UNESKO je 2. jula 2004. godine proglasio manastir Srpske pravoslavne crkve Visoki Dečani u Metohiji za mjesto svjetske kulturne baštine
Manastir Visoki Dečani, koji datira iz 14. vijeka, nalazi se na spisku Uneskove Svjetske baštine zajedno sa još tri manastira SPC pod imenom ,,Srednjovekovni spomenici na Kosovu i Metohiji”.
UNESKO je u obrazloženju naveo da su freske Visokih Dečana jedno od najvrednijih primjera tzv. renesanse Paleologa u vizantijskom slikarstvu i dragocjen zapis o životu u 14. vijeku.
Manastir Visoki Dečani je srpski srednjovjekovni pravoslavni manastir – zadužbina kralja Stefana Dečanskog i cara Dušana.
Želeći da obilježimo ovu godišnjicu, iz arhive našeg Radija, izdvojili smo intervju koji je iguman ove Svete obitelji Arhimandrit Sava (Janjić) dao u avgustu 2019. godine za našu emisiju ,,Kosmetska kandila.
Arhimandrit Sava (Janjić): Manastir Visoki Dečani je svetionik koji su nam ostavili Nemanjići da, svijetleći, pokazuje put srpskom narodu
Otac Sava (Janjić) koji je u manastir Visoki Dečani, zajedno sa Vladikom Teodosijem, došao iz manastira Crna Reka 1992. godine, sada ove Svetinje govorio je za emisiju ,,Kosmetska kandila“ o dečanskom biseru, Nemanjićkom svetioniku smještenom u živopisnoj dolini rijeke Bistrice, okruženom visovima Prokletija.
“Manastir Visoki Dečani ima šta i da kaže i da pokaže. On svjedoči i šta smo bili, šta jesmo i šta treba da budemo, što je od značaja za sve nas koji živimo u današnje vrijeme. U manastiru se osjeća jedan poseban mir i spokoj, jedna duhovna atmosfera koja iz ovog vremena i prostora ljude uzvodi ka nečem višem, uzvišenijem, ljepšem i boljem. Ključni element su mošti Svetog Kralja Stefana Dečanskog koje, kao neka mala duhovna elektrana isijavaju netvarnu božansku energiju, ispunjavajući ne samo hram i portu manastira već i cijelu ovu dolinu. Svi koji nam dolaze kažu da osjećaju kao da iz jednog svijeta ulaze u neki drugi svijet, što se održava i na ljepotu prirode koja je oko nas. Iako živimo u politički dosta trusnom i nestabilnom prstoru, rijetko gdje na Kosovu i Metohiji može se osjetiti jedan takav mir kakav se osjeća u Dečanima.
To je taj spoj između ljepote arhitekture, freskopisa i jedan neposredan duhovni doživljaj prisustva Božijeg u kojem je naša bratija, sa svim onim što činimo ovdje, samo jedan mali element cijele cjeline.
Blagodarni smo Gospodu što nas je udostojio da budemo samo dio mozaika koji Bog pruža preko Dečana svima koji nam dolaze da se napoje žive vode. Dečani su kuća svih nas jer Sveti Kralj nas je uvijek sabirao i sabiraće nas u vijekove vjekova ako Bog da“-kaže otac Sava (Janjić).
Arhimandrit Sava (Janjić) dodaje da su naše Svetinje na Kosovu i Metohiji živi svjedoci našeg identiteta koji neprekinuto traje i koji je liturgijsko- duhovnog kataktera, ukazujući da su Srbi uzvedeni na nivo naroda Božijega“.
Otac Sava je govorio i o tome kako se ratne 1999. godine ljuljalo kandilo pred freskom Majke Božije u priprati dečanskog manastira i kako je Majka Božija uspjela da sačuva ovu Svetinju i dečansko monaštvo.
Dečanski iguman se osvrnuo i na aktuelna dešavanja oko pokušanja otimanja hrama Svetog Nikole na Novom Brdu naglasivši da su naše Svetinje na Kosovu i Metohiji živi svjedoci našeg identiteta koji neprekinuto traje i koji je liturgijsko duhovnog kataktera, ukazujući da su Srbi uzvedeni na nivo naroda Božijega.
Slobodanka Grdinić
