Izložbom fotografija „Gavrilo Princip i Mlada Bosna“, koja je otvorena, u ponedjeljak 13. novembra 2023. godine, u foajeu Nikšićkog pozorišta, u Nikšiću je počela tradicionalna manifestacija „Dani Matice srpske – Društva članova u Crnoj Gori“.
Pozdravljajući brojnu publiku, profesorica Marija Jelić koja je i vodila program, u ime Matice srpske – Društva članova u Crnoj Gori, podsjetila je da je, u martu 2017. godine, na Skupštini Matice srpske jednoglasno usvojen predlog da Dan Matice srpske – Društva članova u Crnoj Gori bude 13. novembar, dan rođenja Petra Drugog Petrovića Njegoša, najvećeg srpskog mislioca i pjesnika i prvog člana Matice srpske sa prostora današnje Crne Gore.
„Sa velikim zadovoljstvom smo u toku godine primili vijest da je Skupština Crne Gore usvojila predlog da se dan Njegoševog rođenja uvede kao državni praznik. Raduje nas činjenica što su i brojne druge kulturne institucije svesrdno prihvatile ovu inicijativu, ali, bez lažne skromnosti, želim da istaknem da je Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori, već gotovo deceniju, takoreći, jedina ovaj dan obilježavala kao svojevrsnu svetkovinu“, navela je Jelić.
Veče posvećeno Njegošu i Danu Matice, Matičino Društvo u Crnoj Gori posvećuje Srbinu iz Obljaja kod Bosanskog Grahova, koji je ime dobio po Arhanđelu Gavrilu. Izložba, koju je priredio dr Miloš Vojinović, nosi naziv „Gavrilo Princip i Mlada Bosna“, i, kako sam priređivač navodi, predstavlja prvi pokušaj da se na jednom mjestu predstavi sveobuhvatno fotografsko svjedočanstvo povezano sa Gavrilom Principom i Sarajevskim atentatom.
U ime Matice srpske – Društva članova u Crnoj Gori, i u ime njenog predsjednika prof. dr Jelice Stojenović, obratio se prof. dr Drago Perović, koji je kazao da, ako nam je ikada sloboda pjevala, pjevala nam je visoodostojnim glasom Vladike Rada i junačkim srcem njegovog unuka Gavrila Principa.
Istoričar mr Tomaš Damjanović je naveo da se kroz postavljana pitanja, pred ovu izložbu, o tome kakva je veza između Gavrila Principa i Njegoša ili između Principa i Crne Gore, uočava da postoji strukturni problem koji se odnosi na srpsku zajednicu u Crnoj Gori, jer ona sebe, u pojedinim momentima, kao da posmatra izdvojenu od šireg srpskog konteksta, a osim toga, smatra Damjanović, postoji i jedna vrsta nerazumijevanja između dubinske veze koja spaja Njegoša i Mladobosance, Principa.
Izložba o Gavrilu Principu i Mladoj Bosni prvi put je predstavljena ove godine, na Vidovdan, u Novom Sadu.
U foajeu Nikšićkog pozorišta posjetioci će je moći pogledati narednih sedam dana.
