Svetosavska akademija u Mojkovcu: Zablagodarimo Svetom Savi koji nam je osvijetlio put što vodi u Nebo

Svetosavskom sabranju, prenoseći blagoslov Episkopa budimljansko-nikšićkog G. Metodija, obratio se arhimandrit Danilo (Trpčevski), iguman manastira Đurđevi Stupovi, pozdravivši rukovodstvo Opštine Mojkovca, sveštenstvo, monaštvo i brojne Mojkovčane.

„Nije lako govoriti u ime Vladike, a nije lako govoriti o Svetitelju Savi, nije lako govoriti, a još teže je živjeti kao što nam je Sveti Sava zapovjedio da živimo svi u slozi, u miru i ljubavi. svetitelj Sava, arhiepiskop srpski je posle Hrista za Srpsku Pravoslavnu Crkvu, utemeljitelj, on je osnov i početnik, on je isposnik, bio je veliki ktitor i učitelj i izmiritelj i podvižnik, čovjek pun ljubavi od koga su svi svetitelji uzeli uzor i krenuli njegovim putem“, rekao je o. Danilo, napominjući da se u troparu kaže da je Svetitelj Sava put koji hodi ka životu vječnom.

„Taj put, taj njegov duh i život mi možemo da vidimo kroz svetitelje koji su se kasnije u Srpskoj Crkvi i rodu pojavili, a koji su svi imali pred sobom uzor život i podvig Svetog Save prvog srpskog Arhiepiskopa. Sveti car Lazar kosovski je na uzoru Svetog Save žrtvovao sve za Hrista i Carstvo koje je neprolazno, a ostavio carstvo koje je prolazno. Potom, kroz vijekove, Sveti Vasilije Ostroški, koji se isto ugledao na Svetog Savu po svojoj ljubavi prema Bogu i prema svim narodima, bilo koje vjere ili boje kože. Kasnije je Sveti Sava bio uzor i kralju Svetitelju Milutinu, koji se kao zadužbinar ugledao na Svetog Savu i podigao toliko znaminitih i divnih svetinja u srpskom rodu. I Sveti Petar Cetinjski se ugledao na Svetog Savu i Vladika Nikolaj Žički i Ohridski, koji je pisao mnogo o Svetom Savi i ostavio srpskom narodu brojne knjige, napisane duhom svetih. I Ava Justin Ćelijski je govorio o Svetom Savi, ukazujući kako je Sveti Sava naš uzor, primjer i put ka životu vječnom“, kazao je arhimandrit Danilo, dodavši da čovjek bez Svetog Save ne može da nađe pravi put.

„Blaženopočivši Mitropolit Amfilohije i Vladika Atanasije su se ugledali na Svetog Savu sa ljubavlju prema Crkvi, prema narodu, prema svetinjama, i oni su dali nama primjer i duh Svetog Save mogao se kroz njih da naslutimo kakav je bio Sveti Sava, arhiepiskop srpski. Bitno je da slijedimo njegov put koji je bio odricenje od svega zemaljskog prepuštanje Hristu i zadobijanje Carstva vječnog. Samo govoriti o Svetom Savi nije dovoljno, mora da se čita njegovo žitije, studira njegov život, da se ugledamo na njega i krenemo putem koji vodi u život vječni“, rekao je iguman Danilo (Trpčevski).

Svetosavsku besjedu proiznio je prof. dr Jovo Medojević, ocijenivši da  ljudska rječitost nije u stanju da proslavi i opiše divnog svetitelja i ugodnika Svete Trojice – Svetog Savu Srpskog, koji je, „budući sav u Bogu Živome, kao vjerni učenik Hristov, osjenjen Duhom Svetim“, sijao sjeme vjere pravoslavne.

„Srpski princ Rastko, monah Sava, iguman manastira Studenica, Arhijerej i Prvi arhiepiskop srpski, pomiritelj, hodočasnik, diplomata, ktitor, književnik, zakonodavac i pobožnik crkvene umjetnosti. U Savino vrijeme, srpskoj državi trebalo je položiti jak duhovni temelj, stvarajući samostalnu, autokefalnu Srpsku pravoslavnu crkvu, koja je vjerna izvornoj hrišćansko – vizantijskoj crkvi. Bez takve crkve država nije imala sopstveni duh. Zato, Sveti Sava ide u Nikeju kod vizantijskog cara i kod vaseljenskog patrijarha, da izdejstvuje samostalnost Srpske pravoslavne crkve. Sa arhiepiskopskom katedrom u Manastiru Žiča, Prvi arhiepiskop Srpski Sava, 1219. godine, ustanovljava u svim srpskim zemljama 11 eparhija – od Jadranskog mora do Kosova i Metohije; imenuje Srbe za episkope, ustrojava srpsku sveštenu jerarhiju i time postavlja temelj Srpskoj pravoslavnoj crkvi“.

„Tako cjelovitu i skladnu duhovnu ličnost, kao što je Sveti Sava, nema svaki narod. Sveti Sava nije samo najznačajnija ličnost u srpskom narodu XII i XIII vijeka. Sveti Sava je svetionik slovenskog juga, u toj prelomnoj istorijskoj epohi jedna odnajznačajnijih ličnosti tadašnje hrišćanske Evrope, koji je svojim prosvetiteljstvom spajao Evropu i Aziju, objedinjavao i nadahnjivao balkanske hrišćanske zemlje“, besjedio je Medojević.

On dodaje da je Sveti Sava putovao po srpskom narodu i kao Hristov apostol učio narod vjeri u Boga Živoga i Sina Njegovog, Gospoda i Spasa Isusa Hrista. Ni zlobivi i pakosni Sinan-paša, spaljivanjem moštiju Svetog Save na Vračaru 1594. godine, nije mogao da spali vjeru srpskog naroda, u našeg Svetoga oca Savu. Blaženog spomena Mitropolit Crnogorsko primorski Amfilohije isticao je da je: „Sveti otac naš Sava, arhiepiskop i prosvetitelj srpski i svepravoslavni. Njegov put je put koji vodi u život, zato mu i pjevamo kao nastavniku i učitelju puta koji vodi u život“.

„Njegovi tragovi, tragovi kojima je on hodio, ostali su neizbrisivi u ljudskom pamćenju, a njegovi tragovi su, tragovi: svjetlosti, tragovi čovječnosti, tragovi bogočovječnosti. Takvi su njegovi tragovi! Takvi su tragovi svih Božjih ljudi koji su gazili po ovoj zemlji. Tragovi Svetog Save mirišu na vjeru, dobrotu; mirišu na svetost i na svjetlost, za razliku od onih drugih tragova koji smrde nečovještvom, o kojima je pjevao lovćenski prorok Petar II Petrović Njegoš“, ističe Mitropolit Amfilohije“, navodi dr Jovo Medojević, napominjući da te neizbrisive i miomirisne tragove i staze Svetog Save nalazimo i u Mojkovcu.

„Duhovne staze Nemanjića u Mojovačkom kraju, duge su 770 godišnjim trajanjem od kada je sinovac Svetoga Save, kralj Uroš prvi podigao grad Brskovo. I kada razmišljamo o proteklom životu Brskova, postavlja se pitanje zašto je Mojkovac izabran i stvoren za privredno središte srednjevjekovne Srbije. Vjerujem da svaki čovjek u ovom gradu ima odgovor na ovo pitanje. Brskovski rudnici, Trg Brskovo, Brskovski dinar, koji je bio poznat i kao dinar „sa krstom i ljiljanom“ i dinar „sa mačem“. Brskovski dinar se pominje u Dubrovačkom carinskom statutu. Kao „dinar kralja Raške“ i „raški dinar“ pominje se i u Veneciji u XIII vijeku. Sve ove pojave nisu slučajne“, smatra Medojević, ukazujući da je svetosavsko pamćenje izvor kome se često vraćamo, i zato, vodu sa ovog izvora, poručio je, nikada ne smijemo zamutiti.

Podsjetio je da je u narodu očuvano mnogo priča o Svetom Savi, a narod vjeruje da je Sveti Sava umio sve da vidi prosto i jasno i kao mudar savjetnik, vođa i zaštitnik.

„Hrabro je rušio zastarjele tradicije, otvarao nove vidike, ali i čuvao ono što valja. Zbog toga već osam vjekova provejavaju priče i legende o Svetom Savi… Sveti Sava nas je učio kako da se ponašamo u radosti, bolesti, žalosti, razvodu braka, u zlu i dobru, sa prijateljima, neprijateljima; kako se čuva narod, kako se uči, o mladosti, starosti, seljaku, sukobu, roditeljima, ženidbi, udadbi, pomoći bližnjima, slogi i neslogi. Sveti Sava nas uči o blagim i oštrim riječima, jer je blag jezik drvo života“.

„Sveti Sava nas uči „da otjeramo mračne misli i utješimo srca svoja. Veselo srce je život čovjeku. Radost kao Sunce daje snagu i čini dane ljepšim i plodnijim“. Sveti Vladika Nikolaj Velimirović kaže: „Živa duša Savina prisutna je i danas u životu naroda srpskog. Nebeski Sveti Sava moćniji je od zemaljskog. Njemu je Stvoritelj darovao slavu, i silu, i vlast da bude stvarni vođa naroda srpskog i danas i do kraja svijeta“. Da zablagodarimo Svetom Savi, našem putokaznom svetioniku, koji nam je svojim životom i djelom osvijetlio put što u Nebo vodi. Za dugo mi nećemo imati takvu ličnost i takvog duhovnika od kojeg je Bog stvorio Anđela, od trenutka kada je spaljeno Njegovo sveto tijelo. Sveti Sava je postao bestjelesna sila – srpski anđeo. I prva i posljednja korica srpske istorije nosi i nosiće lik Svetog Save. I mi, ovovremeni, ostali smo dužni Svetom Savi! Mislim da se ne varam, ako kažem, da se taj dug, makar kao simvol ovoga dana, može ispuniti prema Svetom Savi, prvom arhiepiskopu srpskom, ravnoapostolu, ravnoanđelu i čudotvorcu“, poručio je prof. dr Jovo Medojević.

U programu Svetosavske svečanosti učestvovali su: KUD „Vesna“ iz Mojkovca, guslar Željko Vukčević, recitatori: Vukan Vuković, Kristina Ilinčić i Neda Šćepanović, hor Prepodobne majke Angeline iz Nikšića. Voditelji programa bili su: Sara Krgović i Miloš Tomović.