- Na današnji dan, 12. oktobra1865. godine rođen je srpski geograf Jovan Cvijić, osnivač antropogeografije i geomorfologije u Srbiji i Srpskog geografskog društva, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, predsjednik Srpske kraljevske akademije, počasni doktor pariske Sorbone i Karlovog univerziteta u Pragu.
Veoma su značajni njegovi radovi o migracijama jugoslovenskih naroda, o morfologiji i hidrografiji dinarskog krša i drugih kraških predjela, tektonici i glacijaciji planina Balkanskog poluostrva, studije o Jadranskom primorju, balkanskim kotlinama i poljima, Šumadiji i Panonskom bazenu. Odigrao je izuzetnu ulogu kao savjetnik srpskih državnika na mirovnim pregovorima u Parizu poslije Prvog svjetskog rata. Jovan Cvijić se rodio u Loznici, osnovnu školu i početak gimnazije je završio u rodnoj Loznici, da bi školovanje nastavio kratko u Šapcu, a potom u Beogradu. Završava gimnaziju i upisuje se na studije geografije u tadašnju Veliku školu. Tokom studija je bio veoma aktivan i u izvođenju ekskurzija a svoje prvo naučno djelo „Prilog geografskoj terminologiji našoj“ izdaje na trećoj godini studija u časopisu „Prosvjetni glasnik“. Na Velikoj školi je diplomirao 1888. godine i tada počinje svoja sistemska putovanja po Srbiji. Iste godine počinje da predaje geografiju u Drugoj muškoj realnoj gimnaziji u Beogradu. Sledeće godine odlazi u Beč kao stipendista Ministarstva da se doškoluje i spremi doktorsku disertaciju. Nastavlja da organizuje brojne ekskurzije, kako u zemlji tako i u inostranstvu. Doktorsku disertaciju je odbranio 1892. godine. Početkom iduće godine odbranio je svoj doktorat i u Beču, postao zvanično doktor nauka i počeo da predaje na Velikoj školi Naučnu geografiju i Etnografiju. Te godine je osnovan Geografski zavod. Jovan Cvijić pokreće časopis Pregled geografije. Član srpske kraljevske akademije nauka Cvijić postaje 1895. godine. U godinama koje dolaze Cvijić nastavlja da vrijedno radi, izdaje veliki broj značajnih naučnih publikacija, knjiga, postaje redovni profesor fizičke geografije Češkog univerziteta u Pragu, organizuje brojne seminare i bezbrojne ekskurzije… Kada je 1905. godine Velika škola prerasla u Univerzitet Cvijić postaje redovni profesor. Za rektora je biran dva puta. Osnovao je 1910. godine Srpsko geografsko društvo, prvo takve vrste na Balkanu. Cvijić je bio istaknuti naučnik u cijelom svijetu. Gostovao je kao predavač u Beču, Londonu, Parizu, Malti, Marselju, Pragu, Americi, Švajcarskoj, Sorboni…Bio je nosilac mnogobrojnih počasnih doktorata najpoznatijih svjetskih univerziteta. Bio je uvažavan od strane najvećih naučnika toga doba od kojih su mu mnogi bili prijatelji. Uvijek je nastojao da predstavi Srbiju u najljepšem svijetlu. Njegova istraživanja su se bazirala na neposrednom kontaktu sa prirodom, kako je volio sam da kaže „učio je geografiju nogama“. Pored naširoko poznatih naučnih dostignuća neprocjenljiv doprinos je Cvijić dao u diplomatskim aktivnostima. Bio je član mnogih delegacija koje su imale važne diplomatske misije uključujući neke koje su odlučivale o postavljanju granica širom Balkanskog poluostrva i Evrope. Uvijek se trudio da podjele budu naučno i geografski opravdane, zanemarujući sitne političke motive. Jako je teško izdvojiti samo neka djela koja je Cvijić stvorio tokom svoje karijere. Može se reći da je svako od njih bilo genijalno i inovativno za svoje vrijeme. Cvijićev fantastični naučni opus činila su monumentalna djela poput: Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje, Geomorfologija 1 i 2, Glacijacija balkanskih planina, Karst i čovjek, Opšta antropogeografija, Jezerska plastika Šumadije.
- Na današnji dan, 12.oktobra 1873. rođena je Nadežda Petrović, srpski slikar, profesor Akademije likovnih umjetnosti u Beogradu i saosnivač „Kola srpskih sestara“.
Slikarstvo je studirala u Minhenu i Parizu, a njena djela nose snažan, originalan izraz i izvanredno bogatstvo boja. Sačuvano je oko 200 njenih djela, a pojedine slike su ravne radovima vrhunskih evropskih majstora tog vremena. U Srbiji svog doba ona se najsnažnije vezala za modernu umjetnost i anticipirala njen dalji razvoj. Nadežda Petrović je dublje slikarsko školovanje započela u Prvoj srpskoj crtačkoj školi Kirila Kutlika u kojoj je predavao i njen ujak Svetozar Zorić i kod porodičnog prijatelja Đorđa Krstića, ali već 1898. godine nastavlja da uči slikarstvo u Minhenu, u školi Antona Ažbea, a kasnije kod Julijusa Ekstera. Prvu, nažalost i jedinu samostalnu izložbu, Nadežda Petrović organizuje u prostorijama Velike škole u Beogradu 1900. godine. Iako joj je donekle priznala talenat, tadašnja kritika je bila nemilosrdna u pogledu njenih „novotarija”, ali i u pogledu uzora na impresionističke slike. Poslije boravka na Akademiji kod profesora Ekstera koga je smatrala genijalnim, Nadežda se u Beograd vraća u burno vrijeme srpske istorije, u osvit puča protiv kralja Aleksandra i kraljice Drage. Po jednom izvoru, upravo se i sama Nadežda vratila u to vrijeme kući da pomogne porodici, jer je njen otac Mita Petrović iznenada penzionisan ukazom kralja Aleksandra Obrenovića, koji je bio bijesan što je Mita, poznavalac srpske istorije, odbio da napiše biografiju kraljice Drage u kojoj bi navodno dokazao njeno plemićko porijeklo. U isto vrijeme, Nadežda je politički aktivna, ona reaguje na promjene u društvu, na Ilindenski ustanak u Kruševu, ratoborno pozivajući da se ustanicima pošalje oružje iz Srbije. Pokušava da organizuje kulturnu javnost, a zatim uz pomoć Branislava Nušića osniva i Kolo srpskih sestara. Kao sekretar Društva, Nadežda kreće u vojnu misiju srpske vlade u posjetu zgarištima na jugu, sve do Kičeva. Poslije burnog perioda društvenog angažmana, odlazi u Pariz, gdje boravi u ateljeu Ivana Meštrovića. To je period upoznavanja sa avangardnim umjetničkim tokovima, sa umjetnicima poput Matisa i Pikasa. Nadežda upoznaje i Rodena, a slavni vajar u njenom ateljeu odabira radove koje će predstaviti na Jesenjem salonu. Pod utiskom svega viđenog i njeno slikarstvo se mijenja, a njena djela pokazuju punu slikarsku zrelost. Poslednje godine Nadežda Petrović provela je kao dobrovoljna bolničarka, prvo u Balkanskim ratovima, kada nije htjela da ostane u sanitetu, već je izričito zahtijevala da je pošalju na sam front u improvizovanu bolnicu. I u trenucima dok su kuršumi fijukali oko glave, dok je gledala smrti u oči i neumorno previjala ranjenike, uspijevala je Nadežda da pomalo i slika. Kada se završio Drugi balkanski rat, Nadežda je na kratko sa sestrom otišla u Veneciju da se „nagleda ljepote”.
Čim je buknuo Veliki rat, Nadežda je, ponovo na sopstveni zahtjev, regrutovana za bolničarku. Nije pristala na predlog Vrhovne komande da bude član Crvenog krsta u Švajcarskoj, nego se odmah javila na dužnost u poljskoj bolnici Dunavske divizije. U jeku borbi, dok je u bolnici vladala epidemija pjegavog tifusa, Nadežda Petrović, i sama iscrpljena, poslednjom snagom slikala je šatore valjevske bolnice, sve dok zarazna bolest nije i nju oborila. Bolovala je sedam dana a umrla 3. aprila 1915. godine.
