Eparhija budimljansko-nikšićka i Turistička organizacija Nikšić, 9. avgusta 2025. godine sa početkom u 11 časova, organizuju manifestaciju „Megdan za Ilindan“ pored Manastira Samograd u Bijelom Polju. Prije početka manifestacije, služiće se Sveta arhijerejska liturgija, sa početkom u 9 časova.
Manifestacija se organizuje u sklopu projekta „Megdan za Ilindan – istorijske manifestacije i turizam na otvorenom“. Projekat ima za cilj da doprinese održivoj upotrebi turističkih potencijala programske oblasti kroz zajedničko unapređenje vjerskog, kulturnog i rekreativnog turizma.
Projektne aktivnosti su koncentrisane na područje opština Nikšić i Bijelo Polje u Crnoj Gori i opštine Priboj u Srbiji. Vjerski, kulturni, istorijski i rekreativni turizam je prepoznat kao važan potencijal za razvoj ovih opština. Tradicionalno vjersko, kulturno i istorijsko nasleđe je prožeto lokalnom istorijom, folklorom, običajima i tradicijama koje prevazilaze granice i predstavljaju zajedničko nematerijalno nasleđe kojem je potreban dalji održiv razvoj. U savremenom kontekstu ovakvo nasleđe predstavlja dobru osnovu za razvoj kulturnih i istorijskih događaja, manifestacija i performansa, zajedno sa nadograđenim rekreativnim, edukativnim i umjetničkim sadržajima.
U manastiru Samograd se tradicionalno obilježava dan Sv. Pantelejmona, 9. avgusta, koji okupi veliki broj gostiju. Manastir Samograd, koji datira iz perioda ranog hrišćanskog perioda posjećuje veliki broj hodočasnika i turista. To je jedinstven manastirski prostor na kojem se nalaze ostaci zidina dvije crkve, od kojih je jedna iz ranohrišćanskog perioda, a druga sabornog tipa, očigledno moravskog stila iz perioda Nemanjića. Manastirski prostor obuhvata 1,2 hektara, terasastog oblika u tri nivoa, a okružen je sa sedam stijena (klikova) koji se uzdižu u visinu od 40 do 80 metara, pravilno raspoređenih u krug. Vidni su ostaci bedema između klikova. U nekim dokumentima se još naziva sedmokliki grad ili kamen-grad. Pominje se podatak da je Samograd bio jak duhovni kulturni i ekonomski centar sve do najezde Osmanlija kada je po nekim podacima poharan i spaljen 1452-1454. godine.
Organizovanjem nove manifestacije i rekonstrukcijom istorijskih događaja koji uključuju performere i animatore, uvode se novi kulturni sadržaju u turističku ponudu Bijelog Polja. Ovakav pristup ne samo da privlači pažnju posjetilaca već obogaćuje kompletni kvalitet događaja i nudi novu i edukativnu perspektivu koja akcenat stavlja na istoriju i kulturu.
U okviru manifestacije, učestvovaće Svibor savez Srbije, organizacija koja je posvećena promociji i praktikovanju viteške borbe i promociji srednjovjekovne kulture. Tog dana biće postavljeno srednjovjekovno selo sa 4 šatora opremljena stolovima, klupama, krznom, alatima i pokazuju kako su izgledali stari zanati i srednjovjekovno oružje. Svibor vitezovi će na otvorenom terenu, u punoj ratnoj opremi, nastupiti i posjetiocima demonstrirati: viteške borbe mačevima, kopljima, helabardama, sjekirama, turnir sa kopljima, viteško bacanje sjekira, rvanje, bacanje kamena, borbe sa štapovima, obaranje ruku, upotreba ratnog srednjovjekovnog luka i strijele, masovne borbe vitezova i slično.
Posjetioci će imati priliku da učestvuju u interaktivnim aktivnostima kao što je gađanje statične mete, koristeći meke rekvizite i bezbjednu opremu. Takođe mogu da se fotografišu u viteškim kostimima, oklopima i opremi.
Projekat je zajednički osmišljen i zajedno ga implementiraju partneri u Crnoj Gori, Eparhija budimljansko-nikšićka i Turistička organizacija Nikšić, i Srbiji, Turistička organizacija Priboj kao vodeći partner. Projekat sufinansira Evropska unija posredstvom Ministarstva finansija, Sektora za ugovaranje i finansiranje programa iz sredstava Evropske unije Republike Srbije u okviru Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA II). Ukupna vrijednost projekta iznosi blizu 325.000 evra, od čega Evropska unija ko-finansira iznos od blizu 249.000.
Foto: Arhiva
