U subotu pred praznik Svetih Otaca Prvog vaseljenskog sabora, 31. maja 2025. godine u Pečuju, gradu sa ranohrišćanskom tradicijom, svečano je proslavljen veliki jubilej celog hrišćanskog sveta – 1700. godina od Prvog vaseljenskog sabora koji je održan u Nikeji 325. godine.
Njegovo visokopreosveštenstvo Arhiepiskop i Mitropolit budimski g. Lukijan služio je Svetu arhijerejsku liturgiju na temeljima bazilike iz 4. veka koja se nalazi u okviru arheološkog i muzejskog centra „Cella Septichora“ poznatog po ranohrišćanskim starinama iz 4. veka kao što su bazilika, grobnice i rano zidno slikarstvo.
Njegovom visokopreosveštenstvu sasluživali su arhimandrit Metodije Marković, iguman Manastira Srpski Kovin, protosinđel Varnava Knežević, sekretar Eparhije budimske, sinđel Mitrofan Gajić, duhovnik Manastira Grabovca, protonamesnik Jovan Bibić, paroh santovački, jerej Milan Erić, paroh pečujski, protođakon Andraš Štrijk i đakon Stefan Milisavić.
U toku Svete liturgije, uznesene su molitve Gospodu na crkvenoslovenskom, srpskom, grčkom, mađarskom i latinskom jeziku, a takođe je pročitan i Nikejski simvol vere, u spomen na Prvi vaseljenski sabor.
Visokopreosvećeni Mitropolit se na kraju Svete liturgije obratio sabranima podsetivši na značaj Prvog vaseljenskog sabora koji je udario temelje današnjoj crkvi i projavio sabornost tj. jedinstvo crkve na vaseljenskom nivou.
„Prvi vaseljenski sabor je dakle hrišćanskoj crkvi postavio jasne temelje po pitanju učenja, ispovedanja vere ali i po pitanju institucionalne organizovanosti crkve o čemu nam svedoče kanoni ovog sabora i upravo je u tome njegov nemerljiv značaj na vaseljenskom nivou. Prvi vaseljenski sabor je bio zapravo projava sabornosti hrišćanske crkve i obrazac postizanja jedinstva po svim važnim pitanjima crkvenog života. On je bio projava reči – Da budemo svi jedno u Gospodu. Međutim, počeci sabornosti jesu i uvek će biti isključivo u svetoj Liturgiji kao zajednici mnogih sjedinjenih istom verom u Boga, a koji se na vrhuncu svete Liturgije sjedinjuju upravo sa samim Gospodom Isusom Hristom pričešćujući se njegovim Telom i Krvlju.
Pravoslavna crkva je ustanovila praznik Svetih Otaca Prvog vaseljenskog sabora koji se uvek obeležava u nedelju pred Duhove, odnosno u VII nedelju po Vaskrsu. Ove godine Nedelja Svetih Otaca Prvog vaseljenskog sabora se slavi 01. juna, a evo mi u susret prazniku Svetih Otaca, na ovom drevnom i svetom mestu blagodareći dobroti biskupa pečujskog i gradske uprave Grada Pečuja i ovdašnjim domaćinima, tvorimo delo spasenja, Hristovo delo, svetu Liturgiju kroz koju nam se Tajna nad tajnama, Telo i Krv Hristova daju i tako postajemo pričasnici Carstva Nebeskog.
Neka bi dao Gospod da se po uzoru na Svete Oce Prvog vaseljenskog sabora i mi sabiramo tamo gde je Hristos uvek prisutan a to je na Svetoj Liturgiji i da na taj način projavljujemo sabornost i jedinstvo kako među nama, tako i nas samih sa Hristom Gospodom. Amin.“ – naglasio je Mitropolit Lukijan.
Ovom prilikom na poklonjenje su donesene mošti Svetog Atanasija Velikog, svedoka i aktivnog učesnika Prvog vaseljenskog sabora i jednog od najvećih teologa hrišćanske crkve. Takođe, na celivanje je iznesena i ikona Svetih Otaca Prvog vaseljenskog sabora posebno naslikana za ovu priliku.
Na samom kraju Njegovo visokopreosveštenstvo je zahvalio Biskupiji pečujskoj i Gradu Pečuju, a Ranohrišćanskom arheološkom i muzejskom centru „Cella Septichora“ kao domaćinima sabranja uručio je zahvalnicu Eparhije budimske.
Proslavi velikog hrišćanskog jubileja – 1700. godišnjice od Prvog vaseljenskog sabora prisustvovali su biskup pečujski g. Laslo Felfoldi, gradonačelnik Pečuja g. Atila Peterfi i Svetlana Stanković, konzul Republike Srbije u Budimpešti kao i g. Vladimir Gak, predsednik Privredne komore Vojvodine i dr Predrag Mandić, ispred Crkvene opštine pečujske.
Ovom prilikom Visokopreosvećeni Mitropolit je sa sveštenstvom obišao arheološko nalazište i muzej hrišćanskih starina, kao i katedralnu crkvu u Pečuju.
Izvor: Srpska pravoslavna eparhija budimska
Foto: Predrag Mandić
