Crkvena opština Danilovgrad i Pravoslavno bratstvo Svetog Arsenija 29. januara 2025. godine priredili su u danilovgradskom Centru za kulturu Svetosavsku akademiju.
Početak akademije pozdravnim slovom blagoslovio je paroh danilovgradski protojerej Željko Ćalić, koji je u ime organizatora pozdravio goste i učesnike u programu.
„I ove godine nas je sabrao najveći sin našega naroda Sveti otac Sava, jedna izuzetna, integralna i cjelovita ličnost, koja je u sebi sadržala brojne darove i koju je Bog zaista odabrao i ostavio, ne samo za ono vrijeme kada je živio, nego evo i osam vjekova on nam svijetli kao sjajna zvijezda na nebu Hristovom i sija svoj vaseljeni jer Svetitelj je nadvremeni i univerzalni čovjek. Ono što je upravo Sveti Sava ostavio i za šta se naš narod kroz vjekove borio, bez obzira na iskušenja koja je imao, za šta se može držati i čemu se može vraćati to je Svetosavlje“, kazao je u pozdravnom slovu otac Željko dodajući da Svetosavlje nije nikakva ideologija, kako to neki razumiju pogrešno, oni koje ne razumiju ličnost Svetoga Sava, već da je Svetosavlje primjenjeno pravoslavlje u srpskom narodu.
Ovodgodišnju svetosavsku besjedu proiznio je jeromonah dr Vladimir Palibrk, sabrat manastira Ostrog.
„Sozercavajući sav ravnoapostolni trud Svetoga Save na njivi Gospodnjoj, možemo reći da je ta ideja o bratstvu ljudi itekako bila bliska i draga prvom srpskom arhiepiskopu. Nesumnjivo da je i njegovo srce kucalo za svesvjetsko, za svečovječansko-bratsko jedinstvo. U tajni jedinstva ljudi u Hristu skriva se tajna svetosavske ideje. Ljubav prema Bogu, i ljubav prema čovjeku, na kojima počiva sav zakon i proroci, po Hristovom kazivanju, jeste ono što je u istoriji srpskog naroda poznato pod nazivom Kosovski zavjet. Ako obratimo pažnju na Kosovski zavjet, mi tu vidimo opredjeljenje za Carstvo nebesko, a to je u srpskom narodu starije od cara Lazara jer ovaj nije sam po sebi odlučio da izabere Carstvo nebesko, već je uradio ono na šta ga je obazivala sveštena tradicija Nemanjića“, kazao je u uvodnom dijelu besjede jeromonah Vladimir. Otac je uostalom kazao i to da je za Nemanjiće, i za jedne i za druge, i za vladara zemnoga i za vladara duhovnoga isti cilj – a to je svetost. Skoro svi Nemanjići, poslije upravljanja državom ostavljali su ovaj svijet, ostavljali svu vlast i povlačili se u manastir.
„Dakle, cilj života za Nemanjiće je bio – svetost. I kada imamo, s jedne strane, predstavnike Crkve, kojima je ideal svetost, predstavnike države kojima je isto ideal svetost, onda imamo Nemanjićku državu, blagoslovenu od Boga, i onda imamo procvat srpskog naroda, srpske Crkve, srpske države. Ovakva sabornost srpskog naroda, gdje je kao krajnji cilj i viši smisao svetost čovjeka i društva u cjelini, mora rezultirati sveopštim bratstvom ljudi. Kretanje svih ka svetosti porađa bratstvo, težnja ka Bogu vodi me u zagrljaj bratu. Nije toliki grijeh ako čovjek boreći se protiv sebe ipak na kraju ne postane svet, koliki je grijeh ako čovjek drugome ne postane brat. Prvo zavisi od Božijeg davanja, a drugo od moga vlastitoga htenja i izbora. Prvu zapovijest o ljubavi prema Bogu, Sveti Sava je ispunio onda kada je ostavio svijet i postao monah na Svetoj Gori, a drugu zapovjest o ljubavi prema bližnjima, on je ispunio kada se očišćen i prosvećen vratio svome narodu da ga sjedini sa Hristom, a onda i ljude jedne sa drugima… Da li će Svetosavlje biti naš životni put, a mi djeca Svetoga Save to zavisi od nas i našeg opredjeljenja. Carstvo nebesko ili carstvo zemaljsko. Ako izaberemo Svetosavlje kao jedini naš put, istinu i život, onda će nas ono dovesti do Carstva nebeskog, jer taj put samo tamo i vodi; izaberemo li naprotiv carstvo zemno, gdje će Svetosavlje za nas biti samo jedna sporedna, beživotna, prevaziđena ideološka paradigma koja je nešto značila i predstavljala za naše pretke u mračnom srednjevjekovnom periodu narodnog postojanja, a za progresivnog, prosvećenog modernog srpskog čovjeka ne predstavlja ništa više nego muzejno-folklorni etnološki artefakt, onda će nas taj put odvesti u ad, jer nigdje drugo on i ne vodi“, kazao je otac Vladimir.
Nakon svetosavske besjede uslijedio je bogat umjetničko-kulturni program koji je otvorio književnik Zoran Kostić, prvi počasni doktor Filološkog fakulteta u Banjaluci, član Udruženja književnika Srbije, Saveza pisaca Rusije, Udruženja književnika Republike Srpske, Međunarodne sveslovenske akademije nauka i umjetnosti i dobitnik brojnih nagrada i priznanja, kako domaćih, tako i međunarodnih.
U nastavku danilovgradska publika je uživala u nastupima: Srpskog pjevačkog društva „Svetosavnik“ iz Podgorice, pod dirigentskom palicom Ratke Vujačić, Folklornog ansambla „Crna Gora“, guslara Nikole Krivokapića, pojaca etno muzike: Bojane Radoviće, Ksenije Vešović i Ive Gvozdenović.
U programu su učestvovale i škole vjeronauke sa područja Crkvene opštine Danilovgrad koje vode vjeroučiteljice: popadija Anka Ćalić, popadija Zdenka Jovićević, popadija Ivana Katanić i Branka Đurković.
Voditelji programa bili su Marija Vujadinović i Vasilije Marunović.
Ovogodišnjoj Svetosavskoj akademiji prisustvovali su: arhijerejski namjesnik i paroh barski, starešina Sabornog hrama Sv. Jovana Vladimira, protojerej-stavrofor Slobodan Zeković, ambasador Srbije u Crnoj Gori g. Nebojša Rodić, predsjednik Privremenog organa Opštine Peć g. Darko Kolašinac, potpredsjednik Opštine Danilovgrad g. Bojan Pavićević, predsjednik Skupštine opštine Danilovgrad g. Predrag Pajović, potpredsjednca Skupštine opštine Danilovgrad g. Marija Radonjić, poslanici Skupštine Crne Gore g. Velimir Đoković i g. Darko Dragović, direktor podgoričke Pravoslavne gimnazije „Sveti Sava“ g. Jugoslav Blagojević, direktor danilovgradske Gimnazije „Petar I Petrović Njegoš“ g. Miloje Aranitović, pjesnikinja i urednica programa JU Zahumlje g. Milica Bakrač i brojni drugi ugledni parohijani i sugrađani.
Po završetku programa sveštenstvo CO Danilovgrad podijelilo je poklon paketiće prisutnoj djeci i roditeljima, koje je još jednu godinu zaredom obezbjedila firma „Swisslion Takovo“ i njihov direktor g. Đorđe Kovačević.
Manojle Krsmanović
Foto: Luka Radonjić
