- Na današnji dan, 13. juna 323. godine pr.n.e. umro je grčki kralj Aleksandar Veliki, najveći vojskovođa antičkog svijeta, tvorac najprostranije imperije u dotadašnjoj istoriji čovječanstva.
U mladosti je bio učenik Aristotelov. U prijestonicu grčke države Makedonije Pelu doveo ga je njegov otac kralj Filip II Makedonski, a na prijesto je došao u 20. godini života kad je ubijen Filip. Dovršio je pokoravanje grčkih država i sa 30.000 pješaka i 5.000 konjanika poveo rat protiv Persijanaca. Ubrzo je osvojio Malu Aziju, Siriju, Egipat i Persiju i stigao do rijeke Ind. Za prijestonicu carstva je proglasio Vavilon, u kojem je po povratku iz Indije iznenada umro u 33. godini života, što ga je spriječilo da preduzme namjeravani pohod na Zapad. Bio je izuzetno hrabar, a u borbi je primjenjivao metodičnu i uništavajuću strategiju. Koristio je sadejstvo konjice i pješadije i prvi je u istoriji ratne vještine uveo sistematski rad štaba. Njegova vojnička genijalnost se zasnivala i na širokoj kulturi, po čemu je bio superioran nad vladarima čije je države pokorio. Stoga nije bio samo osvajač već i nosilac širenja helenske kulture.
O životu i osvajanjima Aleksandra Velikog postoji veliki broj istorijskih priča i činjenica. Nakon što je učvrstio vlast, Aleksandar kreće u osvajački pohod na Persiju, gdje je dočekan kao osloboditelj (jer je uglavnom bilo riječ o rušenju tiranije koju je makedonski vladar smijenio).
Prije njegovog odlaska u Frigiju bilo je prorečeno da će onaj ko razmrsi Gordijev čvor zavladati cijelom Azijom. Ta je čast i slava pripala baš Aleksandru Velikom. Stigavši u Gordion, Aleksandar je razgledao Apolonov hram. Kada je vidio nerazmrsivi vez na posvećenim Gordijevim kolima, latio se mača i jednim udarcem presjekao čuveni Gordijev čvor. Tako je, po legendi, otvorio sebi put u široka prostranstva Azije. Najprije je pokorio Malu Aziju, a zatim je osvajao, jednu za drugom, do tada moćne države starog vijeka: Siriju, Egipat i Persiju, stigavši čak do daleke zemlje Ind. Iza njega je, pored ratničke slave, ostao izraz “presjeći Gordijev čvor”, što znači “jednim potezom riješiti zapleten, težak problem”, “silom ili na najneposredniji način riješiti teško pitanje”…
Aleksandrov učitelj bio je grčki filozof i naučnik, Aristotel, koga je Filip pozvao na dvor kad je Aleksadru bilo četrnaest godina. Časovi gimnastike, jahanja i lova smijenjivali su se sa čitanjem pjesnika, učenjem geometrije, astronomije i retorike. Aristotel je Aleksandru ulio ljubav prema Homerovim stihovima, a omiljeni junaci su mu postali Herakle i Ahilej.
Po Aleksandru Makedonskom su nazvani brojni gradovi (prema nekim izvorima čak njih 70), a najpoznatiji je svakako Aleksandrija, najveća egipatska luka i drugi po veličini grad u Egiptu, koji je osnovao 334. godine pr.n.e. Interesantno je da je jedan grad, Bukefaliju, veliki vojskovođa nazvao po svom konju, Bukefalu, nakon njegove smrti. Pretpostavlja se da se Bukefalija nalazila u današnjem Pakistanu.
Aleksandar Makedonski je, po dolasku u Atinu (nakon što je osvojio), posjetio Diogena u njegovom drvenom buretu na glavnom trgu, pošto je čuo zanimljive priče o njemu. Aleksandar je zatekao Diogena kako spava. Probudio ga je, predstavio mu se i pitao ga: “Šta želiš da ti učinim?”. Diogen mu je odgovorio: “Skloni se, zaklanjaš mi Sunce”. Zadivljen njegovom reakcijom i jednostavnošću, Aleksandar Veliki je rekao: “Da nijesam Aleksandar Makedonski, bio bih Diogen.”
Od svoje prve pobjede koju je izvojevao sa osamnaest godina, pa do smrti, Aleksandar Makedonski nije izgubio niti jednu bitku. Za trinaest godina vladavine stvorio je carstvo od Makedonije do Indije, koje je veličinom nadmašivalo sva koja su do tada postojala.
- Na današnji dan, 13. juna 1839. godine srpski knez Miloš Obrenović je abdicirao u korist sina Mihaila i napustio Srbiju.
Mihailo Obrenović je bio knez Srbije od 1839. do 1842.godine i od 1860. do 1868. godine. Njegova prva vladavina se završila zbacivanjem, a druga vladavina se završila ubistvom. Mihailo Obrenović je bio najmlađe dijete kneza Miloša i kneginje Ljubice. Na kneževski prijesto stupio je prvi put 1839. godine i vladao je do 1842. godine. Pošto je bio maloljetan, određeno mu je Namjesništvo. Porta je potvrdila njegov izbor kao izabranog vladara, a ne kao naslednog. Veoma mlad i neiskusan, Mihailo se nije najbolje snalazio u složenim prilikama unutrašnjeg i spoljašnjeg položaja Srbije. Svrgnut je u buni koju je predvodio jedan od najistaknutijih ustavobraniteljskih prvaka, Toma Vučić-Perišić. Ustavobranitelji su na skupštini izabrali novog kneza Aleksandra Karađorđevića. Nakon bune Tome-Vučića Perišića, knez Mihailo se povukao iz zemlje zajedno sa još hiljadu svojih pristalica preko Save i Dunava. Knez Mihailo je upućen zajedno sa svojom majkom i onima koji su krenuli za njim u Banat, na imanje svoje sestre. Knez Mihailo je brižljivo čekao kada će se ponovo vratiti u Srbiju. Uputio je pismo Vučiću i Knićaninu u kojim ih obavještava da neće nasilno opet krenuti na Srbiju jer ne želi da gazi preko srpskih leševa. Nakon Banata, knez Mihailo je otišao u Beč sa svojim ocem, i svim onim koji su ga poznavali. U Beču je naučio savršeno da govori francuski i njemački jezik. Dinastija Obrenovića se ponovo vratila na vlast u Srbiji poslije Svetoandrejske skupštine krajem 1858. godine. To je bila druga vladavina kneza Miloša. Knez Mihailo je došao po drugi put na prijesto poslije smrti svoga oca, kneza Miloša, 1860. godine. Na početku njegove druge vladavine učinjene su značajne promjene u politici Srbije. Ukinut je „Turski ustav“, došla su sasvim druga zakonska naređenja, koja je donijela Narodna Skupština, a knez sankcionisao. Knez Mihailo je donio i naredbe za uređenje narodne vojske i zakone o porezima. Knez Mihailo je razvio svoj veliki rad na polju unutrašnje i spoljašnje politike, sa devizom: „Zakon je najviša volja u Srbiji“. Poslije ubistva na Čukur česmi Turci su počeli da bombarduju Beograd. Knez Mihailo je tada bio na putovanju u Loznicu i pripremao je rat sa Turskom za oslobođenje srpskih gradova. Tada je na scenu došla mudra Mihailova spoljna politika. Prvo je na engleski dvor poslao Filipa Hristića da se kod Engleza protestuje zbog turskih pretenzija, i da se diplomatskim putem izbori nezavisnost Srbije. Septembra 1862. godine knez Mihailo je javio narodu da je uspio dobiti da se Turci isele iz Srbije, osim gradova Beograda, Šapca, Smedereva i Kladova, u kojima će ostati samo turske vojne posade, a da se gradovi Užice i Soko poruše. U jesen 1866. godine knez Mihailo je zahtijevao pismeno da Porta povuče svoje posade koje drži u srpskim gradovima. Knez Mihailo je imao audijenciju kod sultana Abdul Aziza. Pri rastanku sultan je predao knezu Mihailu svojeručno ferman, kojim mu povjerava gradove u Srbiji. Knez Mihailo se vraća u Beograd gdje ga pozdravlja oduševljeni narod. Uveče su Beograđani u čast kneza Mihaila priredili bakljadu kakvu Beograd nije dotad vidio.
U spoljnoj politici, knez Mihailo je zaključio ugovore sa Grčkom, Crnom Gorom i Rumunijom za zajedničku akciju na Balkanu. Knez Mihailo je prvi shvatio zadatak Srbije, označivši je Jugoslovenskim Pijemontom. Knez Mihailo je vladao osam godina kao prosvijećeni apsolutista, unaprijedivši Srbiju, uz promjenu samo tri vlade. Okumio se sa porodicom crnogorskog knjaza Nikole tako što je bio kum na krštenju njegovog prvog djeteta, kćerke Zorke. Protiv kneza Mihaila sklopljena zavjera sa ciljem da se on ubije. Glavni organizatori i izvršioci zavjere su bili braća Radovanovići, koji su se svetili zbog robije svoga brata Ljubomira Radovanovića.
Kada je knez Mihailo krenuo kočijama da se preveze do Košutnjaka, sa njim je išao njegov ađutant Svetozar Garašanin, sin Ilije Garašanina, a u kočijama su do kneza sjedele Anka Konstantinović, njegova sestra od strica i Katarina, Ankina kćerka. U parku na Košutnjaku pojavili su se Pavle i Kosta Radovanović u svečanim crnim odijelima, cilindrima na glavama i uperenim pištoljima u pravcu kneževe kočije. Prvi je pred kočijom izletio Kosta. Njega je knez Mihailo Obrenović prepoznao zbog spora oko njegovog brata Ljubomira. Katarina je pokušala da se nasloni na kneza i da ne da Radovanoviću da puca. Prvi je počeo pucati Kosta, pridružio mu se Pavle. Knez Mihailo je ubijen sa tri hica, a takođe je stradala i Anka Konstantinović koja je svojim tijelom pokušala da zaštiti kneza za vrijeme pucnjave, dok je Svetozar Garašanin ranjen pao sa konja i onesvijestio se. Braća su počela da bježe niz Košutnjak prema Topčideru gdje su ih čekali ostali zavjerenici. Tu ih je spazila i jedna vojna patrola i uhapsila ih. Neki su bili i ranjeni prilikom bjekstva. Svi zavjerenici su izvedeni na saslušanje istog dana, a presuda je bila — smrt. Javnosti je saopšteno da su strani plaćenici ubili kneza Mihaila i da su kažnjeni smrću. Nacionalna žalost je trajala tri dana. Njegov grob se nalazi u Sabornoj crkvi u Beogradu.
