U pedeseti dan od Praznika nad praznicima, a u deseti dan po prazniku Vaznesenja Gospodnjeg, bogoslužbeno se proslavlja praznik Silaska Svetoga Duha na apostole – Sveta Pedesetnica. O bogoslužbenim osobenosti navedenog praznika govorili smo u novom izdanju emisije Bogoslužbene osobenosti velikih praznika.
Posle pashalnog bogosluženja koje predstavlja slavlje nad slavljima, bogosluženje Svete Pedesetnice obiluje posebnim blagoljepijem i divnom himnografijom.
Najstarija svedočanstva o Pedesetničkom bogosluženju potiču iz sedmog veka i nalazimo ih u jerusalimskom kanonaru, i poseban momenat ovog bogosluženja čine litije koje spominje i Eterija. Već u osmom i devetom veku nalazimo kristalnije bogosluženje sa mnogo bogatijom himnografijom, kao i potpuni poredak bogosluženja koji nalazimo u bogoslužbenom ustavu Velike Crkve.
Jedna od posebnih bogoslužbenih osobenosti jeste takozvano večernje Svete Pedesetnice. Na ovom večernjem u velikoj jekteniji se dodaje šest naročitih prozbi. Nakon večernjeg vhoda i velikog prokimena čitaju se tri Duhovske molitve koje obiluju pesničkom lepotom koja na savršen način približava smisao i značaj ovog presvetlog praznika.
U večernjim stihirama na stihovnje crkveni pesnik izražava ushićenje duše koja se ispunila blagodaću Duha Svetoga, istom onom Svetoduhovskom blagodaću koja je u dan Svete Pedesetnice bogato izlivena na svete Apostole. Završavajući duhovnim ushićenjem ovu duhovnu radost crkveni pesnik nastavlja izuzetno lepom stihirom, koja je među našim pojcima jedna od omiljenijih, a to je čuvena stihira Lava Mudrog: „Hodite, narodi, poklonimo se triipostasnomu božanstvu …ˮ
Hodite, narodi, poklonimo se troipostasnomu božanstvu:
Sinu u Ocu sa Svetim Duhom.
Jer Otac van vremena rodi Sina,
večna sa njim i sa njim na prestolu.
I Duh Sveti beše u Ocu, slavljen sa Sinom.
Jedna je sila, jedno biće, jedno božanstvo.
Klanjamo se pred njim i velimo svi:
sveti Bože koji sve sagradi
kroz Sina delanjem Svetog Duha;
sveti Silni, kojim poznajemo Oca i Duh Sveti dođe u svet;
Sveti besmrtni, Duše Utešitelju,
koji ishodiš od Oca i u Sinu počivaš.
Trojice, slava tebi! (Slava i sada na stihovnje)
Autor emisije: katiheta Branislav Ilić
Izvor: www.eparhijabacka.info
