Njegova svetost Patrijarh srpski g. Porfirije (15. decembra 2021. godine) blagoslovio je i otvorio naučni skup „Bogoslovlje kod Srba: izazovi i perspektive“ povodom stogodišnjice početka rada Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i osamstogodišnjice Besede o pravoj veri, koju je pod svodovima manastira Žiče proizneo Sveti Sava.
Svečana proslava je održana u kripti Sabornog hrama Svetog Save 15. decembra 2021. godine, dok je radni deo naučnog skupa nastavljen 16. decembra 2021. godine, na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu. Naučni skup su organizovali Pravoslavni bogoslovski fakultet Univerziteta u Beogradu i Hram Svetog Save na Vračaru.
Pozdravno slovo prisutnima najpre je uputio dekan Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu protoprezviter dr Zoran Ranković, a zatim su se obratili izaslanik ministra prosvete, nauke i tehnološkog razvoja gđa Marijana Dukić Mijatović i rektor Univerziteta u Beogradu prof. dr Vladan Đokić.
Plenarno izlaganje proizneo je Njegova svetost Patrijarh srpski g. Porfirije koji se prisutnima obratio izlaganjem pod naslovom „Beseda o Besedi o pravoj veri“, podsetivši da je proteklo osam stoleća od Savinog proiznošenja Besede o pravoj veri u domu Spasovom – manastiru Žiči i stotinu godina od početka rada naše alma mater – Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i najvišeg bogoslovskog i akademskog učilišta Srpske pravoslavne crkve.
“Mišljenja smo da je Savina beseda o pravoj veri osobito aktuelna u našoj epohi. U doba kada možemo čuti pojedine koji govore da je moguće graditi zajednicu sa Bogom u nekakvom individualističkom smislu bez celosne pripadnosti sabornoj zajednici Tela Hristovog, te da nema potrebe za pokajanjem, podvigom i učešćem u redovnom liturgijskom životu Crkve, kao da prepoznajemo gotovo identične znakove iz Savinog vremena. Ukoliko u prilog tome pomenemo i nedavne preporuke da se u budućnosti na evropskom kontinentu izbegavaju reči Božić i u vreme Božića, onda su nam besede o pravoj veri, poput ove Savine, najdragoceniji izvori sa kojih teče voda koja će kroz Hrista u svakome od nas postati izvor vode koja teče u život večni (Jov 4, 14). Istovremeno, Žička beseda Svetog Save o pravoj veri treba, po prevashodstvu, da bude prepoznata i promišljana, kako u našoj pomesnoj Crkvi, tako i pre svega u našim bogoslovskim učilištima na čelu sa Pravoslavnim bogoslovskim fakultetom u Beogradu, kao svetootačko delo čije svete reči treba da stavimo, draga braćo i sestre, u srca naša, u savesti duša naših, pred oči uma našega i da ih razumemo. Stoga, vraćajmo se izvorima našeg svetosavskog nasleđa, kako bismo položivši svu nadu svoju na Boga, držali se pre svega prave vere Hristove”, poručio je Patrijarh srpski g. Porfirije.
Drugo plenarno izlaganje na temu „Visoko teološko obrazovanje kod Srba“ proizneo je prodekan za nauku Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta i redovni profesor pri Katedri za liturgiku protoprezviter-stavrofor dr Vladimir Vukašinović. On je podsetio da je ideja o osnivanju Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta prvi put u srpskoj javnosti izneta još 1860. godine, a da se čekalo 45 godina da se ona ostvari – Pravoslavni bogoslovski fakultet osnovan je, zajedno sa još četiri visokoškolske ustanove (Filosofskim, Pravnim, Medicinskim i Tehničkim fakultetom), tek 1905. godine, kada je, 27. februara, donet Zakon o Univerzitetu:
“Osnivačka sednica Saveta Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu održana je 6. septembra 1920. u Rektoratu Beogradskog univerziteta. Na toj sednici za prvog dekana Fakulteta izabran je prota Stevan M. Dimitrijević, prvi redovni profesor Istorije Srpske crkve, o čijem životu i radu je naš kolega, prof. Vladislav Puzović napisao i nedavno objavio zapaženu monografiju. PBF je ne samo sastavni deo Univerziteta u Beogradu nego i jedan od njegovih fakulteta – utemeljitelja . Nastanak Univerziteta u Beogradu je, takođe, vezan za jednu crkvenu ličnost i njenu prosvetnu delatnost. Reč je, naravno, o jeromonahu Dositeju Obradoviću čija se Velika škola, osnovana 1808. godine, smatra kolevkom ova naše najveće i najznačajnije prosvetne institucije.”
U bogatom kulturno-umetničkom programu prisutni su bili u prilici da čuju hor Škole crkvenog pojanja Sveti Jovan Damaskin pri Crkvenoj opštini u Novom Sadu pod rukovodstvom docenta pri Katedri za liturgiku Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu đakona dr Vladimira Antića. Hor je otpevao „Tropar Svetom Savi“ i „Bogorodice Djevo“ po svetogorskom napevu. Zatim su udruženo nastupili studenti Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta i učenici Bogoslovije Svetog Save u Beogradu koji su pojali „Tropar Svetom apostolu i jevanđelisti Jovanu Bogoslovu“ pod rukovodstvom đakona dr Vladimira Antića, dok je čuvenu „Stihiru Srbima svetiteljima“ združeni hor otpevao pod dirigentskim vođstvom g. Branka Tadića, honorarnog nastavnika i dirigenta hora Bogoslovije Svetog Save u Beogradu. Čast da zatvori svečani deo naučnog skupa „Bogoslovlje kod Srba: izazovi i perspektive“ pripala je horu Spomen-hrama Svetog Save na Vračaru koji je, pod dirigentskim rukovođenjem vanrednog profesora Filološko-umetničkog fakulteta Univerziteta u Kragujevcu dr Katarine Stanković, otpevao „Dostojno jest“ prema kompozitorskom aranžmanu Stevana Stojanovića Mokranjca i, naposletku, „Himnu Svetom Savi“.
Svečanoj ceremoniji otvaranja naučnog skupa prisustvovali su preosvećena gospoda episkopi vranjski Pahomije, istočnoamerički Irinej, niški Arsenije, valjevski Isihije, osečkopoljski i baranjski Heruvim, remezijanski Stefan, toplički Jerotej, marčanski Sava i hvostanski Justin; direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama dr Vladimir Roganović; predstavnici tradicionalnih crkava i verskih zajednica; đakon Radomir Vrućinić, rektor Bogoslovije Svetog Save; profesori Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta; profesori fakulteta Univerziteta u Beogradu; direktori beogradskih osnovnih i srednjih škola, predstavnici diplomatskog kora, sveštenstvo i monaštvo iz više eparhija Srpske Pravoslavne Crkve, kulturni poslenici, studenti, učenici i verni narod.
Izvor: SPC
