Praznik Svetog Mardarija bila razredna slava učenika XXVI generacije obnovljene Cetinjske bogoslovije (2017-2022)
Sa blagoslovom Njegovog Visokopreosveštenstva Arhiepiskopa cetinjskog Mitropolita crnogorsko-primorskog zetsko-brdskog i skenderijskog i egzarha sveštenog trona pećkog g. Amfilohija, a na predlog razrednog starešine profesora Aleksandra Vujovića, i odlukom Nastavničkog savjeta Bogoslovije Svetog Petra Cetinjskog, učenici XXVI generacije obnovljene Cetinjske bogoslovije (2017-2022), proslavljali su slavu razreda, Svetog Mardarija Lješansko-libertivilskog i sveamerikanskog i svepravoslavnog od 12. decembra 2017. kada je prvi put prerezan kolač u slavu i čast Svetog Mardarija u Bogosloviji Svetog Petra Cetinjskog. Učenici ove generacije, predvođeni svojim razrednim starešinom profesorom Aleksandrom Vujovićem, učestovali su na proslavama Svetog Mardarija u njegovom rodnom mjestu u Kornetu u Lješanskoj nahiji, u Cetinjskom manastiru, gdje se nalazi i čestica svetiteljskih moštiju, i Cetinjskoj bogosloviji, na akademijama i proslavama.
U toku proslava u Cetinjskoj bogosloviji učenici su ugostili brojne zvanice i goste, među kojima nekoliko puta Mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija koji se sa radošću odazivao i sa ljubavlju dolazio da sa učenicima proslavi slavu, podučavajući ih i govoreći im o ovom velikom arhijereju Srpske crkve i Božijem čovjeku.
Učenici su i posle završetka svog školovanja na Cetinju, juna 2022. godine, nastavili da proslavljaju Svetog Mardarija u svom domu i na mjestima gdje su nastavili svoje školovanje na bogoslovskim fakultetima, Beogradu, Foči, Solunu, Libertivilu, ne zaboravljajući svog nebeskog zaštitnika Svetog Mardarija i Svetog Petra Cetinjskog, koji su ih rukovodili tokom njihovog školovanja i bogoslovskog uzrastanja na Cetinju.
Molitvama Svetog Mardarija Lješansko-libertivilskog i sveamerikanskog Gospode Isuse Hriste Sine Božiji, pomiluj i spasi nas. Amin.
Luka Vešković, student Pravoslavnog Bogoslovskog Fakulteta „Sveti Vasilije Ostroški“ u Foči Univerziteta u Istočnom Sarajevu i diplomirani bogoslov XXVI generacije obnovljene Cetinjske bogoslovije (2017-2022)
Sveti Mardarije Kornetsko-libertivilski i Sveamerikanski i Svepravposlavni
Datum praznovanja u kalendaru – 29. novembar/12. decembar
Praznik prenosa moštiju – 3./16. Jul
Sveti Mardarije se, kao Ivan Uskoković, rodio 2./15. novembra 1989. u selu Kornetu, od pobožnih roditelja Petra (Pere) i Jele, rođene Božović. Petar je bio kapetan plemena Uskoković iz Lješanske nahije u Crnoj Gori. Ivan je rastao u pobožnosti i ljubavi prema Bogu i svome srpskom rodu u Crnoj Gori, ljubeći na isti način i sve ostale Slovene. Iz te ljubavi se u njemu, još od malih nogu, rasplamsala želja da služi Bogu i bližnjem, što je sve više podsticalo njegovu namjeru da postane monah. On će već kao petnaestogodišnjak preći u Srbiju gdje je, u manastiru Studenici, rukom Episkopa žičkog Save primio monaški postrig, a potom i rukopoložen u čin jerođakona. Ne dugo posle toga Sveti sinod ga šalje na školovanje u carsku Rusiju. Prvo odlazi u Duhovnu seminariju u Žitomiru 1906., a dvije godine potom prelazi u Kišinjevsku seminariju, koju će sa uspjehom završiti 1912. Tokom studija u Kišinjevu rukopoložen je 1908. u prezviterski čin, postavši tako jeromonah u osamnaestoj godini života. U tom periodu u mladom jerođakonu, a potom jeromonahu, sve više jača ljubav prema pan-slovenskim idejama i on je prosto gorio željom da svi slovenski narodi uvek ostanu nepokolebljivi u svojoj odanosti Hristu i osveštanim predanjskim vrijednostima. Na čuvenu Duhovnu akademiju u Petrogradu se upisuje 1912. (studirajući istovremeno i pravo na petrogradskom Pravnom fakultetu) gde će 1916. diplomirati i postići stepen Kandidata bogoslovlja. Tokom svojih studija, jeromonah Mardarije će se istaći kao izuzetan i veoma plodan propovjednik. Prva knjiga njegovih propovedi, iz tog ruskog perioda, izićiće iz štampe već 1914. godine. On ne samo da je bio rijetko talentovan orator, nego je svojim uistinu zlatnim jezikom umio da podjednako jasno obrazlaže i one najsloženije bogoslovske pojmove, kako visokoučenima, tako i prostodušnom narodu.
Odlukom Svetog sinoda Ruske pravoslavne crkve, sinđel Mardarije će 3./16. jula 1917. krenuti u Ameriku da bi poslužio Srpskoj crkvenoj misiji u Americi, a pod okriljem Ruske pravoslavne eparhije za Ameriku. Već posle nekoliko mjeseci boravka u Americi, unapređen je u čin arhimandrita i povjerena mu je dužnost rukovođenja Srpskom crkvenom misijom. Predano se dao na organizovanje crkvenog života, obilazeći mjesta u kojima su Srbi živjeli, učeći ih i propovijedajući im. Polako je počeo da niče sve veći broj srpskih parohija i crkveno-školskih opština širom američkog kontinenta, a arhimandrit Mardarije će, nešto kasnije, započeti i izgradnju manastira Svetoga Save u Libertivilu. Posle Boljševičke revolucije i pada carskog režima u Rusiji, Ruska zagranična crkva će Srpsku misiju u Americi povjeriti Srpskoj pravoslavnoj crkvi, a ideja arhimandrita Mardarija je bilo stvaranje samostalne Srpske eparhije za Ameriku i Kanadu, a pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve. Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve je 7. decembra 1925. izabrao arhimandrita Mardarija za episkopa novoosnovane Eparhije američko-kanadske. Hirotonisan je na Cvijeti 2./15. aprila 1926. u beogradskoj Sabornoj crkvi Sv. Arhangela Mihaila.
Vrativši se u Ameriku, prvi srpski vladika američko-kanadski se sa još većom usrdnošću i do kraja požrtvovano predao ni malo lakom pastirskom radu u duhovnom vinogradu koji mu je povjeren. Broj novopodignutih crkava će se iz godine u godinu povećavati, a 1931. osvećen je i novopodignuti manastir Svetoga Save u Libertivilu. Svi vladičini savremenici govorili su o episkopu Mardariju kao o čoveku anđeoskog života, nesvakidašnje svestrano talentovanom, koji je bio revnitelj sa vizijom. Vladika Mardarije je bio nevjerovatno skroman, smiren, nesebičan i vazda spreman da oprosti. Veličina vladičinog opraštanja doticala se najviše onih koji su mu upravo i bili najveća smetnja oko izgradnje manastira i uspostavljanja crkvenog reda i poretka u srpskim zajednicama. Čak su i neki sveštenici prednjačili u osudi i vređanju vladike svetoga života, neželeći da pokažu ni malo poštovanja prema njegovim naporima i željama u samopregornom žrtvovanju za dobro Crkve i naroda. Vladika je rano počeo da poboljeva od tuberkuloze, čime su se njegove patnje sve više pojačavale. Ne rijetko je morao da se, po strogim ljekarskim uputstvima, uputi na liječenje u toplije krajeve sa suvljom klimom, ali i to samo na kratko. Vladika je doslovno sagorio na polju služenja Bogu i rodu, ali je do kraja svoga malovremenog života svetleo verom, nadom i ljubavlju.
Posle velikih muka i patnji usled samopregorne trudoljubivosti ali ne manje i bolesti, Vladika Mardarije je usnuo u Gospodu 29. novembra/12. decembra 1935. u Univerzitetskoj bolnici u gradu En Arburu u Mičigenu. Sahranjen je 5./18. decembra u crkvi manastira Svetoga Save u Libertivilu. Verni srpski narod se, istina ne uvek istom dinamikom, sjećao i sjeća požrtvovanog misionarskog rada Svetoga vladike, pamteći posebno i njegov fizički rad na podizanju manastira koji je, zaista doslovno, svojim rukama – ciglu po ciglu zidao. Pamteći ga u svojim molitvama, odani njegovi poštovaoci bi u tišini manastirske crkve palili svijeće kraj mesta gde je počivao.
Noseći u sebi svijest o jedinstvenom podvigu Vladike Mardarija, uz neprestana svedočenja o mnoštvu zasejanih , ali i rodonosnih brazdi koje je zaorao prvi srpski vladika amerikansko-kanadski, a uz živo sjećanje i podsjećanje od strane potonjih srpskih jeraraha na ovim prostorima, Sveti arhijerejski sabor je, na predlog Episkopskog savjeta naše crkve u Severnoj i Južnoj Americi, u saborskom zasijedanju 16./29. maja 2015. pričislio Vladiku Mardarija liku Svetih, upisavši njegovo ime u Diptih svetih Srpske pravoslavne crkve. Godine Gospodnje 2017., na dan 22. aprila/5. maja, s blagoslovom Episkopa novogračaničko-srednjezapadnoameričkog Longina, otvoreno je mesto grobnog počivanja Svetog Mardarija i njegove svete mošti su se projavile kao netljene (netruležne). Posle propisanog čina omivanja i pomazivanja, mošti Svetog Mardarija su, u novom arhijerejskom odjejanju, položene u, posebno za tu namjenu, izrezbaren kivot i postavljene s južne strane manastirske crkve, tačno iznad mesta gde je 82 godine počivao Sveti vladika, e da bi vjerni narod dolazio da se pokloni i celiva mošti novoprosijavšeg svetila libertivislkog i sveamerikanskog. A na dan 3./16. jula 2017., tačno sto godina od onoga dana kada je mladi monah Mardarije iz Rusije poslan Srpskom pravoslavnom narodu na severnoameričkom kontinentu, toržestveno je, na svepravoslavnom nivou, proslavljeno pričislenje liku Svetih Svetoga Mardarija. Liturgijskim toržestvom je načalstvovao Njegova Svetost Patrijarh srpski Irinej, uz sasluživanje episkopa iz svih u Americi dejstvujućih pomjesnih pravoslavnih crkava.
Molitvama, među Svetima oca našeg, Svetitelja Maradrija Libertivilskog i Sveamerikanskog, Gospode Isuse Hriste Bože naš, pomiluj i spasi nas. Amin!
+++
