U godini proslave 800 godina autokefalnosti Srpske Pravoslavne Crkve, a o prazniku i proslavi slave Bogoslovije Svetih Kirila i Metodija u Prizrenu, delegacija iz Mitropolije crnogorsko-primorske, Eparhije budimljansko-nikšićke i iz Cetinjske bogoslovije, podstaknuta zovom duše i vjekova, krenula je u obilazak carskog Skadra, Prizrena i skadarskih i kosovometohijskih svetinja.
Šta ih je to opet i iznova privuklo, a neke i po prvi put, da posjete carski Skadar i carski Prizren i kosovskometohijske svetinje?
Nisu li ih opet prizvale kosti i molitve predaka, mučenika i stradalnika skadarskih, prizrenskih, svetoarhangelskih, ili blaga ruka Presvete Bogorodice Ljeviške koja čuva carski Prizren?
Bilo kako bilo, krenuvši iz Crne Gore, noseći sa sobom blagoslov Svete Crne Gore, svetog Apostola Luke, svetitelja, Arhiepiskopa srpskog Arsenija Sremca, Vasilija Ostroškog, Petra Cetinjskog, i pozdrave mnogih, arhimandrit Arsenije Samardžić, iguman manastira Kosijerevo, sveštenik Radmilo Čizmović, paroh pješivački, dr Miodrag Čizmović i profesor Cetinjske bogoslovije i urednik Katihetskog programa Radio Svetigore Aleksandar Vujović, prvo su posjetili drevni grad Skadar, u četvrtak 23. maja 2019. godine.
Dočekao ih je brat u Hristu Pavle Brajović-Jakoja, predsjednik Udruženja „Morača-Rozafa“.
koji ih je upoznao sa istorijom, nasleđem i znamenitostima Skadra.
Posjetili su crkvu Presvete Trojice u Vraki, skadarsku tvrđavu, kancelariju i prostorije Udruženja, gdje se pored ostalih aktivnosti odvija i škola srpskog jezika i književnosti, koju već 11 godina uspješno vodi profesor Svetozar Ćiraković.
Pavle Brajović se zahvalio delegaciji iz Crne Gore, koja je posjetila Srbe u Skadru, kao i na uručenim prigodnim poklonima, zablagodarivši i Mitropolitu crnogorsko-primorskom g. Amfilohiju i ostalim, koji nikad ne zaboravljaju Skadar, Vraku i naš narod, nego uvijek pomažu, tješe, krijepe hrabre koliko god mogu.
On je zamolio da se prenesu i pozdravi visokopreosveštenom mitropolitu, nadajući se da će Vladika Amfilohije, opet uskoro i sam doći da obiđe Skadar i skadarske svetinje.
Sveštenik Radmilo Čizmović je pozdravio domaćina, i sve Srbe koji žive pored lijepe rijeke Bojane i Skadarskog jezera, ukazavši da su naši stari iz Crne Gore ratovali za Skadar i prolivali svoju krv za njegovu slobodu.
Mi smo zajedno jedni sa drugima u Hristu Gospodu, i lijepo je da je prisutna naša Sveta Crkva, oko koje se okupljamo, i sa kojom ćemo čuvati svoj identitet i svoje istinsko i sveto nasleđe.
On se u ime svih zahvalio na lijepom susretu, poželjevši da Skadar i dalje bude mjesto istinskog i bratskog sretenja i zajedništva.
Na rastanku sa drevnim carskim Skadrom, ispod Taraboša i skadarske tvrđave, pored rijeke Bojane, braća iz Crne Gore i Skadra zapjevali su nekoliko pjesama, pokazavši i u pjesmi jedinstvo duha.
Stigavši u večernjim časovima u Prizren, sa radošću su ih dočekali profesori i đaci bogoslovije, Vladike Teodosije i Maksim. Sa ljubavlju pitaju i interesuju se za sve iz Crne Gore, za Mitropolita Amfilohija, Vladike Joanikija i Metodija, za đake i profesore bratske Cetinjske bogoslovije, monahe, monahinje i hristoljubivi narod.
Na praznik Svetih ravnoapostolnih Kirila i Metodija, u petak, 24. maja, služena je Sveta Arhijerejska Liturgija u Sabornom hramu Svetog Đorđa.
Liturgijom je načalstvovao Njegovo Preosveštenstvo Vladika zapadnoamerički g. Maksim uz sasluženje Episkopa raško-prizrenskog i rektora Bogoslovije Vladike Teodosija, pored brojnog sveštenstva i sveštenomonaštva iz eparhija raško-prizrenske, budimljansko-nikšićke i mitropolije crnogorsko-primorske.
Sabranima se besjedom posle Jevanđelja obratio Vladika Maksim govoreći o apostolskoj misiji Svete braće Kirila i Metodija.
Posle pričešća osveštan je i prerezan slavski kolač, a potom je vladika Teodosije uručio arhijerejsku gramatu g. Slavišu Radivojevića iz Sredske kod Prizrena za postojanu ljubav prema Svetoj veri pravoslavnoj i za revnost prema hramu Božijem i njegovom blagoljepiju.
Vladika Teodosije se potom zahvalio Vladici Maksimu i svima ostalim koji su došli na slavu Prizrenske Bogoslovije.
Potom je priređena svečana slavska akademija u amfiteatru bogoslovije koju su priredili profesori i učenici bogoslovije. Pozdravni slovo govorio je rektor preosvećeni Vladika Teodosije, ukazavši na istorijat obnovljene bogoslovije .
U toku Akademije, najboljim učenicima su uručene nagrade za svetosavske temate.
Slavlje je nastavljeno svečanim ručkom, na kojem je u ime delegacije iz Crne Gore sve prisutne pozdravio dr Miodrag Čizmović. On je svima čestitao slavu, pozdravivši rektora, profesore i učenike, i sve uzvanice, izrazivši radost susreta i učestvovanju u proslavljanju slave Svetih Kirila i Metodija u Prizrenu. Podsjetio je na misao jednog savremenog istoričara koji je kazao „da ono što ujedinjuje ljude nije krv nego uvjerenje. Nadam se da je naše temeljno uvjerenje da makar ne zaboravimo suštinske vrijednosti naših života. Jer kada zaboravljamo na ljubav, dobročinstvo, odanost, Kosovo, Prizren, mi na izvijestan način izdajemo, jer zaborav je vrsta izdaje“, poručio je između ostalog dr Čizmović.
„Ruski filosof Nikolaj Loski sabornost određuje kao spoj jedinstva i slobode više osoba na temelju zajedničke ljubavi prema Bogu i svim apsolutnim vrijednostima. Da nas ujedinjuje ljubav prema našem „Suncu pravde„ bez koga bi i naš život bio greška.
Sa pozdravom „Dogodine u Prizrenu“, završio je svoje slovo dr Miodrag Čizmović.
Za slavskom trpezom obratili su se i prof. dr Miloš Ković, prof. dr Zoran Milošević u ime sekretarijata za visoko obrazovanje i naučnoistraživačku djelatnost u Novom Sadu i Vladika Teodosije.
Delegacija iz Crne Gore u popodnevnim časovima, otputovala je za manastir Visoke Dečane, gdje su se poklonili moštima Svetog velikomučenika kralja Stefana Dečanskog.
Ljubazni dečanski monasi jeromonah Petar Rojević i monah Avakum su ih sa radošću dočekali govoreći im o ovoj velikoj srpskoj svetinji.
U subotu 25. maja, prisustvovali su liturgiji u hramu Svetog Đorđa u Prizrenu, koja je služena povodom sjećanja na prepodobnog osnivača i jednog od zaštitnika Prizrenske bogoslovije Simeona Andrejevića Igumanova – čika Sime Prizrenca.
Molitva za njegov vječni spomen i pokoj spontano se preobražava u molitvu njemu, velikom bogougodniku, rodoljupcu i milostivom dobrotvoru.
U njegovom domu, bogoslovskom gnijezdu na Bistrici, već skoro 150 godina se školuju pastiri i učitelji za rod naš i polaze na djelo jevanđelske prosvete u otadžbini i širom vaseljene. Njegove molitve i blagoslov neka zajedno sa Svetim Kirilom i Metodijem i Svetim Savom, prate sve bivše i sadašnje profesore i učenike sve dane njihovih života.
Liturgiju su služili zamjenik rektora prizrenske bogoslovije Jeromonah Isidor Jagodić i đakon Nemanja Mihajlović.
Pojali su đaci prizrenske bogoslovije.
Potom su obišli i Hram Bogorodice Ljeviške i manastir Svetih Arhangela.
Prije odlaska profesorima i učenicima i osoblju bogoslovije, gosti iz Crne Gore, uručili su poklone, kao dar blagoslov Svetog Vasilija Ostroškog iz svetinje manastira Ostroga.
Domaćini su ih ispratili sa pjesmom kralja Nikole Petrovića, „Onamo, ‘namo“, koju su otpjevali profesori i đaci bogoslovije, sa pozivom i pozdravom „Dogodine u Prizrenu“.
Skadarsko, prizrensko i kosovskometohijsko tajnoviđenje, i susret sa svetinjama drevnog Skadra, Prizrena i Kosova i Metohije, sija nam kao zvijezda vodilja, obasjavajući svojom svjetlošću tamu i tugu prošlih vjekova i budi nadu za budućnost srpskog naroda.
Aleksandar Vujović, profesor Bogoslovije Svetog Petra Cetinjskog i urednik Katihetskog programa Radio Svetigore
