Povodom 650 godina Maričke bitke, smrti srpskog cara Stefana Uroša V i smrti bugarskog cara Ivana Aleksandra, Odeljenje za srednjovekovnu istoriju Instituta za istorijske studije BAN, Katedra i Seminar za Vizantologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i Arhiv Srpske pravoslavne crkve organizuju Međunarodni naučni skup „Sumrak srednjeg veka na Balkanu“, u Sofiji u Bugarskoj 22. i 23. oktobra 2021. godine.
Programata na meždunarodnata konferenciя „The Sunset of the Balkan Middle Ages“ (22–23 oktomvri 2021 g.), koяto se organizira sekciяta „Srednovekovna istoriя“ kъm Instituta za istoričeski izsledvaniя – BAN, katedrata „Istoriя na Vizantiя“ kъm Filosofskiя fakultet na Belgradskiя universitet i Arhiva na Srъbskata pravoslavna cъrkva po slučaй 650 godini ot smъrtta na carete Йoan Aleksandъr i Stefan Uroš V i ot bitkata pri Černomen.
The Programme of the international conference „The Sunset of the Balkan Middle Ages“ (22–23 October 2021) organized by the Department of Medieval History – Bulgarian Academy of Sciences, the Chair for Byzantine Studies of the Faculty of Philosophy – University of Belgrade and the Archive of the Serbian Orthodox Church on the occasion of the 650th anniversary of the deaths of the Bulgarian emperor John Alexander and Serbian emperor Stephen Uroš V, and the battle at Chernomen.
22 October 2021
9.00–9.30 Conference opening
9.30–9.45 Prof. Dr. VLADA STANKOVIĆ (Faculty of Philosophy – University of Belgrade), National and Above-National Aspects of the pre-1371 Politics in the Balkans: Empires, Ideologies and Romanness
9.45–10.00 Prof. dfn ANISAVA MILTENOVA (Institut za literatura – BAN), Krъgъt okolo despot Stefan Lazarevič, Tъrnovskata knižovna škola i atonskite manastiri (novi danni)
10.00–10.15 Prof. dr RADIVOJ RADIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Beogradu), I od tada avaj hrišćanima (Nekoliko zapisa iz druge polovine XIV veka)
10.15–10.30 Prof. din DMITRIЙ I. POLЫVЯNNЫЙ (Institut gumanitarnыh nauk – Ivanovskiй gosudarstvennый universitet), Sobыtiя balkanskoй istorii XIV v. kak točki otsčeta Zakata Srednevekovья
10.30–10.45 Prof. dr SINIŠA MIŠIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Beogradu), Srpsko-bugraske veze u drugoj polovini 14. veka
10.45–11.00 Prof. din HRISTO MATANOV (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Obezlюdяvane v rezultat na Černata smъrt i povtorno zaselvane (na primera na nяkolko gramoti i osmanski opisi)
11.00–11.20 Discussion
11.20–11.35 Dr GORDAN BOJKOVIĆ (Institut za srpsku kulturu Priština – Leposavić), Ženidba cara Uroša
11.35–11.50 As. NIKOLAЙ ŠARANKOV (Fakultet po klasičeski i novi filologii – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Šumenskiяt nadpis na Йoan Šišman kato izvor za bъlgarskoto prestolonasledie prez XIV v.
11.50–12.05 Prof. d-r SLAVIЯ BЪRLIEVA (Kirilo-metodievski naučen centъr – BAN), Imperator de Bolgaria et epuscopus de Bolgaria v Siena prez 1363 g.?
12.05–12.20 Assoc. Prof. Dr. DANIEL ZIEMANN (Department of Medieval Studies – Central European University), The Campaign of Amadeus VI count of Savoy in 1366
12.20–12.35 Prof. din KIRIL PAVLIKЯNOV (Fakultet po klasičeski i novi filologii – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Ktitorskiяt hrisovul na serskiя despot Йovan Ugleša za svetogorskiя manastir „Simonopetra“ (1369 g.) i negovata avtentičnost
12.35–12.55 Discussion
12.55–13.30 Lunch break
13.30–13.45 Vanr. prof. dr BORIS BABIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Banjoj Luci), Predstave srpskih srednjovjekovnih pisaca o bici na Marici i caru Stefanu Urošu
13.45–14.00 Doc. d-r VLADISLAV IVANOV (Institut za balkanistika s centъr po trakologiя – BAN), Vladenieto na Galipoli i bitkata pri Černomen
14.00–14.15 Dr LJUBICA VINULOVIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Beogradu), Ktitorstvo i vladarska ideologija carice Jelene Nemanjić Asen
14.15–14.30 Doc. d-r SAŠKA GEORGIEVA (Institut za istoričeski izsledvaniя – BAN), Poslednite carici na srednovekovna Bъlgariя
14.30–14.45 Gl.as. d-r VLADIMIR ANGELOV (Institut za istoričeski izsledvaniя – BAN), Kraяt na srednovekovnata bъlgarska dъržava vъv vizantiйskata istoriopis ot HV v.
14.45–15.00 Gl.as. d-r DENICA PETROVA (Institut za istoričeski izsledvaniя – BAN), Padaneto na Bъlgariя pod osmanska vlast spored Ruskiя hronograf
15.00–15.15 Assoc. Prof. Dr. DRAGOLJUB MARJANOVIĆ (Faculty of Philosophy – University
of Belgrade), Patriarch of Serbia Ephraim and the Sunset of the Middle Ages in the Balkans
15.15–15.35 Discussion
15.35–15.50 Prof. d-r IVAЙLA POPOVA, dokt. TODOR TODOROV (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Rannata osmanska istoriя, predstavena ot Nikolo Sagundino v „Liber de Otthomanorum familia“
15.50–16.05 Gl.as. d-r TEODOR DIMITROV (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Černata smъrt vъv Vizantiя i vizantiйskiя svяt (1347–1453): izbuhvane, razprostranenie i demografski efekti
16.05–16.20 Doc. d-r PENKA DANOVA (Institut za istoričeski izsledvaniя – BAN), Zavladяvaneto na Konstantinopol v hronikata na Benedeto Dei
16.20–16.35 D-r DELЯN RUSEV (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Razkazъt na osmanskiя istorik Enveri za zavoevanieto na Balkanite, 1352–1402: iztočnici, sъbitiя, ličnosti
16.35–16.50 Dokt. TEODORA GEORGIEVA (Kirilo-metodievski naučen centъr – BAN), Nяkoi aspekti ot ikonomičeskoto razvitie na bъlgarskata dъržava prez XIV vek
16.50–17.05 D-r ALEKSANDЪR STOЯNOV (Departament „Političeski nauki“ – Nov bъlgarski universitet), Rannoosmanskata armiя na Balkanite
17.05–17.20 Dokt. GALINA GЪLЪBOVA (Pravno-istoričeski fakultet – Юgozapaden universitet „Neofit Rilski“), Osmanskata ekspanziя po srednoto i dolnoto tečenie na reka Marica (1361–1371)
17.20–17.35 Gl.as. d-r KIRIL NENOV (Institut za istoričeski izsledvaniя – BAN), Geografiяta na Balkanskiя poluostrov v istoriяta na Йoan Kantakuzin
17.35–18.00 Discussion
23 October 2021
9.30–9.45 Prof. din DIMO ČEŠMEDŽIEV (Kirilo-metodievski naučen centъr – BAN), Za edin bъlgaro-vizantiйski cъrkoven konflikt po vremeto na car Йoan Aleksandъr
9.45–10.00 Asst. Dr. FRANCESCO DALL’AGLIO (Institute for Historical Studies – Bulgarian Academy of Sciences), The Use of History in the Political Ideology of Ivan Alexandăr (1331–1371)
10.00–10.15 Doc. d-r KIRIL MARINOV (Institut po istoriя – Lodzki universitet), „I taka щom grehъt – o, gorčiva povest! – naddelя, [gradъt] vednaga padna v rъcete na onя, koйto si misleše, če nikoga ne щe poluči tova“: razsъždeniя za prevzemaneto na Tъrnovgrad ot osmanskite turci prez 1393 g.
10.15–10.30 Doc. d-r ROSICA GRADEVA (Institut za balkanistika s centъr po trakologiя – BAN), Sofiя na granicata na dve epohi, vtorata polovina na XIV–načaloto na XVI vek
10.30–10.45 Gl.as. d-r SIMEON HINKOVSKI (Fakultet po klasičeski i novi filologii – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Černomorska diplomaciя: za dogovorenostite na genuezcite, HІV–HV v.
10.45–11.00 Prof. d-r ALEKSANDЪR NIKOLOV (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Osmanskoto zavoevanie i koncepciяta za „retюrkizaciяta“ na Bъlgariя
11.00–11.20 Discussion
11.20–11.35 Prof. d-r CVETANA ČOLOVA (Departament „Istoriя“ – Nov bъlgarski universitet), Hristiяnskata paйdeя (humanizъm) i isihazъm na Balkanite predi padaneto im pod osmanska vlast
11.35–11.50 Asst. Prof. Dr. LARISA VILIMONOVIĆ (Faculty of Philosophy – University of Belgrade), Marian Piety in the Hesychast Balkans: Roads of Connection, Cultural Exchanges and the Power Cartography in the Balkans from mid-14th to early 15th centuries
11.50–12.05 Prof. d-r MARIЯ ЙOVČEVA (Institut za literatura – BAN), Tъrnovskiяt služeben mineй ot XIII v. i negovite bъlgarski i srъbski naslednici
12.05–12.20 Assoc. Prof. Dr. ANGELIKI DELIKARI (Faculty of Philosophy – Aristotle University of Thessaloniki), The Slavic version of the Hesychastic Vita of Gregory of Sinai. Spiritual Bonds between Byzantium and Bulgaria during the reign of Tsar Ivan Alexander
12.20–12.35 Prof. d-r ELISAVETA MUSAKOVA (Institut za izsledvane na izkustvata – BAN), Pesnivecъt na car Йoan Aleksandъr – hipotezi za negovata istoriя
12.35–12.55 Discussion
12.55–13.30 Lunch break
13.30–13.45 Prof. dr TATJANA SUBOTIN-GOLUBOVIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Beogradu), Srpska himnografija poslednje trećine XIV veka
13.45–14.00 Doc. d-r NINA GAGOVA (Institut za literatura – BAN), Edin щrih kъm knižovniя život na Ser v 70-te godini na HІV v.: prevodačeskiяt krъg na stareca Isaй i pridvorniяt filosof kir Teodor Pediasim
14.00–14.15 Doc. d-r MAЯ PETROVA (Institut za literatura – BAN), Letovnikъt na Georgi Amartol i balkanskata aristokraciя prez XIV v.
14.15–14.30 Dr. MILENA REPAJIĆ (Faculty of Philosophy – University of Belgrade), Debt, Poverty, and Social Conflict in Late Byzantine Political Theory
14.30–14.45 Doc. d-r TATЯNA ILIEVA (Kirilo-metodievski naučen centъr – BAN), Kъm vъprosa za knižovnoto nasledstvo na Konstantin Kostenečki
14.45–15.00 Dr RADOVAN PILIPOVIĆ (Arhiv Srpske pravoslavne crkve), Percepcija srpske elite druge polovine XIV veka u srpskoj letopisnoj tradiciji i balkanskoj baroknoj istoriografiji
15.00–15.15 Doc. dr DEJAN GAŠIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Prištini), „Vavilonske reke“ poznosrednjovekovnog pravoslavnog Balkana
15.15–15.35 Discussion
15.35–15.50 Čl.kor. prof. d-r SVETLANA KUЮMDŽIEVA (Institut za izsledvane na izkustvata – BAN), Novoto v bъlgarskata muzika ot XIV v.
15.50–16.05 Prof. Dr. JELENA ERDELJAN (Faculty of Philosophy – University of Belgrade), Art and Politics of the Serbian Elite at the Close of the Middle Ages in the Balkans. Illuminated manuscripts of two Serbian hierarchs from the second half of the 14th century
16.05–16.20 D-r LЮBEN DOMOZETSKI (Sofiйska gradska hudožestvena galeriя), Dve miniatюri v Manasievata hronika (Cod. Vat. Slavo II): ikonografiя i interpretaciя
16.20–16.35 Prof. d-r BISERKA PENKOVA (Nacionalna hudožestvena akademiя), Kъm prednaznačenieto na Hrelьovata kula
16.35–16.50 Dr NIKOLA PIPERSKI, dr JAKOV ĐORĐEVIĆ (Filozofski fakultet – Univerzitet u Beogradu), Crkva Sv. Arhangela kod Prizrena – novi tip vladarskog mauzoleja Nemanjića?
16.50–17.05 Doc. d-r DEЯN RABOVЯNOV (Nacionalen arheologičeski institut s muzeй – BAN), Edin enoriйski hram v bъlgarskata stolica Tъrnovgrad prez XIV v. Cъrkva 22 na Trapezica v svetlinata na arheologičeskite proučvaniя
17.05–17.20 D-r IVAN ČOKOEV (Regionalen istoričeski muzeй – Veliko Tъrnovo), Arheologičeski danni za vezba ot bъlgarskite zemi prez HІV vek
17.20–17.35 Gl.as. d-r ЙOANNA BENČEVA (Istoričeski fakultet – Sofiйski universitet „Sv. Kliment Ohridski“), Izpolzvaneto na vodata v Kъsnoto balkansko srednovekovie
17.35–17.50 Prof. d-r ELISAVETA TODOROVA (Departament po istoriя – Sinsinatski universitet), Svetovnoto izmerenie na zaleza na Balkanskoto srednovekovie
17.50–18.15 Discussion
Aleksandar Vujović
