U utorak, 22. avgusta 2023. godine, u porti hrama Vaznesenja Gospodnjeg na Toploj, održano je osmo po redu veče Trga od ćirilice.
Večerašnja tema „Cetinjska bogoslovija – rasadnik svetosavske prosvjete i sveštenstva i monaštva Srpske Crkve“ upriličena je povodom 160 godina od osnivanja bogoslovske škole „Sveti Petar Cetinjski“.
O ovoj temi govorili su dugogodišnji rektor bogoslovije protojerej-stavrofor Gojko Perović, kao i profesori protojerej Nemanja Krivokapić i đakon Pavle Lješković.
Autor i voditelj večeri Ivana Jovanovića, na samom početku večeri, istakla je želju vladara Crne Gore da se na Cetinju otvori škola. U svom prvom obraćanju Ruskom Caru, Sveti Petar Cetinjski istakao je spremnost „da uz pomoć Ruskog Dvora, otvori barem jednu školu na Cetinju“. Njegov naslednik Petar II uviđajući neophodnost sistematičnog školstva, otvara na Cetinju 1834. godine prvu osnovnu školu u okviru manastira. Svršeni učenici ove škole, postavljani su za učitelje u novoosnovanim školama u Crnoj Gori.
Kralj Nikola, je uz pomoć hercegovačkog arhimandrita Nićifora Dučića i cetinjskog arhimandrita Ilariona Roganovića, otvara na Cetinju 1863. godine, prvu bogosloviju. Iako je ova škola opstala svega nekoliko mjeseci, ova godina uzima se kao godišnjica otvaranja bogoslovije, jer će otvoriti put utvaranju trajne bogoslovije 1869. godine.
Nakon uvodnog obraćanja autorke večeri, prikazan je kratki film učenika bogoslovije.
Đakon Pavle Lješković, prvi večerašnji predavač, govorio je o potrebi i smislu jednog đaka, da li da upiše bogosloviju. Iznoseći svoja lična razmišljanja, koja su se u njemu javila još kao maturantu, otac Pavle je publici približio život unutar jedne bogoslovije. „Za mladića koji se priprema za svešteničku službu, tu se nalazi tačno ono što treba za njegovu dušu.“ istakao je otac Pavle.
Protojerej Nemanja Krivokapić, kao dugogodišnji profesor ove bogoslovije i sin prvog rektora obnovljene bogoslovije, blažene uspomene oca Momčila Krivokapića, govorio je o tome, zbog čega je bogoslovija važna za jednog mladića, koji se primarno priprema za svešteničku službu. U toku jednog redovnog dana, bogoslovac ima priliku da se upozna sa načinom života, koji ga očekuje unutar službe. „Đaci ne izučavaju samo nauku koja treba da se pročita i nauči, izdeklamuje, nego jednostavno, to je priprema za život koji je potpuno drugačiji. Život koji podrazumijeva učešće u životu Crkve“ istakao je otac Nemanja, naglašavajući da je to jedno „neprocjenjivo bogatstvo“.
Protojerej – stavrofor otac Gojko Perović, kao višedecenijski rektor ove bogoslovije, zaključio je predavanja svojih prethodnika, sumirajući svoja iskustva koja je doživio tokom vršenja svoje dužnosti, koja mu je bila povjerena. Otac Gojko je rekao da nema ljepšeg mjesta, da se priča o bogosloviji, od mjesta gdje je Njegoš učio svoja prva slova. Nadovezujući se na predavanje oca Nemanje, otac Gojko je istakao da je „u biću Crkve škola. U biću Crkve je škola!“
Otac Gojko je podsjetio da je u devetnaestom vijeku Cetinjska bogoslovija okupljala najmudrije glave našeg naroda, a od njene obnove, devedesetih godina, mi pokušavamo da dokažemo, zbog čega je bogoslovija potrebna. Danas u XXI vijeku, u jednom multikulturalnom društvu, moramo da se sjetimo da je Mitropolit Amfilohije, kao svetinju poštovao školski čas i kada bi neko bio spriječen da održi čas, on na zvuk zvona, uzimao dnevnik, napuštao sve obaveze i održao čas, koji ne smije da se preskoči, zaključio je otac Gojko.
Jovica Vukasović
