Književno-duhovna manifestacija „Dani Njegoševi“, koju organizuju Književno društvo „Njegoš“, NVO “Njegoševe večeri poezije” i Udruženje književnika Crne Gore, a koja se ove godine održava 11. put, završena je na dan Njegoševog rođenja, u subotu 13. novembra 2021. programom upriličenim u Nikšiću.
Kako se „Dani Njegoševi“ ove godine održavaju pod pokroviteljstvom Opštine Nikšić, Eparhije budimljansko-nikšićke i Mitropolije crnogorsko-primorske, brojnu publiku i učesnike manifestacije pozdravio je Marko Kovačević, predsjednik nikšićke Opštine.
Kovačević je kazao da je ova manifestacija pokazala da se u jednom teškom vremenu, može uspostaviti kontinuitet, tradicija, čak, i onda kad izostaje institucionalna i svaka druga podrška.
„Oni su to uspjeli, upravo, zbog toga što su se oslonili na ovaj kamen, odnosno na Petra II Petrovića Njegoša, a posebna mi je čast i zadovoljstvo što Opština Nikšić ima priliku da bude pokrovitelj ovog značajnog događaja i nadam se iskreno da će tako biti i ubuduće“, kazao je prvi čovjek Opštine Nikšić.
Obratio se i književnik Milutin Mićović, predsjednik Književnog društva „Njegoš“, čijim naporom je manifestacija u slavu Njegoša godinama opstajala i bivala prepoznatljiva i dostojna našeg pjesničkog genija i njegovog djela daleko izvan granica Crne Gore.
„Sabrali smo se da stanemo pred Njegoša, da se u njegovo ime okupimo i da projavimo dublji smisao koji nas jedino može održati. Ako bismo se mjerili Njegoševom mjerom malo bi zategli, malo bi šta od nas ostalo, ali da nemamo tu mjeru bili bi u mnogo gorem položaju. U poslednjih nekoliko decenija da nije bilo Njegoševih luča teško bi prebrodili ovo vrijeme tame u Crnoj Gori. S Njegošem, s njegovom aktivnom pomoći, s njegovim lučama uspjeli smo da prepoznamo svoje lice i da sačuvamo svoj obraz“, ocijenio je Mićović.
Besjedu na temu „Njegoš i Matija Ban“ održao je prof. dr Goran Maksimović sa Univerziteta u Nišu. On je govorio o svestranoj ličnosti, političkim idejama i književnom djelu Vladike Petra II Petrovića Njegoša, iskazanim kroz razgovore sa Matijom Banom.
„Malo je tako važnih, a skrajnutih memoarskih tekstova u srpskoj književnosti, kao što su zapisi Matije Bana u kojima su prikazana četiri njegova diplomatska susreta sa Njegošem na Cetinju u razdoblju između 1848. i 1851. godine. Istorijski kontekst u kojem su se odvijali ti susreti, njihov politički značaj i dalekosežne posledice za sudbinu čitavog srpskog naroda u drugoj polovini 19. v. i u početnim decenijama 20. vijeka, a dobrim dijelom i sudbinu svega onoga što srpski narod proživljava u našem vremenu, učinili su da ovo djelo bude iznova aktuelno.
Umjetnička priroda samog memoarskog kazivanja, a posebno postupak oblikovanja Njegoševe ličnosti, te bogatstvo i dalekosežno značenje pojedinih njegovih ideja, svrstavaju ovo djelo u sam vrh srpske memoaristike, a njegova vrijednosna dimenzija i značaj mogu se upoređivati sa znamenitom putopisnom knjigom Ljubomira Nenadovića Pisma iz Italije ili Vladika crnogorski u Italiji“, rekao je Maksimović, dodavši da se iz današnje perspektive najdragocjenim za čitanje, zaboravljenog književnika Matije Bana, čine upravo njegovi memoarski zapisi o diplomatskim susretima sa Njegošem na Cetinju, koji su, u pet nastavaka, publikovani u listu Preodnica u Beogradu 1884. pod naslovom „Podaci o Petru Petroviću Njegošu“.
Svoje stihove su kazivali pjesnici: Višnja Kosović, Radomir Uljarević, Milica Kralj, Vojislav Karadžić, Sava Radulović, Ranko Mićanović, Nikolina Kovačević, Bećir Vuković.
Veče su upotpunili: hor Svetog novomučenika Stanka sa dirigentom prof. Lenkom Durutović i mr Mihailo Perošević, koji je govorio Njegoševe stihove. Voditelj programa bila je pjesnikinja Milica Bakrač, koja je, takođe, kazivala svoju poeziju.
Senka Čolović
