- Na današnji dan, 17. juna 1190. godine poslednji put se kao knez pominje Miroslav, humski knez, kome je napisano Miroslavljevo jevanđelje, najstariji poznati spomenik pisan književnim jezikom i najstariji iluminirani rukopis srednjevjekovne Zete.
Miroslavljevo jevanđelje čuveno je zbog ljepote pisma i raskošnog ukrasa, ima 296 inicijala i minijatura koji pokazuju zapadni, romanski uticaj, prenesen iz Italije u skriptorije na zetskom primorju i u Miroslavljevo Zahumlje. Miroslavljevo jevanđelje je kodeks, odnosno rukopisna knjiga. To je najznačajniji ćirilički spomenik srpske i južnoslovenske, odnosno srpsko-slovenske pismenosti iz XII vijeka, napisan za potrebe crkve Svetog Petra u Bijelom Polju, zadužbine kneza Miroslava, brata Stefana Nemanje. U junu 2005. godine, Miroslavljevo jevanđelje je upisano u spisak Pamćenje svijeta, o čemu je Narodni muzej u Beogradu dobio sertifikat Uneska. Miroslavljevo jevanđelje danas se čuva u Narodnom muzeju u Beogradu dok se 166. list ove knjige nalazi u Ruskoj nacionalnoj biblioteci u Sankt Peterburgu. Otkada je prenijeto iz Hilandara u Beograd 1896. godine, Miroslavljevo jevanđelje je sa državom Srbijom i srpskim narodom preživljavalo sve burne istorijske događaje XX vijeka, u pravom smislu tih riječi. Miroslavljevo jevanđelje pokazuje razvijen sistem knjižnog ukrasa, zasnovan na zapadnjačkoj i vizantijskoj tradiciji. Stil minijatura u osnovi je romanički, a sadrži i vizantijske uticaje. U njemu su zastupljeni inicijali karakteristični za romaničku minijaturu, često porijeklom iz ostrvske i pre-karolinške umjetnosti, kao i jednostavniji inicijali vizantijskog porijekla. Ovo dijelo zapravo predstavlja jedno od najvažnijih svjedočanstava o tadašnjim umjetničkim uticajima Zapada na Istok i obratno.Miroslavljevo jevanđelje pisano je na staroslovenskom jeziku, srpske redakcije i raške ortografije. Po pravopisu predstavlja prvi i jedini primjerak zetsko-humske škole. Dokaz je razvijene pisarske, odnosno kaligrafske tradicije u Zahumlju. Predstavlja spomenik koji svjedoči o porijeklu ukupne ćiriličke pismenosti. Zapis na poslednjem, 181. listu Jevanđelja govori da ga je poručio humski knez Miroslav, brat velikog župana Stefana Nemanje. Miroslavljevo jevanđelje je, vjerovatno, bilo namijenjeno njegovoj zadužbini-episkopskoj crkvi Sv. Petra i Pavla u Bijelom Polju na Limu, a pretpostavlja se da je tamo moglo biti ispisano i ilustrovano. Odgovor na pitanje ko je pisao Miroslavljevo jevanđelje još nije opšteprihvaćen. Na kraju teksta nalazi se zapis koji glasi: „ja pisah alilujare Gligorije”, a ispod ovoga slijedi i čuveni zapis: „Ja grešni Gligorije dijak nedostojan da se nazovem dijakom zastavih ovo Jevanđelje zlatom knezu velikoslavnomu Miroslavu sinu Zavidinu a mene gospodine ne zaboravi grešnoga no me sačuvaj sebi…” Na svom sedam i po vjekova dugom putu do Beograda Miroslavljevo jevanđelje je prešlo više od 15 hiljada kilometara. Zahvaljujući ovom viševjekovnom putešestviju, kao nijemi svjedok srpske istorije, izbjeglo je sudbinu mnogih drugih ukradenih i spaljenih knjiga. Ne zna se kada je tačno jevanđelje prenijeto iz manastira Svetog Petra u manastir Hilandar. Pretpostavlja se da se to desilo u XVII vijeku, zajedno sa manastirskim poveljama. Kralj Aleksandar Obrenović je 1896. godine posjetio Hilandar. Tom prilikom on je, želeći da otplati dugove manastira i tako ga vrati pod srpski suverenitet, bogato darivao manastir, koji je bio u veoma teškoj materijalnoj situaciji, a Hilandarci su mu, zauzvrat, poklonili svoje najvrijednije relikvije: Miroslavljevo jevanđelje i Osnivačku povelju manastira Hilandara, koju je izdao Stefan Nemanja (povelja je u međuvremenu izgubljena). U Majskom prevratu kralja Aleksandra i njegovu suprugu Dragu ubila je grupa oficira zavjerenika. Te noći iz dvorskog sefa nestalo je Miroslavljevo jevanđelje i narednih 11 godina nije se znalo gdje se ono nalazilo. Uoči objave rata Srbiji, 1914. godine, glavni dio Trezora Narodne banke Srbije, u kome se nalazio državni novac i zlatne rezerve, evakuisan je iz Beograda u Kruševac. U međuvremenu je kraljevski bibliotekar iz Topole, pakujući knjige i dokumentaciju kralja Petra za evakuaciju, u jednom od sanduka pronašao Miroslavljevo jevanđelje i znajući o kakvoj se relikviji radi, predao ga regentu Aleksandru. Miroslavljevo jevanđelje je, sa ostalim dragocjenostima, prenijeto je u Kruševac i zapakovano kao velika dragocjenost. Tako je Državna blagajna, a sa njom i Miroslavljevo jevanđelje, pratila kretanje srpske vlade od Kruševca do Niša, Kraljeva i Raške, a potom je 1915. godine slijedila povlačenje srpske vojske, preko Peći, Podgorice, Skadra i Svetog Jovana Medovskog do Krfa. Jevanđelje se neko vrijeme nalazilo na Krfu, u sefu Državne blagajne, a potom se sa vladom bezbjedno vratila u Beograd. Između dva svjetska rata Miroslavljevo jevanđelje je ostalo u posjedu porodice Karađorđević. Tako je u bombardovanju, 6. aprila 1941. godine, rukopis izbjegao sudbinu više stotina srednjovjekovnih povelja, rukopisnih knjiga i inkunabula, skoro 50 hiljada kompleta časopisa i novina i oko 350 hiljada knjiga, koje su izgorele u, do temelja sravnjenoj, zgradi Narodne biblioteke.
Njemci su odmah po ulasku u Beograd počeli da tragaju za Miroslavljevim jevanđeljem i drugim vrijednim relikvijama. Međutim, Dvor je još 1940. godine predao Jevanđelje Narodnoj banci Srbije na čuvanje. Početkom rata ono je sklonjeno u filijalu u Užicu. U strahu od Njemaca rukopis je predat igumanu obližnjeg manastira Rača koji ga je zakopao u oltaru. Manastir Rača je nekoliko puta pljačkan i paljen, ali Miroslavljevo jevanđelje nije ni pronađeno, ni oštećeno. Plašeći se da neko ipak ne ukrade Miroslavljevo jevanđelje, iguman ga je vratio u užičku filijalu Narodne banke. Upravnik filijale ga je 1943. godine kroz okupiranu Srbiju u tajnosti prenio do Beograda, gdje je sklonjeno u zgradi Narodne banke Srbije. Po jednoj priči, Miroslavljevo jevanđelje je bilo stavljeno u trezor koji su Njemci već pretresli i opljačkali, a po drugoj, bilo je sakriveno među računovodstvene papire koji im nijesu bili interesantni.
Na današnji dan, 17. juna 1843. godine počela je pobuna domorodaca Maora protiv Britanaca na Novom Zelandu.
Maori su autohtoni polinežanski narod, koji je u nekoliko talasa, slijedeći zvijezde kanuima, naseljavao Novi Zeland, u periodu između 1250. i 1300. godine. Svoju domovinu oni nazivaju Aotearoa, što znači “zemlja dugog bijelog oblaka”. Riječ „Maori“ nije etnonim u pravom smislu, i na maorskom jeziku označava nešto „prirodno“ ili „one koji se razlikuju od bogova ili duhova“.
Prilikom dolaska prvih Evropljana, na Novom Zelandu živjelo je oko 250.000 Maora. Zbog bolesti i ratova njihov broj se do 1896. godine smanjio na 42.000, a zatim je ponovo počeo da se povećava. Oko 96% Maora živi na Sjevernom ostrvu. Maori su 1840. godine ustupili suverenitet Novog Zelanda Britancima, u zamjenu za zaštitu njihove zemlje od Francuske, koja je željela da ih kolonizuje. Dolazak Evropljana na Novi Zeland, značajno je uticao na njihov način života. Oscilacije, od početnog prijateljskog odnosa pa do napetosti izazvanih teritorijalnim sukobima, epidemijama bolesti, društvenim prevratima, uzdrmale su maorski narod.
Do početka XX vijeka, ponovno su se uzdigli i danas su aktivni na svim područjima – od kulture, politike pa do sporta. Maorski jezik se sada uči u školama, kao i pjesme i tradicionalni zanati. Za razliku od većine domorodačkih kultura, Maori nikada nijesu bili osvojeni, niti porobljeni. Jedan od razloga za to je i njihova nevjerovatna vještina u praćenju tragova, kao i besprijekorno poznavanje teritorije koju naseljavaju. Maorske vođe su bili naslednici poglavica ili religioznih poglavara. Narod se vodio velikom porodičnom odanošću i religioznim ubjeđenjima i tradicijom. Maori su vjerovali da je sva priroda živa i da ima magične moći. Bez pisanog jezika svoju tradiciju su prenosili kroz pjesme, priče i razne umotvorine. Sav društveni život se odigravao na centralnom trgu sela, ispred glavne i posebno izrezbarene kuće za sastajanje. Maori su živjeli od ribolova, uzgoja slatkog krompira i drugog povrća. Sakupljanje takođe čini znatan dio njihove ekonomije, a najvažniji su školjkaši, bobice i korjenje. Oruđe se izrađivalo od kamena i drveta. Bili su poznati po drvorezbarskoj vještini; većina upotrebnih predmeta i objekata (kuće, kanui, maske..) bila je bogato ukrašena složenim motivima. Rezbarija koja je u jednom plemenu ili porodici nošena kroz više generacija, čuva duhove svih tih ljudi i njena snaga time postaje nemjerljiva. Jedna od najvažnijih i najsvetijih maorskih umjetnosti jeste vajarski rad. Skulpture se prave kako od drveta, tako i od žada i kitove kosti. Maorski vajari se treniraju od malena i postaju uvažene ličnosti u svom društvu. Ženama nije dozvoljeno čak ni da gledaju muškarce dok rade skulpture, a ni da same učestvuju. Najčešća tema vajarskih radova jeste ljudsko tijelo odnosno posebno sveta ljudska glava.
Riječ je o narodu koji duboko vjeruje da naša istorija, porodica, preci kao i zemlja iz koje dolazimo, govore sve o nama, o onome što smo danas. Suprotno od uvriježenog mišljenja, vjeruju da je prošlost uvijek ispred nas, a budućnost nevidljiva i iza nas. Prošlost nas formira i čini takvima kakvi jesmo. Maori su poznati po tetovažama – Ta Moko. Muškarci su ih imali po cijelom tijelu, žene uglavnom na bradi i oko usta, i iz njih se mogla iščitati cijela životna priča, poruka, plemenska pripadnost, socijalni status. Tetovažama su se žene uljepšavale i prikrivale bore. Maorski jezik govori oko 130.000 ljudi na Novom Zelandu, uglavnom na sjevernom delu Sjevernog ostrva. Iako je kultura Maora značajno promijenjena usled modernizacije i više od 150 godina britanskog uticaja, izvjesna znanja i vještine su ipak očuvani, sve do današnjih dana.
