Predstavljanje knjige o Blagoju Jovoviću održano u kripti podgoričkog Sabornog hrama: “Blagoje Jovović je veliki heroj, toliko kompletan čovjek se rađa jednom u životu!”
U subotu 11. februara 2023. godine sa početkom u 19 časova održano je predstavljanje knjige “Blagoje Jovović, srpski heroj u vučjoj jazbini” autorke Marije Jovović, ćerke Blagoja Jovovića.
Tokom večeri o knjizi su govorili: protojerej mr Predrag Šćepanović, Arhijerejski namjesnik podgoričko-danilovgradski ; Marija Jovović, autorka; istoričar Žarko Leković, dok je odlomke iz knjige čitala glumica mr Jovana Todorović.
Pozdravno slovo izgovorio je protojerej mr Predrag Šćepanović, arhijerejski namjesnik podgoričko-danilovgradski koji se osvrnuo na događaje koji su otkrili veo tajne vezan za događaje atentata na zločinca Antu Pavelića:
“Ovdje sa moje lijeve strane je najpismeniji grob u Crnoj Gori poslije Njegoša, to je grob blaženopočivšeg Mitropolita Amfilohija, koji je jedan od glavnih krivaca pod znacima navoda za ovu knjigu i za istinu o junačkom podvigu koji je preko četrdeset godina bio pokriven velom tajne, a onda je u najvećoj svetinji slovenskog juga u Manastiru Ostrog počivši Blagoje Jovović došao i ispričao svoju priču Mitropolitu Amfilohiju koji ga je zamolio i dao mu blagoslov da čitav svijet sazna o ovom junačkom podvigu”.
“Tu se našao i naš Tihomir Burzanović ovdje prisutan koji je svojom knjigom ,,Dva metka za Pavelića” obznanio ovaj herojski čin Blagoja Jovovića”. – podsjetio je prota Predrag.
Knjiga “Blagoje Jovović, srpski heroj u vučjoj jazbini” se sastoji iz uvoda, 8 poglavlja, epiloga, kao i mnoštva vrijednih fotografija, pisama i dokumenata, takođe sadrži i biografiju autora.
Nakon uvodnog slova oca Predraga i odlomka iz knjige koji je pročitala glumica mr Jovana Todorović svima sabranima obratio se istoričar Žarko Leković.
On je istakao da se o Blagoju Jovoviću danas mnogo piše i govori, međutim kvalitet informacija je upitan, budući da se u ovom slučaju mnogo manipuliše iz neznanja ili sa direktnim namjerama da se Blagoje diskredituje:
“O Blagoju Jovoviću se danas mnogo govori i piše nažalost i u njegovom slučaju se manipuliše istinom iz neznanja ili sa namjerom da se Blagoje diskredituje, pa čak i da se porekne istina o autorstvu napada na Pavelića. Neki tvrde da je bio terorista ili da je bio u službi UDBA-e, na taj način se želi skrenuti pažnja sa neefikasnosti Titove vlade i tajne policije da uhvate Anta Pavelića”.
“U ovoj knjizi je autorka Marija Jovović razotkrila ključna pitanja kao što su: Ko je bio Blagoje Jovović? Ko ga je podržavao i pratio u potrazi za istinom i pravdom? Kakav je bio njegov život u Argentini nakon napada na Pavelića? Zašto je postojao pakt tišine u grupi četnika koji su izvršili napad? Da li je imao bilo kakav odnos sa UDBA-om? Takođe ima za cilj da ga locira u svjetski kontekst hladnog rata jer padom Berlinskog zida strah je počeo da nestaje i mnoge istine su počele da izlaze na vidjelo”. – naglasio je gospodin Leković.
Istoričar Žarko Leković je podsjetio na dogođaj u Manastiru Ostrog, kada se Blagoje Jovović ispovijedio Mitropolitu Amfilohiju blaženog spomena i zapravo prvi put iznio na vidjelo da je on počinio atentat na zločinca Antu Pavelića:
“Blagoje se u decembru 1998. godine unutar Ostroških zidina ispovijedao Mitropolitu Amfilohiju i u razgovoru skinuo težinu djela istorije sa Blagojevih leđa podstaknuvši ga da otkrije tajnu koju je toliko decenija strogo čuvao. Njegova životna priča postala je izvor inspiracije za mnoge umjetnike i pisce. Crna Gora mu je za sad posvetila sjajnu knjigu Tihomira Burzanovića ali moramo se nadati da će u narednom periodu Crna Gora prepoznati ovog heroja na način na koji on to zaslužuje”.
“Blagoje Jovović je učesnik trinaestojulskog ustanka koji su organizovali komunisti i nacionalisti, bio je komandir Kosićkog odreda, učesnik je i Pljevaljske bitke 1. decembra 1941. Nakon ove bitke i velikog poraza započeo je građanski i bratoubilački rat. Blagoje je bio pripadnik vojnih formacija kojima je komandovao general Dragoljub Draža Mihajlović, a po neposrednom komandom Pavla Đurišića. U februaru 1942. godine pridružio se Baju Stanišiću blizu Ostroga. Godine 1943. Blagoje Jovović je imenovan za narednika čete Jakova Jovovića kojega je upoznao nekoliko mjeseci prije toga. Učesnik je i bitke na Neretvi, njegov pogled na ovu bitku se razlikuje od zvanične komunističke verzije”. – rekao je Leković.
On je potom naveo da je nedugo poslije dolaska u Argentinu Blagoje Jovović saznao da je ustaški zločinac Ante Pavelić takođe u Argentini i to pod zaštitom aktuelne tadašnje vlasti:
“Kada je iz Italije, iz luke u Đenovi stigao u Argentinu, Blagoje je od početka znao kako da zaradi za život pri čemu mu je od pomoći bio njegov zabavan i prijatan karakter. Jedna od prvih odredišta koje je izabrao bila je Mardel Plata zato što se turizam tamo brzo razvijao. Ovdje i saznao da se Pavelić nalazi u Argentini i to pod zaštitom generala Perona”.
Leković je potom obrazložio da su vrijednosti na kojima je Blagoje gradio zapravo bile privatno vlasništvo, mikro preduzetništvo i ekonomski liberalizam kao ideali kojih se pridržavao u različitim poslovima tokom više od pedeset godina:
Blagoje je svoje mišljenje i politički stav obznanio dok je živio u Argentini. Otvoreno se protivio komunizmu, liku Tita i njegovoj politici. Kao protivnik znao je svoju sudbinu ako se vrati. Pokazivao je snažne demokratske i liberalne ideale. Privatno vlasništvo, mikro preduzetništvo i ekonomski liberalizam bili su ideali kojih se Blagoje pridržavao u različitim poslovima tokom više od pedeset godina koliko je i živio u Argentini. Njegovo interesovanje za privatni posao bilo je u polju trgovine, hotelijerstva, gastronomije i metalurške industrije”.
“Ova nas knjiga upoznaje sa Blagojem Jovovićem kakav je on zaista bio. Sa čovjekom zbog čijih je hitaca pravda sustigla nečovjeka odgovornog za monstruozni genocid nad Srbima. Knjiga koja vrvi od dragocjenih činjenica, svakako bi trebala biti uvrštena u literaturu na katedrama za savremenu istoriju”. – zaključio je istoričar Žarko Leković.
Protojerej mr Predrag Šćepanović je nakon obraćanja istoričara Lekovića je podsjetio na riječi Svetog Vladike Nikolaja Velimirovića koji je nadolazeći socijalizam i fašizam nazvao zapaljenjem pluća i mozga:
“Veliki duhovnik Sveti Vladika Nikolaj Velimirović rekao je da je XVIII vijek bio pobuna protiv Boga, da je XIX vijek bio pobuna protiv Crkve, a da je XX vijek savez sa satanom i u tom XX vijeku dvije ideologije koje je on nazivao zapaljenjem mozga i pluća – socijalizam i fašizam. Fašizam je nazivao zapaljenjem pluća, jer pluća dišu mržnjom prema drugim narodima, a zapaljenjem mozga zato što se ne može voljeti neki drugi narod ako se prvo ne voli svoj narod”.
“Srbi jesu nebeski narod. Kad kažemo nebeski narod ne mislimo da tim prisvajamo i nacionalizujemo Nebo, ali opredjeljenje Lazarevo da smo narod Carstva Nebeskog je onaj usud koji prati srpski narod od Svetih Nemanjića, Svetog Simeona, Svetog Save, preko Svetog kneza Lazara i drugih div junaka u čijoj galeriji će jedno istaknuto mjesto imati i Blagoje Jovović”. – besjedio je prota Predrag.
On je potom ukazao na veliki značaj i veličinu likad i djela Blagoja Jovovića:
“Mi sveštenici i teolozi radije pričamo o pomirenju i o ljubavi. Međutim, tajna zla nije ništa manja od tajne dobra. U ovome svijetu kako piše u knjizi Otkrovenja i te riječi su me kao dječaka uvijek čudile: ,,Ko čini dobro nek čini dobro, ko čini zlo nek i dalje čini zlo do onog poslednjeg Hristovog suda”. Veliki je bio Blagoje Jovović, kao i svaki pečalbar, radio je sve moguće poslove samo da može izvršiti posebni zadatak, a to je da najvećeg srpskog krvnika Antu Pavelića liši života jer mu je bilo kao rodoljubu i patrioti teško da gleda krvnika na slobodi”.
Prota Predrag je potom da je očigledno da je ćerka Blagoja Jovovića, autorka ove knjige naslijedila melanholiju i ljubav prema Crnoj Gori od svog oca:
“Zavijek će u nebeskom Kosiću, u onom Hramu časnog i životvornog Krsta ostati sjećanje na Blagoja Jovovića, na Jakova Jovovića i zašto ne reći i velikog srpskog pjesnika Ranka Jovovića, veliko je bratstvo Jovovića u Kosiću u Bjelopavlićima koji služe na ponos čitavoj Crnoj Gori. Primite čitaoci ovu knjigu onako tiho i toplo kako je Marija Jovović stakala iz daleke Argentine u dalekom svijetu. Osjeća se da je tu neizlječivu bolest naslijedila koju je njen otac bolovao, a koja se zove nostalgija za Crnom Gorom i za srpskim rodom. Došla je ovdje večeras na zov svoje savijesti istinu o svom ocu iskaže hrabro i u ovoj promociji večeras u Podgorici”.
Nakon izlaganja prote Predraga, Mileta Pavićević, predsjednik Ujedinjenog ravnogorskog pokreta Crne Gore je na osnovu saznanja Vojvodskog savjeta po nesumnjivim zaslugama i doprinosu za odbranu srpstva i ravnogorstva, kao izraz zahvalnosti za rad, vjernost i postignute rezultate Vojvodski savjet dodjelio odlikovanje posthumno – zlatni orden vitez Dragoljub Draža Mihajlović Blagoju Jovoviću koji potpisuje predsjednik Vojvodskog savjeta Jovan Tintor, a koji je uručen ćerki Blagoja Jovovića, Mariji Jovović.
Nakon uručenja zlatnog ordena i zahvalnice, svima sabranima obratila se autorka knjige Marija Jovović, ćerka počivšeg Blagoja Jovovića.
“Želim da se zahvalim svima koji su prisutni na predstavljanju moje knjige “Blagoje Jovović, srpski heroj u vučjoj jazbini”, u ovom prvom dijelu želim da otkrijem brojne aspekte njegovog karaktera koji će vam u mnogome približiti da razumijete njegovu hrabrost i herojstvo. Istraživala sam, sakupljala sve kroz proces koji je trajao tri godine, imajući potrebu da razotkrijem i predočim sve”. – rekla je ona.
Naposlijetku autorka Marija Jovović je istakla da je svojim višemjesečnim boravkom u Srbiji, Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori stekla mnogo prijatelja i upoznala mnogo divnih ljudi što predstavlja veliku privilegiju i čast u njenom životu:
“Moj otac Blagoje je bio veliki intelektualac, danas ste čuli dosta o njemu, njegovom radu, da je pisao knjige, pjesme, bio je takođe i veliki čitalac. Presrećna sam što sam ovdje večeras u Podgorici, i mnogo mi je ovo važno. Tri godine sam pisala ovu knjigu tražeći naporno i sakupljajući građu za knjigu. Zahvalna sam svakog dana što je baš on moj otac, on je bio kao otac, muž, prijatelj najbolji, nije mogao biti bolji. On je veliki heroj, toliko kompletan, svestran čovjek se rađa jednom u životu. Ovdje sam boravila par mjeseci i uskoro se vraćam kući, ali sam upoznala mnogo divnih ljudi i stekla mnogo prijatelja i zaista mi je čast da sam imala tu privilegiju. Hvala svima!”
Blagoje Jovović rođen je 1922. godine u selu Kosić kod Danilovgrada u plemenu Bjelopavlića. On je služio Jugoslovensku vojsku u otadžbini u Bjelopavlićkoj vojno-četničkoj brigadi.
Kada se partizansko – četnički sukob završio 1944. godine Blagoje Jovović je emigrirao u Italiju. U Italiji je boravio u raznim izbjegličkim logorima. Radio je razne poslove, a jedan period svog boravka je radio za italijansku Tajnu obavještajnu službu. Za vrijeme rada u Tajnoj službi upoznao je Jevreje koji su ga obavijestili da zloglasni zločinac Ante Pavelić tu boravi i da ga tu čuvaju. Tada je Blagoje prvi put došao na ideju da pronađe Pavelića i da izvrši atentat na njega što se konačno i dogodilo 10. aprila 1957. godine u Argentini.
Blagoje je 1999. godine, nakon 55 godina, prvi put posjetio SR Jugoslaviju. Doputovao je iz Argentine i posjetio manastir Ostrog. Na ispovijesti kod mitropolita Amfilohija je priznao da je on čovjek koji je izvršio atentat na Anta Pavelića i tako je šira javnost saznala identitet čovjeka koji je pucao na Pavelića u Lomas de Palmoru, Buenos Ajresu.
Tada je posjetio svoje rodno selo Kosić i groblje svojih predaka. Preminuio je posle par mjeseci od prve i poslednje posjete svom rodnom kraju, 2. juna 1999. godine u Rosariju, Argentini.
Nekadašnja Zagorska ulica u Zemunu od prošle godine nosi ime Blagoja Jovovića, a u toj ulici je otkrivena i spomen – ploča posvećena Jovoviću.
Tekst & video: Boris Musić
Foto: Boris Musić, Vladimir Pavićević, Ivan Rašović
Izvor: FB Saborni hram Hristovog Vaskrsenja – Podgorica
