Dostojan – ustoličenje Mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija, Mitropolija crnogorsko-primorska IIU Svetigora, Cetinje 2022. godine
Najznačajniji događaj prošle godine u Mitropoliji crnogorsko-primorskoj – ustoličenje Mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija u tron cetinjskih mitropolita, iziskivao je pojavu jedne publikacije koja će budućim naraštajima i istoriji svjedočiti o samom događaju i okolnostima u kojima se sveti čin obavio. Blagoslovom Njegovog visokopreosveštenstva Mitropolita Joanikija, a trudom glavnog i odgovornog urednika časopisa Svetigora Radosava Raja Vojinovića i njemu bliskih saradnika, pojavila se takva knjiga na dvjesta strana u izdanju Mitropolije crnogorsko-primorske IIU Svetigora, pod nazivom Dostojan – Ustoličenje Mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija.
Knjigu pored uvodne riječi priređivača i Saopštenja za javnost Svetog arhijerejskog sabora Srpske pravoslavne crkve sačinjava pet poglavlja: Doček izabranog Mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija; Pokušaj zabrane ustoličenja Mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru; Doček Njegove svetosti Patrijarha srpskog Porfirija u Podgorici i ustoličenje Mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru; Čestitke; Pjesnici o ustoličenju.
Nakon majskog zasjedanja Svetog arhijerejskog sabora SPC 2021, na kojem je budimljansko-nikšićki Episkop Joanikije izabran za 56. episkopa osmovjekovne Episkopije/Mitropolije zetske/crnogorske/crnogorsko-primorske i za njenog 41 mitropolita koji se ustoličava na Cetinju, za nasljednika blaženopočivšeg mitropolita Amfilohija, narod je sa žarom i radošću dočekao svog novoizabranog duhovnog vođu u Podgorici, 2. juna 2021. godine. O tom događaju govori se u prvom poglavlju ove knjige, gdje je objavljena besjeda koju je je tada izgovorio vladika Joanikije svom vjernom stadu.
Drugo poglavlje ove publikacije svjedoči o pokušaju sprečavanja intronizacije Mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija od strane predsjednika Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića i pristalica bivšeg režima. Objavljeni su razni tekstovi koji hronološki svjedoče o ključnim momentima u kampanji protiv ustoličenja Mitropolita Joanikija na Cetinju i odgovora Crkve na njih.
U petodjelnoj kompoziciji publikacije, kako je i uobičajeno, kulminacija događaja je u njenom centralnom dijelu: doček Njegove svetosti Patrijarha srpskog Porfirija u Podgorici 4. septembra i ustoličenje Mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru sljedećeg dana. O nebivalom slučaju u svijetu da jedan episkop vojnim helikopterom silazi do svog trona i pod pancir ćebetom i jakim specijalnim snagama ulazi u svoj hram da bi bio po pravdi Božjoj ustoličen, istorija neće zaboraviti, kao što neće zaboraviti ni svjetlopise tih dramatičnih momenata koji su najbolji dokaz kako se Crkva u Crnoj Gori progonila zajedno sa svojim kanonskim služiteljima. Na sve te surove progone i kamenice, pastir Hristov je odgovarao: „Oni se mene odriču, ja njih neću!“
O bogoboračkim nasrtajima na Crkvu tih dana, o izbezumljenoj gomili koja kamenjem i dimom pokušava spriječiti dolazak Patrijarha i Mitropolita na Cetinje, o pojedincima iz visokih političkih krugova koji su došli da osnaže bogoborce i potpiruju mržnju, a s druge strane, o radosti susreta naroda s Patrijarhom Porfirijem i episkopom Joanikijem i prazniku ustoličenja najljepše pričaju fotografije: đakona Dragana Tanasijevića, Borisa Musića, Lazara Ružića, Dragana Milovanovića, Luke Zekovića, Borisa Pejovoća i Jovana Nenada.
S obzirom na to da je narod zbog bezbjednosnih razloga bio lišen prisustva svečanom činu ustoličenja na Cetinju, uz ovu knjigu se može doživjeti makar mali dio atmosfere sa intronizacije, jer su prenijete riječi Njegove svetosti Patrijarha Porfirija dok je uručivao žezal Mitropolitu Joanikiju, kao i pristupna besjeda Mitropolita Joanikija „Služiću bratskom pomirenju u Crnoj Gori“. Takođe su publikovane besjede Patrijarha Porfirija, Arhiepiskopa katarskog Makarija, Vladike diseldorfskog Grigorija, koje su se čule istoga dana u Podgorici na sabornoj arhijerejskoj liturgiji. Objavljene su i zdravice sa trpeze ljubavi upućene novoizabranom Mitropolitu. Na zdravice se u četvrtom poglavlju, ove lijepo uvezane i ilustrovane knjige, nadovezuju čestitke Njegovom visokopreosveštenstvu pristigle sa raznih adresa i iz mnogih krajeva svijeta. Zaključak je ostavljen pjesnicima, među njima akademiku Matiji Bećkoviću, na čiji predlog je i nastala knjiga Dostojan, koji je u dobrodošlici Mitropolitu Joanikiju rekao: „Raduj se što si već doživeo slavu(…) da ti braća zabranjuju da se ustoličiš na stolici na kojoj stoluješ i na kojoj vjekovima stoluju mitropoliti Crnogorsko-primorske mitropolije.
Marija Živković
