- Na današnji dan, 10. oktobra 1915. godine Austro-Ugarska i Njemačka okupirale su Beograd.
Tokom strahovitih borbi za odbranu Beograda oktobra 1915. godine, kada su Srbiju udruženim snagama napale trupe Austro-Ugarske i Njemačke, da bi im se ubrzo pridružila i Bugarska, herojstvo branitelja srpske prijestonice zadivilo je mnoge, ne samo saveznike Srbije nego i protivnike. Udruženim austro-njemačkim snagama suprotstavljali su se, tada iscrpljeni, srpski branitelji. Sam Beograd su napala dva korpusa, sa ukupno više od 1.000 topova. Dvodnevna artiljerijska priprema započela je 5. oktobra, kada je na Beograd ispaljeno više od 20.000 granata, uključujući i one najvećeg kalibra. Austro-njemačko forsiranje Save i Dunava započelo je 7. oktobra. Napadači su pritom bili deset puta brojniji od branilaca. Uslijedile su borbe za svaku ulicu, i u njima je učestvovalo i civilno stanovništvo. Među brojnim, hrabrim, najvećim dijelom zaboravljenim, herojima odbrane Beograda posebno je upamćeno ime majora Dragutina Gavrilovića. Major Gavrilović se vojnicima kojima je zapovijedao, poslednjoj odbrani srpske prijestonice u Prvom svjetskom ratu pred agresijom Njemaca, Austrijanaca i Mađara, obratio riječima: ” Vrhovna komanda izbrisala je naš puk iz brojnog stanja, naš puk je žrtvovan za čast Beograda i Otadžbine. Vi nemate više da brinete za živote vaše, oni više ne postoje. Zato naprijed u slavu! Za Kralja i Otadžbinu! Živio Kralj! Živio Beograd!”. Govor je održan na Dorćolu, pred tadašnjom kafanom “Jasenica”. Uslijedio je juriš koji je austrijska artiljerija odbila, uz strahovite srpske žrtve, ali ma koliko žilava i herojska, odbrana Beograda oktobra 1915. godine, trajala je svega nekoliko dana. Major Dragutin Gavrilović, čije je ime postalo neka vrsta simbola odbrane Beograda te 1915. godine, rođen je u Čačku. Bio je učesnik svih oslobodilačkih ratova Srbije počev od Prvog balkanskog rata, preko Drugog balkanskog rata do Prvog svjetskog rata. Drugi svjetski rat proveo je kao ratni zarobljenik u zatočeništvu. Preminuo je jula 1945. godine u Beogradu. Gavrilovićevo obraćanje braniocima Beograda ostalo je upamćeno zahvaljujući svjedočenjima poručnika Đorđa Roša, koji je i sam tada teško ranjen. Tokom proljeća 1916. godine po naređenju njemačkog feldmaršala Makenzena, a u znak poštovanja prema hrabrim protivnicima, Njemci su srpskim vojnicima poginulim tokom odbrane Beogada 1915. godine, podigli spomenik, u Košutnjaku, s dvojezičnim natpisom: “Ovdje počivaju srpski junaci”.
- Na današnji dan, 10. oktobra 1813. godine rođen je Đuzepe Verdi.
Bio je italijanski kompozitor a svoju muzičku djelatnost počeo je kao pijanist, kompozitor i dirigent Filharmonijskog društva. Studirao je u Milanu. Međunarodnu reputaciju stekao je operom “Nabuko” u kojoj patriotske ideje zaodijeva u istorijski sadržaj. Nastojao je da uskladi tradicionalnu italijansku “muzičku operu”. Vrhunac dostiže operama “Rigoleto”, “Trubadur” i “Travijata”.. Svoj drugi vrhunac dostigao je operom “Aida”. Godine 1839. Verdi debituje kao kompozitor, u Milanskoj skali, operom “Oberto, grof od San Bonifacija”. Poslije uspjeha ovog djela, Skala mu je dala ugovor za još tri opere. Njegova sreća, nažalost, nije dugo trajala. Godinu dana kasnije umire mu supruga i njihovo dvoje djece. U tim teškim trenucima, Verdi je radio na drugoj velikoj kompoziciji, melodramskoj operi “Jedan dan vlasti“. Međutim, ovo djelo nije doživjelo veliki uspjeh i Đuzepe je rekao da će zauvjek prestati da komponuje. Ipak, neko ga je ubijedio da napiše operu “Nabuko”, sa čuvenim Horom jevrejskih robova i premijera ove kompozicije, marta 1842. godine, učinila ga je pravom zvijezdom. Tokom sledećih petnaestak godina, Verdi je napisao 14 opera. On sam rekao je da od “Nabuka” nije imao ni sat mira. Verdijeve tri opere “Travijata”, “Rigoleto” i “Aida” su najizvođenije na svijetu, godišnje se otpjevaju 300-400 puta širom planete. Verdi je 1853. godine radio na operi “Trubadur“. Legenda kaže da je jednog dana sio za klavir i samo za uši jednog kritičara odsvirao nekoliko fragmenata novog djela. Pošto je kritičar rekao da je kompozicija “užasna i katastrofalna ”, Đuzepe je ushićeno skočio i zahvalio se. Ja sam pisao ovo za narod Italije, ne za puritance poput tebe. Ako se tebi toliko ne sviđa, to znači da će cio svijet da zvižduće ove melodije i da će se izvoditi širom Italije, rekao je slavni kompozitor i…bio je u pravu! Pred kraj života, Verdi se posvetio i humanitarnom radu. Izgradio je bolnicu u blizini Buseta, kao i starački dom za muzičare u Milanu. Verdi i njegova druga supruga Đuzepina počivaju u ovoj vili koja i danas radi i prima evropske muzičare starije od 65 godina. “Verdijeva kuća”, kako se još zove ova institucija, prima i posjetioce i mlade muzičare koji održavaju koncerte u ovom slavnom muzičkom domu.
