Vječan spomen i Carstvo nebesko blaženopočivšem Arhiepiskopu pećkom, Mitropolitu beogradsko-karlovačkom i Patrijarhu srpskom G. G. Irineju
Ovo izdanje emisije „Kosmetska kandila“ posvetili smo kandilu vjere u raspetoga i vaskrsloga Hrista-blaženopočivšem Patrijarhu Srpskom G. Irineju.
„Na Kosovu i Metohiji sam proveo veliki deo svog života. U Prizrenskoj bogosloviji sam bio đak, zatim, profesor i rektor. Kada sam prvi put došao u Prizren tamo je živelo oko 16.000 Srba. Koliko je danas tamo Srba? Uvek sam govorio da u rešavanju problema na Kosovu i Metohiji prvi uslov treba da bude bezbedan povratak oko 250.000 Srba, proteranih u periodu od 1999. do 2004. godine. Međunarodna zajednica treba da pomogne, najpre, po tom pitanju, pa tek onda da organizuje razgovore o drugim temama”- kazao je za „Novosti“ naš Patrijarh 16. oktobra 2020.g.
Njegova Svetost posjetio je Orahovac 15. oktobra 2013. godine. U emisiji donosimo njegovu besjedu kojom je tada pozdravio vjerni narod koji je sa radošću i nadom dočekao svog Patrijarha.
Istog dana Patrijarh je posjetio i Veliku Hoču.
Povodom upokojenja Njegove Svetosti Njegovo preosveštenstvo Episkop budimljansko-nikšićki g. Joanikije oglasio se na TV Prva prvi put posle borbe koju je vodio protiv virusa korona.
„Vijest o upokojenju patrijarha Irineja je velika žalost, žalost Velikog petka, i cijela Crkva žali, tuguje i uznosi svoje molitve za svojim patrijarhom, našim ocem, naslednikom Svetog Save. On nas je okupljao svojom blagošću i trpljenjem. Tugujemo za Mitropolitom Amfilohijem i Patrijarhom Irinejem ujedinjujući se sa svojom braćom. Ovo je jedan veliki ispit i za naš narod i crkvu, i nadam se, kao što smo mnogo puta u istoriji, kada smo doživljavaju krize, bili na visini dostojanstva kao narod, i ovo ćemo dostojanstveno izdržati i hrišćanski podnijeti, i posle svega u jednom viđenom toku ovo prebroditi. Tim stazama nas je premudro vodio patrijarh Irinej“ – kazao je preosvećeni Vladika Joanikije
S bolom u duši i s tugom primili smo vijest da se upokojio naš patrijarh, otac, pastir, roditelj, izjavio je episkop raško-prizrenski Teodosije.
„Kao i svetoarhijerejski Sabor i naš patrijarh je svaki put isticao da se ne smemo odreći naše svete zemlje, našeg Jerusalima, našeg Prizrena, Pećke patrijaršije, Dečana, Gračanice, da je to naše srce i naša duša. Da, ako se odreknemo KiM i ako napustimo ove svete prostore, mi više nećemo postojati, više nećemo biti ono što su vazda bili naši preci i naši sveti i da ćemo postati potpuno nešto drugo, nama strano i ne nama svojsvetno“, rekao je vladika Teodosije za Kosovo onlajn.
Te reči i takav stav patrijarha ulivaju dodatnu snagu, istakao je Teodosije, ali i obavezuju da se istraje na tom putu, da se njegov zavet, amanet očuva.
Iguman Dečanski Sava (Janjić) kazao je za Sputnjik da je Patrijarh Irinej bio i ostao vezan za Kosovo i Metohiju.
„Pamtićemo njegova ohrabrenja i duhovnu radost koju je širio oko sebe. Sa dubokim bolom i tugom primili smo vest o upokojenju Njegove Svetosti patrijarha srpskog gospodina Irineja. Sveštenstvo, monaštvo i verni narod na Kosovu i Metohiji, a posebno mi u manastiru Visoki Dečani pamtićemo ga kao čovjeka velike duhovne mudrosti, odmjerenosti, iskrenog oca i pastira, koji je posebno bio i ostao cio život vezan za Kosovo i Metohiju“ kazao je otac Sava.
„U sjećanju će nam ostati njegove posete Dečanima, njegova ohrabrenja i duhovna radost koju je širio oko sebe. Molimo se Gospodu da mu podari Carstvo nebesko i večni spomen„, rekao je iguman Sava Janjić.
Povodom upokojenja Patrijarha Irineja saopštenjem za javnost oglasio se i Pokret za odbranu Kosova i Metohije.
Iz pokreta poručuju da je Patrijarh Irinej, čuvar Svete Zemlje, a saopštenje prenosimo integralno.
Blaženopočivšem Arhiepiskopu pećkom, Mitropolitu beogradsko-karlovačkom, Patrijarhu srpskom g. Irineju bilo je dato da vodi brod Srpske pravoslavne crkve kroz nemirne vode našeg burnog doba. Raspeće Srpske crkve nije prestalo kada su okončani ratovi u kojima je razbijena Jugoslavija i rasparčan srpski narod. Na Kosovu i Metohiji, u Crnoj Gori, Hrvatskoj, Makedoniji, Federaciji BiH, njoj i danas otimaju i ruše svetinje, progone joj narod i sveštenstvo. Stradanja su dodatno zagorčana srpskom neslogom i sukobima, podstaknutim nedržavničkom, protivustavnom politikom srpskih vlasti prema sopstvenom stanovništvu, svetinjama i teritorijama na Kosovu i Metohiji.
Patrijarh Irinej je smirivao, savetovao, upozoravao i ohrabrivao. Njegove poruke o Kosovu i Metohiji kao Svetoj Zemlji i neotuđivom delu Srbije bile su jasne i nedvosmislene. Sveti Arhijerejski sabor nekoliko puta je iznosio isti, jednodušan stav, uz ponovljene pozive da se na Kosovu i Metohiji uspostavi puna vladavina prava. U isto vreme, Patrijarh Irinej se srpskim vlastima obraćao sa očinskom blagošću, strpljenjem i upozorenjima. Potvrdilo se, kao i u prethodnim vekovima naše istorije, da su odlučan stav i poruke Srpske crkve i njenog Patrijarha najtvrđa odbrana svetinja i naroda i glavna prepreka rasparčavanju naše države.
Patrijarh Irinej je pokretače Apela za odbranu Kosova i Metohije i osnivače Pokreta za odbranu Kosova i Metohije uvek primao sa srdačnom naklonošću. Sve što nam je govorio svedočilo je o njegovoj dubokoj, ličnoj brizi i vezanosti za Kosovo i Metohiju. Posebno ohrabrujući bio je naš poslednji susret, avgusta 2020, kada smo ga obavestili o osnivanju Pokreta i kada nam je, još jednom, jasnim i odlučnim rečima, potvrdio nepokolebljiv stav Crkve o Kosovu i Metohiji.
Njegova Svetost, Patrijarh srpski g. Irinej na ovome svetu časno je služio Hristovoj Crkvi i svome Otečestvu. Sada se pridružio beskrajnom nizu naših velikih arhijereja i otaca, čije molitve ostaju trajni zalog naše budućnosti.
Duboki naklon našem Patrijarhu Irineju i hvala za svu brigu, mudrost i dobrotu. Vječnaja pamjat!
U Beogradu, 20.11.2020.
Članovi Predsedništva i Skupštine Pokreta za odbranu Kosova i Metohije.
Novinar i književnik Živojin Rakočević izjavio je za Kosovo Onlajn da je prisustvo patrijarha Irinineja na Kosovu bilo višedecenijsko, ali, da postoje trenuci u kojima se on upečatio u život kosovskih Srba.
„Jedan od njih dogodio se pre dve godine u Gračanici kada je patrijarh rekao da nema nikakve podele Kosova i Metohije – to u moju glavu ne ulazi, to u moje srce ne ulazi. Nema podele i ne mogu da zamislim Prizren u nekoj drugoj državi ili u nekom drugom kontekstu„, naveo je Rakočević.
U proljeće 2018. godine Njegova Svetost je obilazio Svetinje i narod na Kosovu i Metohiji. Krenuo je nenajavljen, bez plana i bilo kakve pompe. Planirao je da na Kosovu provede dva dana, ostao je pet. Bio je prehlađen ali nije odustajao. Obilazio je svetinje…narod. U Orahovcu ga je dočekalo mnogo djece. Pjevali su mu o Kosovu, o Metohiji…on ih je slušao i plakao. To je bio jedini put da je narod vidio suze svog Patrijarha- zabilježili su tada kolege sa TV „Hram“.
Da se sjetimo i ove njegove posjete Svetoj Srpskoj zemlji, blagodareći koleginici Jeleni Jež i Radiju „Slovo ljubve“ koji su sa nama podijelili tonske zapise iz svoje arhive.
Patrijarh srpski Irinej 16. aprila 2019. godine završio je posjetu Kosovu i Metohiji. Podsjetimo da je tokom petodnevne posete koja je počela 12. aprila, Svjatjejši Patrijarh Irinej boravio u Pećkoj Patrijaršiji, Visokim Dečanima, manastirima i crkvama u Orahovcu, Velikoj Hoči i Zočištu, u Prizrenskoj bogosloviji i Manastiru Svetih arhangela, Štrpcu, Kosovskom Pomoravlju, te manastirima Draganac, Gračanica Banjska, Sokolica, kao i u Kosovskoj Mitrovici, kako bi u predvaskršnjim danima pastirskom porukom ojačao svoj verni narod u molitvi i nadi da ostane i opstane na tim prostorima- piše na internet sajtu Radija „Slovo ljubve“.
Velika radost u nedelju, 14. Aprila 2019. za žitelje Orahovca bila je poseta Patrijarha Irineja koga je u ovom mestu na Kosovu i Metohiji srdačno dočekao mnogobrojni verni narod, među njima mnoštvo dece, izvestila je za Slovo ljubve novinar i nastavnik u Orahovačkoj gimnaziji, Olivera Radić, prenoseći da su među vernima oduševljenje, radost i suze. Patrijarh je služio Svetu Liturgiju u Hramu Uspenja Presvete Bogorodice, sasluživali su domaćin, Episkop Teodosije i sveštenstvo, U Liturgijskoj besedi Patrijarh je između ostalog kazao da „stradanje za veru, istinu, ime Hristovo, ima večnu vrednost pred licem Božjim“, da Gospod takvo stradanje nagrađuje vencem mučeništva, kao i da treba da budemo dostojni Božje pomoći kada je reč o čuvanju Kosova i Metohije koje je naš Jerusalim, treba da budemo predani Gospodu.
Posle posete Orahovcu,14. aprila, Patrijarh Irinej se zaputio u Veliku Hoču gde ga je dočekao veliki broj vernika, a kako je za Slovo ljubve izvestila Olivera Radić, novinar i nastavnik iz Orahovca, na ulice je izašlo i staro i mlado, radosni što im u posetu dolaze poglavar Srpske Crkve Patrijarh Irinej sa domaćinom, Vladikom Teodosijem. Devojčice u nošnjama darivale su im bukete jorgovana i poslužile hlebom i solju. U porti Crkve Svetog arhiđakona Stefana Patrijarh se obratio okupljenima izrazivši radost zbog dolaska, upućujući narodu reči ohrabrenja.
Svjatjejši je potom nastavio put ka Zočištu.
17. oktobar 2018. Njegova Svetost Patrijarh srpski G. Irinej je zajedno sa Njegovim Blaženstvom Patrijarhom antiohijskim i svega Istoka G. Jovanom Desetim i delegacijama obe Patrijaršije, posetio drevno sedište naše Pomesne Crkve, manastir Pećku Patrijaršiju. U toplom obraćanju dragom gostu, Svjatjejši je ukratko izneo istorijat Pećke Patrijaršije i približio dešavanja iz dalje i bliže srpske istorije, koja su dovela do egzodusa našeg naroda iz južne srpske pokrajine. Govoreći o današnjem životu Srba u pokrajini, Patrijarh Irinej je istakao da se „sve čini sa namerom da se Srbi ne bi vratili na svoja ognjišta“. „Manastiri koji nisu porušeni su nada našeg naroda da će se vratiti nekada na ove prostore“, rekao je između ostalog Patrijarh Irinej.
Blažen je put kojim danas ideš dušo…
Svetost, kao najveći od ljudskih ideala, ostavio je Sveti Sava u nasleđe svom srpskom rodu. Izabravši onaj tijesni put koji vodi u život vječni, tom idealu težio je i Njegova svetost patrijarh Irinej, a njime je vodio i našu Svetu sabornu i apostolsku Srpsku Crkvu pravoslavnu kroz bure i oluje ovoga svijeta i vremena. Na tome putu se najčešće oslanjao na svog brata mitropolita Amfilohija, koga je slao u brojne misije širom pravoslavne vaseljene. Prvog novembarskog dana ispratio je svog brata Mitropolita Amfilohija u poslednju i najveću misiju – da im proputi put do naručja Gospoda našega kome su cijelog života vjerno služili.
Neka ih, kao dostojne, na kraju toga puta dočeka naš putevoditelj Sveti Sava i Onaj koji je Put, Istina i Život.
Vaša Svetosti, molite Boga za nas grešne.
Pođite radosni Svetom Savi- dovršili ste njegov Hram.
Hodite ponosno Svetom caru Lazaru- očuvali ste amanet!
Počivajte u miru Gospodnjem.
Naše raspeto naše Kosovo danas dobilo još jednog molitvenika pred Gospodom.
Vječan mu spomen i Carstvo nebesko.
Za zvučne zapise dijelova besjeda i informacije koje smo emitovali blagodarimo Radiju „Slovo ljubve“ sestri Jeleni Jež, Eparhiji raško-prizrenskoj i kosovsko-metohijskoj, Oliveri Radić novinaru i profesoru iz Orahovca i TV „Hram“ AEM.
Slobodanka Grdinić
