Totalitarizam

Ljetopis, 5. novembar

Ime: Ljetopis 05.11.2019 (1936 Fasizam, 1937 Adolf Hitler); Opis: Ljetopis, 5. novembar Tip: audio/mpeg
  • Na današnji dan, 5. novembra 1926. godine, poslije četvrtog atentata na Musolinija, u Italiji je donijet Zakon o zaštiti države kojim je ozvaničen totalitarni fašistički režim.

TotalitarizamTotalitarizam je složena pojava u društvu. Pojedinac se pretvara u beskorisnu masu, u kojoj se stvara masovna lažna svijest i jezik kao sredstvo masovne političke manipulacije. Totalitarna država je država zatvorenog tipa, odnosno društva u kome postoji otpor promjenama, društva u kome je socijalna pokretljivost smanjena. Antropološki nihilizam, odnosno negacija individua je logična politička posledica postojanja totalitarnih posredovanih društvenih odnosa. S toga je pojam totalitarizma na svojevrstan način uvod u razumijevanje ideologija poput neofašizma, neofašističke države. Totalitarizam je jedan od oblika političkog poretka. Definicija totalitarizma nastala je u prvoj polovini HH vijeka kada se pojavljuju prvi totalitarni režimi. Prvi koji je upotrijebio taj izraz (totalitarni) bio je Benito Musolini. Totalitarizam se definiše kao moderni, sveobuhvatni despotizam koji uz pomoć terora teži da zagospodari svim aspektima života svojih građana tj. podanika razarajući preduslov svake slobode. Na čelu države se nalazi partija kojom upravlja jedan čovjek (diktator). Prvi pokušaji definicije totalitarizma su bili nekritički i deskriptivni. Totalitarizam je često bio zamjenjivan tiranijom. Ovi sistemi, pored odeređenih sličnosti, ipak su u dobrom dijelu različiti. Dok u tiraniji nema zakona već vlada samovolja jednog čoveka (tiranina) u totalitarnom sistemu vlada teror umjesto pozitivnih zakona i ustava koji su usvojeni. Teror je tu da vladajuću ideologiju pretvori u stvarnost.

Ovakvi režimi se stvaraju u ekonomski i politički nestabilnim državama. Svaki totalitarni režim ima:

  1. službenu ideologiju koja obuhvata sve vitalne aspekte čovjekovog postojanja u kojoj

se, bar pasivno, priklanja, svako ko u tom društvu živi;

  1. jednu jedinu hijerarhijski organizovanu vladajuću partiju kojom upravlja jedan čovjek (diktator);
  1. sistem terorističke policijske kontrole koju u interesu partijskih vođa podržava ali i nadzire vladajuću partiju, a teroriše pored iskaznih neprijatelja i potpuno proizvoljne subjekte;
  2. potpuni monopol nad sredstvima javnog saobraćaja;
  3. potpuni monopol nad sredstvima oružane borbe;
  4. centralna kontrola nad cijelim privrednim životom.

Sve ovo se može svesti na samo tri činioca:

  1. Totalitarna ideologija;
  2. Partija pojačana policijom;
  3. Monopol nad industrijom i sredstvima javnog saobraćaja i svih vidova komunikacija.

Ideologija je oblik društvene svijesti i sistem ideja o nečemu, u ovom slučaju o državi.

Ideologija predstavlja srž totalitarnog režima jer je u svakom slučaju veća od pojedinca,

države i vladajuće partije sa kojom je u tijesnoj vezi jer svaka partija mora da ima ideologiju bez koje ne bi mogla da postoji. Ideologija se koristi kao izgovor uglavnom za obračun sa političkim neistomišljenicima, antidržavnim elementima, disidentima pa čak i sa pojedincima koji su napravili grešku sasvim drugačijeg karaktera od političkog jer svaka greška se politizuje i dovodi u sukob sa ideologijom da bi se omogućilo dejstvo terora. Tajna policija izvršava jedan od najvažnijih zadataka, a to je potpuna kontrola svih aspekata ljudskog života koji je jedan od osnova samog totalitarizma. Da bi to ostvarila tajna policija neprestano prisluškuje, hapsi što stvarne prekršioce zakona što nevine građane, snima, prati, presrijeće, provaljuje u privatne stanove, vrbuje u svoje redove prethodno ucijenjene građane. Bez toga opstanak totalitarnog režima bi bio doveden u pitanje. U nekim slučajevima policija predstavlja opasnost po vladajuću partiju i režim ako u određenom trenutku stekne preveliku moć i ovlašćenja. Da bi sačuvali svoje položaje diktatori i članovi partije se često obračunavaju sa komandantima tajnih policija i organa izvršne vlasti. U totalitarnim režimima kršenje osnovnih ljudskih prava i prirodnog prava je česta i svakodnevna pojava. Bez obzira na to što postoji ustav koji garantuje u većini slučajeva sva ljudska prava ona su ugrožena od državnog aparata sve vrijeme. Većina današnjih totalitarnih režima u svijetu su komunistički koji su barem u nekoj mjeri reformisani kako bi se prilagodili savremenim svjetskim tokovima i sistemima kao što su sloboda kretanja ili slobodno tržište.

 

  • Na današnji dan, 5.novembra 1937. godine Adolf Hitler održao je sastanak sa svojim najmoćnijim saradnicima i saopštio im plan političkog i vojnog djelovanja.

Hitler Plan DjelovanjaSastanku su bili prisutni ministar inostranih poslova, ministar rata, vrhovni zapovjednik kopnene vojske, zapovjednik ratne mornarice i zapovjednik Luftvafe-a. Hitler je zamolio prisutne da u slučaju njegove smrti to izlaganje shvate kao njegov politički testament. Po Hitleru, cilj njemačke politike je očuvanje i povećanje njemačkog naroda. Za ostvarenje tog cilja nezaobilazan je životni prostor, kojeg Njemci u poređenju sa ostalim nacijama, nemaju dovoljno. Hitler područje njemačke ekspanzije vidi, za razliku od Francuske i Velike Britanije, u Evropi. Za ostvarenje tog cilja nužna je upotreba sile. Hitler je odredio kao najpovoljnije vrijeme za ostvarenje njemačkih ciljeva period od 1943. do 1945. godine. Njemačko naoružanje bi u tom periodu bilo u zenitu, a kasnije bi postojala opasnost od zastarijevanja. Svijet očekuje udarac od Njemačke i iz godine u godinu sve se više za to priprema. Osim toga, potrebno je ostvariti ciljeve prije nego što ostari nacistički pokret, pa i sam Firer. Podatak o tom sastanku ostao je sačuvan u obliku memoranduma koji je sastavio Hitlerov vojni ađutant pukovnik grof Friedrich Hossbach.