- Na današnji dan, 9. januara 1992. godine Srbi su proglasili Republiku srpskog naroda u BiH i saopštili da je ta republika federalna jedinica Jugoslavije.
Veći ili manji djelovi ovog područja bili su u sastavu srednjovjekovnih srpskih država, Srbije kneza Petra Gojnikovića i kneza Časlava Klonimirovića, Duklje, Nemanjićke Srbije, Banovine Bosne, Sremske zemlje, Srpskog carstva, države kneza Vojislava Vojinovića i župana Nikole Altomanovića, Kraljevine Bosne, Srpske despotovine, kneževine Pavla Radenovića, vojvodstva Sandalja Hranića i hercegovine Stefana Vukčića. Tokom ovog perioda, neki dijelovi teritorije današnje Republike Srpske su bili i pod vlašću srednjovjekovne Hrvatske i srednjovjekovne Ugarske. U XV vijeku, ove prostore osvaja Osmansko carstvo i uključuje ih u Bosanski pašaluk. Tada je jedan dio Srba prešao u islamsku vjeru.
Početkom XIX vijeka, istočni djelovi teritorije današnje Republike Srpske bili su obuhvaćeni Prvim srpskim ustankom i ušli u sastav Karađorđeve Srbije. Austrougarska anektira cjelokupnu teritoriju današnje Republike Srpske 1908. godine. Sa završetkom Prvog svjetskog rata 1918. godine, ovi prostori ulaze u sastav novoformirane Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Između 1929. godine i 1941. godine, jedna od pokrajina Kraljevine Jugoslavije nosila je naziv Vrbaska banovina i imala je upravno sjedište u Banjaluci. Okupacijom i podjelom Jugoslavije 1941. godine, teritoriju današnje Republike Srpske okupira Nezavisna Država Hrvatska, čije vojne formacije čine brojne zločine nad srpskim stanovništvom. Srpski narod je pokušavao da se odbrani od ovog terora učestvujući u dva pokreta otpora, četničkom i partizanskom, a na djelovima teritorije današnje Republike Srpske bile su tokom rata formirane i prostrane oslobođene teritorije. Nakon Drugog svjetskog rata, područje današnje Republike Srpske ulazi u sastav SR Bosne i Hercegovine, u kojoj su Srbi sve do 1971. godine činili najveći dio stanovništva. Bosna i Hercegovina je dobila državnost u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji poslije Drugog svjetskog rata. Ona je tada postala unitarna verzija socijalističke Jugoslavije, sa tri konstitutivna naroda i strogim pravilima održavanja nacionalne ravnoteže.
Vremenom, zahvaljujući politici komunističkog režima koja je težila učvršćivanju i širenju državnosti republika i umanjivanju ovlašćenja jugoslovenske federacije, kao i procesu odlaska Srba iz Bosne i Hercegovine, kao i negativnog stava režima prema navodnom srpskom velikodržavlju izgrađenog na iskustvima matrice preuzete iz Sovjetskog Saveza i njegovog odnosa prema Rusiji, nestalo je pretežnog prisustva srpskih političara u republičkim ustanovama. Potisnute su srpske tradicije i udio u identitetu Bosne i Hercegovine. Tako je srpski narod poslije 1971. godine konačno prestao da bude najbrojniji u Bosni i Hercegovini. Ustav SR Bosne i Hercegovine se donekle razlikovao od ustava ostalih republika, jer je, pored zaštite ravnopravnosti konstitutivnih naroda, predviđao otcijepljenja opština SR Bosne i Hercegovine.
Kada su poslije proglašenja nezavisnosti Slovenije i Hrvatske političke vođe Muslimana i Hrvata započele proces osamostaljenja Bosne i Hercegovine, oni su u Skupštini SR Bosne i Hercegovine sistematski počeli da izbegavaju Savjet za ravnopravnost naroda, čime su preglasavali legitimne predstavnike srpskog naroda. Nakon što su preglasani oktobra 1991. godine, srpski predstavnici su se izdvojili „Skupštinu srpskog naroda u Bosni i Hercegovini”. Skupština je imala sjedište u Sarajevu, da bi se zbog ratnih dejstava iz centra grada preselila u Srpsko Sarajevo, odnosno prigradsku opštinu Pale. Ubrzo je ova skupština pozvala srpski narod na plebiscit o ostanku srpskog naroda u dotadašnjoj jugoslovenskoj federaciji. Plebiscit je održan novembra 1991. godine, a na njemu je uzelo učešće oko 1.350.000 birača, od kojih se 96,4% izjasnilo u prilog samostalne srpske države koja može da bude u sastavu jugoslovenske države ili Srbije.
Kada je referendum, protivno Ustavu SR Bosne i Hercegovine, uz podršku Njemačke, postao izvjestan, „Skupština srpskog naroda” je 9. januara 1992. godine, proglasila Republiku Srpskog Naroda u Bosni i Hercegovini. Kada su nelegitimne muslimansko-hrvatske vlasti sprovele referendum i proglasile nezavisnost, Srpska Republika Bosna i Hercegovina je takođe godine proglasila samostalnost. Narodna skupština je avgusta 1992. odlučila da nova država promijeni ime, iako je ostala spremnost da konačni status bude riješen u nekoj formi sa ostala dva naroda SR Bosne i Hercegovine, u Srpska Republika, da bi do kraja septembra bio zvanično uveden naziv Republika Srpska.
- Na današnji dan, 9. januara 1853. godine koncentracijom turskih trupa kod Spuža i odbacivanjem crnogorskih snaga na desnu obalu Zete, ostvarena je prva faza ratnog plana Omer-paše Latasa i otpočele pripreme za odlučujući udarac na Crnu Goru.
Taj veliki pohod turske vojske na Crnu Goru, organizovan krajem 1852. godine poznat je kao Prva Omer-pašina godine. Intervencijom velikih sila prekinut je prvi pohod Omer-paše Latasa na Crnu Goru, koju je turska vojska počela da napušta februara 1853. godine. Rođeno ime Omer-paše Latasa bilo je Mihailo. Mihailo Mićo Latas, pravoslavni Srbin rođen u ličkom selu Janja Gora u porodici koja je davala i vojnike i popove, i dan-danas je izvor fascinacije ali ujedno i golema enigma. Učio je srednju „vojničku“ školu u Gospiću, i tu ostao samo godinu dana, dok nije kao odličan učenik dobio mjesto pitomca u kadetskoj školi u Zadru. Kao vrlo mladog uzeli su ga ga u vojsku; postao je kadet u štapskoj pisarnici u Gospiću. Tek završivši kadetsku školu, zbog porodičnih problema prebjegao je u Bosnu, i dospio u Glamoč, odakle je uskoro prešao u Banju Luku, mučeći se da zaradi za preživljavanje. U Banjaluci je prešao na islam i uzeo novo ime Omer. Poslije dvije godine, otišao je u Vidin . Tu ga je zapovjednik tvrđave Ibrahim-paša, uzeo za učitelja crtanja svojoj djeci i zadovoljan njegovim radom, preporučio ga u Carigradu.
Omer se isticao crtežima i planovima i učinio se svom zaštitniku sposoban i kao takav koristan za predstojeće reforme turske vojske. Dočekao ga je u Carigradu veliki vezir Husref-paša, kojem se takođe svidio. S tom preporukom postao je najprije nastavnik tehničkog crtanja u carigradskoj vojnoj školi, a kasnije učitelj prestolonaslednika Abdul-Medžida i ubrzo pukovnik u carskoj vojsci. Na području Balkana Omer-paša je ostao zapamćen po slamanju otpora bosanskog begovata. Ustanak protiv Osmanlija izbio je u Bosanskoj Krajini. Zatim su se javili slični pokreti i na drugim stranama, a među protivnicima reformi bio je i hercegovački vezir Ali-paša Rizvanbegović. Sultan je poslao u Bosnu Omer-pašu, da uguši ustanak. Stigao je u avgustu iste godine i brzo i odlučno u krvi ugušio bunu, pohapsio glavne vođe, među njima i Ali-pašu, koga je ubio jedan stražar. Pozatvarano je oko 1.000 najuglednijih aga i begova, a oko 400 ih je okovano poslato u Carigrad. Bosna je poslije toga bila smirena, a otpor begova i aga zauvijek skršen. Stoga je Omer-paša Latas proglašen u Bosni za „đaurpašu“ i najvećeg neprijatelja domaćeg plemstva.
Kada je 1852. godine došlo do sukoba između Porte i knjaza Danila, Omer-paši je povjereno vrhovno zapovjedništvo nad osmanskom vojskom. Čelični obruč oko Crne Gore počeo je da steže u januaru 1853. godine, godine ali je dalju akciju spriječilo posredovanje Austrije i Rusije. Neposredno poslije toga, kada je izbio Krimski rat, Omer-paša je imenovan za zapovjednika turske vojske na dunavskoj liniji. Omer-paša Latas je neko vrijeme proveo kao zapovjednik u Mesopotamiji, gdje je ponovo gušio ustanke. Zbog svoje oštrine bio je jedno vrijeme u nemilosti, ali je opet izbio na čelo 1861. godine, kada je bio na pomolu rat sa Crnom Gorom, povodom ustanka Luke Vukalovića. U tom ratu Omer-paša Latas je ponovo bio glavni zapovjednik i doveo Crnu Goru u veoma težak položaj iz koga se spasila opet samo zauzimanjem velikih sila. Poslednja vojnička misija Omer-paše bila je da uguši grčki ustanak na Kritu. Ovog puta on je vojnički završio svoj posao, ali nije mogao do kraja da sprovede blokadu zbog lošeg stanja osmanske flote i snabdijevanja. Stoga se 1868. godine sam povukao.
