U ponedjeljak, 11. avgusta 2025. godine, u crkvi Svetog Đorđa u crmničkom selu Utrg, proslavljen je praznik Svetog sveštenomučenika Luke Crmničkog.
Svetom Liturgijom je načalstvovao iguman Nikon iz manastira Svetog Nikole u Donjim Brčelima, uz sasluženje jereja Krsta Plamenca, paroha crmničkog, i učešće sestara monahinja i vjernog naroda ovoga kraja.
Po zaamvonoj molitvi osveštani su slavski darovi, koje su u slavu Božiju i u spomen Svetog sveštenomučenika Luke Crmničkog prinijele mati Lukija i monahinja Kikilija iz manastira Svetih mironosica u Dupilu.
Nakon otpusta, sabranima se besjedom obratio otac Nikon.
”Kao što znamo, Sveti Luka je porijeklom iz ovog sela Utrg, iz ugledne porodice Vukmanović, a od svog ranog djetinjstva, on se razlikovao od ostale djece, kako od svoje braće i sestre, tako i od druge djece. Isticao se svojom ozbiljnošću i pobožnošću, tako da se moglo vidjeti da će ustvari on u budućnosti, kada odraste, imati jednu posebnu službu, a to je sveštenička služba – služba Bogu i ujedno služenje bližnjem”, rekao je otac Nikon.
Podsjetivši da je Sveti Luka veoma mlad rukopoložen za sveštenika, već poslije završene srednje bogoslovske škole i upisa na teološki fakultet, on je kazao da je Sveti Luka sa svojih 23 godine života, ”preživio jedno veliko i teško iskušenje koje je ustvari bilo i znamenje njegovog budućeg mučeničkog stradanja”.
”Naime, u obližnjem selu, u crkvi Svetog Nikole u selu Oktočići, za vrijeme Svete Liturgije koju je služio Sveti Luka, i to na Velikom vhodu kada se iznose Sveti darovi, a ustvari to je jedan od najznačajnijih momenata Svete liturgije koji simvolizuje polazak Hristov na Golgotu, u tom momentu Sveti Luka je doživio pokušaj atentata. On je uspio sa velikim naporom da Svete darove unese u oltar i da ih položi na Časnu trpezu, a zatim se srušio ispred Časne trpeze u lokvi krvi. Ali, zahvaljujući brzoj intervenciji ljekara, on je spašen u podgoričkoj bolnici. Ovaj pokušaj atentata je bio od strane jednog mještanina, umobolnog čovjeka, ali je ostalo još uvijek tajanstveno da li u pitanju samo demonski nagovor ili je ustvari u pokušaj atentata umiješan neko drugi, pa možda i sami komunisti, ali sve će se to saznati onog poslednjeg dana – Sudnjeg dana, onog poslednjeg Hristovog dolaska, kada će sve tajne biti otkrivene pred licem svevidećeg Boga”, kazao je iguman manastira Svetog Nikole u Donjim Brčelima.
On je pomenuo i izuzetno obrazovanje Svetog Luke, koji je bio doktor teologije, što je za ondašnje uslove, bila rijetkost.
”Dosta toga je pisao. Pisao je jedan značajan udžbenik Dogmatika, koji je prilagođen učenicima bogoslovije. Takođe i Katihizis – osnove pravoslavne vjere, zatim Hrišćansku etiku, a jedno od njegovih najznačajnijih djela jeste Pravoslavna omilitika, odnosno priručnik za buduće sveštenike. Njegova doktorska disertacija koju je odbranio u Beogradu 1940. godine, neposredno pred Drugi svjetski rat – Materijalističko i hrišćansko shvatanje istorije, jedno zaista pravo remek djelo.”
Čestitavši praznik svima, otac Nikon je na kraju poželio da se spomen Svetog sveštenomučenika Luke Crmničkog svake godine obilježava svečanije, a vjerni narod sve više sabira oko ovog divnog sveštenomučenika Božijeg, koji je svoj život položio za Hrista krajem maja 1945. godine, sa nepunih 38 godina života, postradavši od partizana u blizini Kamnika u Sloveniji.
O. B.
