U četvrtu nedelju po Pashi – Raslabljenog, 2/15. maja 2022. godine, svetom arhijerejskom Liturgijom u Sabornom Svetonikolajevskom hramu u Sremskim Karlovcim, na kojoj je načalstvovao Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije, molitveno je počelo redovno zasedanje Svetog Arhijerejskog Sabora Srpske Pravoslavne Crkve.
Predstojatelju srpske Crkve na ovom toržestvenom evharistijskom sabranju sasluživali su otačastveni arhijereji: Blaženjejši Arhiepiskop ohridski i Mitropolit skopski g. Jovan; Mitropolit dabrobosanski g. Hrizostom; Mitropolit crnogorsko-primorski g. Joanikije, te preosvećena gospoda episkopi: sremski g. Vasilije; budimski g. Lukijan; kanadski g. Mitrofan; novogračaničko-srednjezapadnoamerički g. Longin; žički g. Justin; šumadijski g. Jovan; zvorničko-tuzlanski g. Fotije; kruševački g. David i buenosajreski i južno-centralnoamerički g. Kirilo. Pored navedenih arhijereja, Patrijarhu srpskom sasluživali su visokoprepodobni arhimandriti Tihon (Rakićević), iguman studenički; Nektarije (Đurić), sekretar Svetog Arhijerejskog Sinoda Srpske Pravoslavne Crkve; Danilo (Gavranović), direktor PUO-a; protoprezviter-stavrofor dr Zoran Krstić, rektor Bogoslovije svetog Jovana Zlatousta u Kragujevcu; protoprezviter-stavrofor Jovan Milanović, rektor Bogoslovije svetog Arsenija Sremca u Sremskim Karlovcima; protoprezviter dr Zoran Ranković, dekan Pravoslavnog bogoslovskog Fakulteta Univerziteta u Beogradu; protonamesnik Ljubomir Prijović, rektor Bogoslovije svetog Petra dabrobosanskog u Foči, kao i jeromonah Sevastijan (Gordon), iguman sveštene obitelji u Krki.
Pored otačastvenih arhijereja, sveštenstva, monaštva i vernog naroda, liturgijskom sabranju molitveno su prisustvovali g. Igor Mirović, predsednik Pokrajinske Vlade AP Vojvodine; g. Miloš Vučević, gradonačelnik Novog Sada; g. Vladimir Roganović, direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama; princ Filip i princeza Danica, kao i mnogobrojne zvanice iz kulturnog i društvenog života.
Nakon zaamvone molitve služen je čin priziva Svetoga Duha na početku redovnog zasedanja Svetog Arhiejrejskog Sabora Srpske Pravoslavne Crkve, a potom je održana svečana sednica, kojom je predsedavao Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije.
* * *
Sveti Arhijerejski Sabor tumači pravoslavno crkveno učenje, držeći se pri tome odredaba koje Sveta Crkva na osnovu Svetog Pisma i Svetog Predanja utvrdila; uređuje unutrašnju i spoljašnju misiju Crkve radi utvrđenja, odbrane i širenja pravoslavne vere i čistote hrišćanskog morala; ustanovljava za to potrebne organe i osniva potrebne zavode, ustanove i udruženja; propusuje nastavni plan i programe veronauke i stara se o versko-moralnom vaspitanju mladeži i vernih; propisuje kvalifikacije kandidata za sve redovne i izvanredne misionarske crkvene službe; osniva bogoslovske i monaške škole; uređuje sva obredna pitanja prema opštim crkvenim propisima, a u duhu pravoslavne vere; osniva ustanove i zavode: za izradu crkvenog živopisa i svih crkvenih utvari za izdavanje bogoslužbenih knjiga za negovanje crkvenog pojanja kao i za druge crkvene potrebe; propisuje pravila za osnivanje crkvenih muzeja, za čuvanje i obnavljanje crkvenih starina i spomenika; kanonizuje svetitelje i organizuje službu za njihovo svetkovanje; objašnjava kanonsko-crkvene propise, opšteobavezne i posebne, i izdaje njihove zbornike; određuje dužnosti i donosi disciplinske uredbe za sveštenstvo i ostale crkvenojerarhijske organe i službenike; propisuje odelo za više i niže sveštenstvo oba reda; propisuje crkveno-sudski postupak za sve crkvene sudove; izdaje propise u crkveno-bračnim poslovima; donosi pravila za život manastirskog i pridvornog monaštva; propisuje uputstva za ispovedničku službu; osniva u sporazumu sa Patrijaršijskim savetom ustanove za siročad, kao i ustanove za druge vaspitne i dobrotvorne svrhe.
Sveti Arhijerejski Sabor nastoji da se odnos Crkve i Države i međusobni odnosi vera i veroispovesti u državi pravilno i bez štete po pravoslavnu Crkvu urede; uređuje i vodi zvaničnu listu kandidata za arhijerejski čin i bira između ovih dostojna lista za eparhijske i vikarne episkope; bira rektore pravoslavnih bogoslovija i upravnike monaških škola; bira u sporazumu sa Patrijarhom između sveštenih lica glavnog sekretara Svetog Arhijerejskog Sabora i Svetog Arhijerejskog Sinoda; vodi nadzor nad radom Svetog Arhijerejskog Sinoda; propisuje pravila Sinodalnog fonda (čl. 259) i odobrava njegove godišnje predračuna rashoda i prihoda i završne račune; donosi odluke o razrezu na crkvene opštine, manastire i eparhije u svom delokrugu u sporazumu sa Patrijaršijskim savetom, a u smislu člana 40 t. 3 i čl. 263, i stara se u sporazumu sa Patrijaršijskim savetom za podmirenje svih potreba SPC; odobrava pravila udruženja sveštenstva mirskog i monaškog reda, kao i svih drugih udruženja koja rade na korist pravoslavne Crkve i vodi nad ovim nadzor preko Svetog Arhijerejskog Sinoda; propisuje svoj poslovnik, i odobrava poslovnike i pravila za crkvenojerarhijske organe, ukoliko nije ovim Ustavom drukčije uređeno.
Sveti Arhijerejski Sabor rešava sukobe nadležnosti između jerarhijskih i crkvenosamoupravnih organa; sudi u prvoj i poslednjoj instanci: nesuglasice između Arhijereja i Svetog Arhijerejskog Sinoda, između Arhijereja i Patrijarha; kanonske krivice Patrijarha, u drugoj i poslednjoj instanci sve predmete o kojima je Sveti Arhijerejski Sinod u prvoj instanci sudio; ublažava po molbi osuđenog i, na obrazložen predlog nadležnoh eparhijskog Arhijereja, kazne izrečene od Velikog crkvenog suda pre njihovog izrečenja, i to na doživotnu zabranu sveštenodejstva, na lišenje svešteničkog čina, na lišenje svešteničkog čina sa isključenjem iz crkvene zajednice; vrši i druge poslove koji mu po ovom Ustavu i po crkvenokanonskim propisima spada u nadležnost a nisu ovde pobrojane.
Izvor: TV Hram
Foto: Željko Drašković
