevanđelje, ne Hrista po svojoj slici i prilici, nego Hrista upravo onakvog kakvog Crkvom i kroz Crkvu prima.
Znamo da ste Vi duboko ukorenjeni u duhovnosti Pravoslavne Crkve, u Jevanđelju Hristovom, da ste od najranije mladosti, od detinjstva bolje govoreći, došli u svojoj dvanaestoj godini u jednu od naših najvećih svetinja, u manastir Dečane, da ste od tada pa do danas od Kosova i Svetih Dečana bili kao monah i u Svetoj Gori, i u Svetoj zemlji, i da ste, hvala Bogu, u Eparhiji kruševačkoj već više decenija, kao i da čitav Vaš život nije ništa drugo nego pogružavanje upravo u Tajnu Hrista. Zato Vas je Sabor i izabrao za Episkopa i mi smo se danas ovde sabrali da izvršimo hirotoniju, ali i pored toga da se molimo da Vam Bog da snage da Vaše iskustvo stečeno u Crkvi Hristovoj, u pravoslavnoj veri, od najranijeg detinjstva do danas bude ono što ćete svedočiti kao tajnu vere i spasenja svim ljudima dobre volje, a pre svega onima koji su kršteni u ime Svete Trojice, u ime Oca i Sina i Svetog Duha, ali mnogo šire i više od toga – čitavom svetu na sve četiri strane.
Neka Vas Gospod blagoslovi, neka Vam da snage i neka Njegova desnica neprestano bude uz Vas kako biste služili tajnu Hrista i svedočili Hrista svetu, a to onda bilo na izgrađivanje Crkve i samim tim bilo i Vaš put spasenja. Primi, brate, žezal da napasaš povereno ti stado Hristovo. Poslušnima neka bude za oslonac i ukrepljenje, a neposlušne i nepokorne upućuj i karanjem i krotkim vaspitavanjem, u Hristu Isusu Gospodu našem. Dostojan!
Pristupna beseda Episkopa hvostanskog g. Alekseja
Nakon što je iz ruku patrijarha Porfirije primio arhijerejski žezal, episkop Aleksej je uputio svoju prvu arhijerejsku besedu:
-Vaša Svetosti, braćo arhijereji, vladiko Davide, časno sveštenstvo, narode Božji, gospodo hrišćanska, zahvalan sam Bogu Živom zbog svega i za sve! Sa punom odgovornošću primio sam odluku Sabora Episkopa naše Crkve, kolenopreklono se moleći pred mirotočivim ikonama Svetog Luke i carevića Alekseja u manastiru mog služenja, da mi ne manjka snage da službu Arhijereja odslužim na polzu naroda sabranog u ime Hristovo na mestima mog novog poslušanja.
Episkopska služba je upravo to: apsolutno poslušanje Bogu i neprestano služenje narodu. Onako kako moj monaški duh to shvata, a na osnovu molitvenih iskustava Svetih Dečana u kojima sam počeo da sričem azbuku prave vere kao dvanaestogodišnjak, zamonašen u dvadesetoj; pa potom u punoj mladićkoj snazi iskustava Svete Gore Atonske u čudesnim susretima sa starcima Svetogorcima; a potom ukus krsnovaskrsnog ukrštanja geografije i istorije Božjeg stradanja i vaskrsenja u svetom Jerusalimu, Vitlejemu i Sinajskoj pustinji; i molitvenim susretima sa Svetim Savom Osvećenim u manastiru kraj Kedronskog potoka; i svog ličnog iskustva tokom dvadesetogodišnje izgradnje manastira Svetog Luke od početka i formiranja liturgijske zajednice u njemu; u susretima sa velikim sveštenicima, duhovnicima, prvacima našeg bogoslovlja, vladikama koji su me posećivali i koje sam posećivao: biti Episkop po apostolskom prejemstvu znači biti sluga – prvosluga.
Suština poziva od Svetog Duha upućenog, a voljom Sabora potvrđenog, jeste služenje, služenje Bogu pred Časnom Trpezom i služenje narodu u svim vrlinskim potrebama njegovim. Paradoksija episkopskog poziva je da vlada služeći, jer služeći mi postajemo prijatelji Božji, po rečima Svetog Nikole Kavasile „da se sprijateljimo sa Bogom i da ne budemo neprijatelji Njegovi, a to se postiže sinergijom sa Njim, sjedinjenjem sa Bogom, tako što postajemo jednog Duha sa Sinom Njegovim Ljubljenim, koji je jedini po volji Oca. A to se ostvaruje kroz Sveštenu Trpezu, koja je kao što smo, svojim rečima pokazali, zajednička živima i mrtvima“. To prinošenje Žrtve, da se poslužimo još jednom rečima Svetog Kavasile, „objavljuje smrt Njegovu, i Vaskrsenje i Vaznesenje, kada se Časni Darovi pretvaraju u samo Telo Gospodnje, koje je Vaskrslo i koje se Vaznelo na Nebo…“
Spremnost da se bude sluga svima i svakom važi za svaku dušu hrišćansku, a Episkop kao prvosluga i prvonačalnik oko Trpeze Gospodnje ima dužnost da ukloni svaku dogmatsku konfuziju oko nje, oko Trpeze, i lepo je pripremi da Sveti Duh nesmetano siđe i osvešta Evharistijski Prinos. To je, sveti Oci, moj episkopski program snagom zakletve pred vama iznet. Taj program će se razvijati i upotpunjavati pod okriljem uzvišenog značenja reči služenje.
Dozvolite mi da ovom prilikom iskažem i reč blagodarenja svima onima koji su presudno i primerom svog života uticali na moj život i odluke u njemu, a od kojih niko više nije živ na zemlji, ali su zato svi živi u Gospodu: u prvom redu mojim roditeljima Ljubomiru i Grozdani, koji su me rodili i Bogu od dečaštva posvetili privodeći me oltaru Svetih Dečana sa roditeljskom željom da budem monah. Neprestano su mi pred očima žuljevite ratarske ruke moga oca, koje su nas hlebom prehranjivale, i sigurnost materinog krila, koje je bilo moj prvi i glavni Univerzitet; potom moju rodbinu i komšije iz rodnog sela Pištane, čiji su epski karakteri snažili moju dušu kad god malakše; i učitelje moje, slavne igumane dečanske Makarija i Justina; i proigumana hilandarskog, čoveka svetog života, Nikanora; i Mitrofana i Hrizostoma bibliotekara, potonjeg Episkopa banatskog i žičkog; i u Svetoj Zemlji oca Grigorija, tamošnje svetilo srpsko; i baćušku Ignatija u Hevronu iz manastira Svete Trojice kraj Mamvrijskog duba; i mog boravka u Vitlejemu po blagoslovu Patrijarha jerusalimskog Diodora; i patrijarha Pavla, po čijem blagoslovu sam upisao postdiplomske studije u Solunu; i moje profesore Joanisa Tarnanidisa i Tahijaosa, koji su me doveli do magistarske teze o hilandarskim monasima na upravi Srpske Crkve.
Bezmernu zahvalnost dugujem i vernom narodu, Živoj Crkvi Hristovoj, kojeg je Časna Trpeza hrama u manastiru Svetog Luke okupila; njima, a i svima, uz zahvalnost po reči Svetog Simeona Mirotočivog sa ovog mesta poručujem: Uzveličajte Gospoda sa mnom, hvalite ga prema sili Njegovoj na svakom mestu vladavine Njegove. Otuda iz predanja prizivamo Svetog Grigorija Bogoslova, jednog od najvećih Episkopa svog vremena i verovatno svih vremena, i citiramo reč iz Pisma (41) njegovog oca Grigorija Starijeg, a rukom sina Grigorija Bogoslova pisanog crkvi Kesarije Kapadokijske, kao savet da Svetog Vasilija izaberu za svog Episkopa: „Pastir sam mali i malog stada predstojatelj, i najmanji među služiteljima Duha Svetog, ali blagodat nije uska niti ograničena mestima, zato je i malima data smelost… kada je reč o Crkvi za koju je Hristos postradao da je besprekornu i čistu predstavi i privede Bogu (Ef. 5. 25-27)“. i još da je „svetilnik Crkve Episkop (λύχνος δέ τὴς Ἐκκλησίας Ἐπίσκοπος) čije oko mora da bude čisto da bi Telo=Crkvu mogao da vodi čisto“.
Vaša Svetosti, to da najfinije tkanje Žive Crkve Hristove živi u Predanju Njenom, da se najdublja mistagogija Jevanđelja Božjeg projavljuje u žitijama svetih Božjih ugodnika i da upravo životi svetih čuvaju jedinstvo Crkve Božje, pokazujući da istorijom ne upravlja čovek nego Bog, znano je i jasno svakoj duši pravoslavnoj i ne zahteva nikakvo pojašnjavanje i dokazivanje. Vaša Svetosti, braćo arhijereji, časni prezviteri, Gospodo hrišćanska, evo opravdanja i za moju smelost da se povinujem blagoslovu arhijereja naše Crkve i prihvatim blagosloveni arhipastirski žezal. Molite se, braćo, da mi oko ostane čisto da bih mogao Rečju Istine Jevanđelja da služim u Duhu Svetom narodu Božjem na putu iskupljenja od propadljivosti i smrti u vremenu koje nam je dato. Blagoslovite i oprostite!
***
Pored mnogobrojnog blagočestivog vernog naroda, svečanom bogosluženju su prisustvovali direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama dr Vladimir Roganović i ugledne ličnosti iz kulturnog i naučnog života prestonice.
Izvor: SPC
Video: TV Hram
