Episkop budimski i administrator temišvarski g. Lukijan služio je danas, 20. aprila 2023. godine, u Sabornoj crkvi u Temišvaru, pomen blaženopočivšem Episkopu budimskom Danilu Krstiću, povodom godišnjice upokojenja.
Vladika Danilo je usnuo u Gospodu 20. aprila 2002. godine u Sentandreji. Sahranjen je u manastiru Vavedenje u Beogradu. Vječnaja pamjat!
+++
Episkop dr Danilo Krstić (1927-2002)
Sećajte se svojih starešina, koji vam propovedaše reč Božju;
gledajući na svršetak njihova života, ugledajte se na veru njihovu.
(Jev. 13,7)
Kaže se da je svaka ličnost na ovom svetu jedinstvena i neponovljiva, pa ipak neke ličnosti koje su živele i delovale među nama, svojom posebnošću i svetošću ostavile su poseban trag u vremenom životu i time se upisale u večnost. Jedna takva ličnost jeste episkop budimski dr Danilo Krstić od čijeg upokojenja se 20. aprila 2022. godine navršava dvadeset godina.
Starije generacije sveštenika, monaha, teologa, veroučitelja, profesora, akademika, raznih vernika i nevernika znaju da je blaženog spomena Vladika Danilo, neobični čovek niskog rasta i čudnog naglaska bio veliki liturg, hodajuća enciklopedija, nepresušni rečnik, poeta, Bogomir Tihi, hodajući lektor i recenzent, apostol Reči i smerni i skromni molitvenik.
Vladika Danilo rođen je u Novom Sadu, 13. maja 1927. godine i na krštenju je dobio ime Slavko. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u rodnom gradu. Već prvih dana fašističke okupacije Jugoslavije, u aprilu 1941. godine, mladi Slavko postaje skojevac. Noću je, sa svojim maloletnim vršnjacima lepio antifašističke plakate u kojima se pozivalo na bojkot okupacionih vlasti, na otpor i borbu za slobodu. Kao mladi skojevac i stipendista Jugoslavije upisao je 1947. godine studije uporedne književnosti na Sorboni u Parizu gde je i diplomirao 1952. godine.
Tokom studija na Sorboni doživeo je preobražaj u dodiru sa bogoslovskom rečju velikog teologa Vladimira Loskog, čije tekstove je posle prevodio sa francuskog jezika. Ovaj preobražaj Vladika Danilo je nazvao povratkom u pravoslavno dostojanstvo.
Akademsku godinu 1952/1953. proveo je u Minhenu gde je na tamošnjem univerzitetu studirao tehničke nauke. Iz Minhena se vratio u Pariz 1953. godine, gde se upisao na Pravoslavni bogoslovski institut Svetog Sergija Radonješkog. Tamo su mu profesori, između ostalih, bili i čuveni ruski emigranti – arhimandrit Kiprijan Kern, Anton Kartašov, Vladimir Loski i episkop Kasijan Bezobrazov. U junu 1958. godine, diplomirao je na Duhovnoj akademiji Svetog Sergija u Parizu, uspešno odbranivši diplomski rad na temu iz Novoga Zaveta, kod znamenitog profesora Novog zaveta, istoričara i kanoničara, episkopa Kasijana Bezobrazova (1892-1965).
U želji da nastavi akademsko bogoslovsko usavršavanje, u novembru 1958. godine, odlazi u Boston, u SAD, gde je, na Bogoslovskom fakultetu Harvardskog univerziteta (Harvard Divinty School), jednom od najstarijih fakulteta u Americi, kao stipendista tog fakulteta, započeo doktorske studije pod mentorstvom harvardskog profesora dr Georgija V. Florovskog, vodećeg pravoslavnog patrologa tog vremena, začetnika neopatrističke sinteze a kojeg je upoznao u Parizu 1956. godine.
Tema njegove doktorske disertacije bila je „O Božanskom čovekoljublju – od Platona do Jovana Zlatousta“ (On Divine Philantrophy – from Plato to John Chrysostom). U akademskom radu na disertaciji, savetima mu je pomagao i znameniti američki teolog i istoričar Džordž H. Vilijams (1914-2000), prijatelj oca Georgija Florovskog.
Stremeći za potpunim preobražajem Slavko Krstić odlučio je da se zamonaši, kako bi celoga sebe dao u službu Gospoda i Njegove svete Crkve. Otišao je kod Svetog Jovana Šangajskog, kojeg je upoznao tokom studija u Parizu, da zatraži blagoslov za monašenje na šta mu je Svetitelj rekao: „Ne, idi da se ženiš“. Slavko se pokunji i ode, i posle nekog vremena ga ne posluša i zamonaši se. Od tog vremena izbegavao je da se sretne sa Jovanom jer ga je bila sramota. Na kraju se sretnu i kaže mu Danilo: „Vladiko, oprostite ja Vas nisam poslušao, ja sam se zamonašio“. A ovaj mu odgovori: „Tako je čoveče i trebalo, odlično. Vi Srbi radite sve kontra od onoga što vam se kaže. Ja sam ti namerno rekao supotno od onoga što treba da uradiš“.
Na Badnje veče, 06. januara 1960. godine, po blagoslovu Patrijarha srpskog Germana primio je monaški postrig u manastiru Svetog Save u Libertivilu kod Čikaga. Na monašenju je dobio ime Danilo po arhiepiskopu srpskom Sv. Danilu II.
U istom manastiru, na Veliku Gospojinu 28. avgusta 1960. godine rukopoložen je u čin jerođakona, dok je u čin jeromonaha rukopoložen 1962. godine, u hramu Svetog Save u Njujorku. Od 1962. do 1968. godine, služio je u grčkom pravoslavnom manastiru Sv. Preobraženja (od 1965. godine u sastavu Ruske Zagranične Crkve) u bostonskom Hejverhilu i opsluživao, kao parohijski sveštenik, rumunsku parohiju nedaleko od Bostona, budući da u tom delu Amerike, u to vreme, nije bilo srpske parohije.
Knjigu poezije „Krunsko blago“ Vladika Danilo je objavio još kao jeromonah 1963. godine u Njujorku. Osim što je pisao pesme, Vladika Danilo je bio i jedan od naših prvih prevodilaca starih irskih, grčkih i škotskih lirskih narodnih pesama. Svoje radove često je potpisivao pseudonimom Bogomir Tihi.
Juna 1968. godine, posle desetogodišnjeg studioznog rada na disertaciji, doktorirao je sa izvrsnim uspehom, postavši harvardski doktor nauka.
U septembru 1968. godine vratio se u otadžbinu i po preporuci Episkopa bačkog Nikanora postavljen je za službenika SA Sinoda SPC u redakciji Glasnika, službenog lista SPC, a 1969. godine postao je glavni urednik ovog lista.
Sveti Arhijerejski Sabor SPC izabrao ga je za vikarnog episkopa marčanskog 1969. godine. Hirotoniju u sabornoj crkvi u Beogradu izvršio je Patrijarh srpski German uz sasluženje episkopa sremskog Makarija i zvorničko-tuzlanskog Longina.
Vladika marčanski Danilo postavljen je, dakle, za glavnog urednika Glasnika je 1969. godine i uređivao je ovaj list sve do 1990. godine. Njegova aktivnost se nastavlja i u svojstvu urednika Teoloških pogleda, versko – naučnog časopisa, koji tada dostiže svetski ugled. Vladika Danilo bio je glavni urednik ovog časopisa od 1971-1991 godine. Objavio je 1982. knjigu „Nema lepše vere od hrišćanske“ sa jeromonahom Amfilohijem Radovićem, ova knjiga je imala više izdanja. Ubraja se u osnivače Akademije za konzervaciju pri Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Akademija je osnovana 1993. godine, a Vladika Danilo je bio njen dugogodišnji profesor i dekan. Njegova pedagoška delatnost je nastavljena i na Bogoslovskom fakultetu, gde je predavao Pastirsko bogoslovlje od 1993. do 1997. godine.
Sveti Arhijerejski Sabor SPC izabrao je Vladiku marčanskog Danila 1984. godine za administratora Budimske eparhije, da bi 1988. godine bio izabran i za Episkopa budimskog, međutim zbog političkih okolnosti ustoličen je tek 7. oktobra 1990. godine.
Dolaskom u Mađarsku, Vladika Danilo je doneo duhovno osveženje vernom narodu. Obnovljena je veronauka i pristupljeno je poslu za povratak Tekelijanuma. Sa državom je potpisan poseban ugovor o odšteti, sveštenicima je priznat radni staž i obezbeđeno pravo na penziju. Započela je restitucija crkvene imovine i mnoge nekretnine su vraćene u vlasništvo Crkve. Blagoslovom Vladike Danila 1992. godine osnovan je Veronaučni kamp Budimske eparhije dok je časopis pod nazivom Eparhija budimska osnovan 1999. godine.
Zahvaljujući komunikativnoj ličnosti Episkopa Danila, njegovoj visokoj obrazovanosti i znanju mnogih jezika Budimska eparhija postala je visoko cenjena među ostalim istorijskim crkvama, predstavnicima kulture, nauke i politike u Mađarskoj. Vladika Danilo kao intelektualac i teolog često je bio izaslanik i delegat Sv. Sinoda SPC u brojnim međupravoslavnim i uopšte međuverskim dijalozima, komisijama i savetima.
Vladika Danilo Krstić upokojio se u subotu 20. aprila 2002. godine u Sentandreji. Po njegovoj želji sahranjen je u manastiru Vavedenje na Senjaku u Beogradu, 26. aprila 2002. godine. Opelo je služio Patrijarh srpski Pavle sa velikim brojem arhijereja, sveštenstva i monaštva.
U besedi posle opela Patrijarh Pavle je istakao da je odlazak Vladike Danila „ostavio u Srpskoj pravoslavnoj crkvi prostor koji će se teško ispuniti za duge godine zbog njegovog intelektualnog kvaliteta, prirode, ali, i zbog druženja u Beogradu, kao i u Sentandreji i na svakom mestu gde je vladika Danilo bivao, i ne samo govorio nego i svojim životom pokazivao kako treba svi da služimo Bogu i svome rodu, kako bi na taj način ispunili smisao i cilj svoga života“.
Povodom dvadesete godišnjice od upokojenja Vladike Danila, Eparhija budimska objavila je prevod njegove doktorske disertacije na srpski jezik – O Božanskom čovekoljublju, od Platona do Jovana Zlatousta. Nadamo se da će ovaj rad, koji je do sada bio dostupan samo na engleskom jeziku, dati svoj doprinos srpskoj teološkoj misli i biti od koristi našim bogoslovima.
Iza Vladike Danila je ostala biblioteka koja broji više hiljada naslova i dragocene beleške na marginama skoro svake knjige. Ostalo je mnogo svojeručnih spisa, beseda, prevoda tekstova, pesama, jezičkih analiza, nekoliko skromnih mantija i još skromnijih panagija. Ostalo je i sećanje na Vladiku koji je znao sanskrit ali i koji je često bio glavni akter veoma neobičnih i komičnih životnih situacija. Naročito se pamte njegove propovedi „o tri zlatna kruga svetlosti“ , a posebno način na koji je izlagao svoju teološku misao pomoću sada već čuvene slike. Bio je čovek mira, ogromnog znanja, saosećajan i oštar, ali i pokajnik i molitvenik. Vladika Danilo je imao običaj da prilikom rastanka kaže: „Vidimo se u raju…ali nadam se što kasnije“. Sveštenstvo, monaštvo i verni narod Budimske eparhije svome blaženopočivšem arhipastiru peva Večnaja pamjat i veruje u ponovni susret sa njim u nevečernjem danu Carstva Nebeskog.
jeromonah Varnava (Knežević)
sekretar Eparhije budimske
Izvor: Eparhija budimska Fejsbuk
