U okviru manifestacije – DANI SVETOG MARKA, sinoć je u porti Crkve Svetog Đorđa pod Goricom, organizovano veče sećanja na pesnika Momira Vojvodića, pod nazivom njegove istoimene knjige Žertveno polje Kosovo, izdatoj 1989. g.
Dobrodošlicu prisutnima koji su ispunili portu Crkve Svetog Đorđa, poželio je starešina ovog drevnog hrama protojerej, Mirčeta Šljivančanin.
Čestitajući Slavno Vaskrsenje Hristovo, prota Mirčeta je ponovio okupljenima da smo se večeras sabrali kako bi, ne samo održali tu Vaskršnju radost – već i proslavili Svetog Đorđa, zaštitnika drevnog hrama, kao i Svetog Apostola Marka, zaštitnika grada Podgorice.
Posebno je istakao da ovo veče bude i sveća voštanica postradaloj djeci u Beogradu ! Poželevši da Gospod upokoji njihove duše u Carstvu Nebeskome, da da utehu njihovim bližnjima, kako se to zlo nikada i nigde ne bi ponovilo.
Otac je na kraju svoga obraćanja najavio svečanosti koje nas očekuju u okviru manifestacije – DANI SVETOG MARKA, koji će se dakle, nastaviti Sv. Arhijerejskom Liturgijom na Đurđevdan, koju će sužiti Njegovo Preosveštenstvo Episkop buenos-aireski, g-din Kirilo, dok će 7.05. Arhijerejsku Liturgiju služiti Njegovo Viskopreosveštenstvo Mitropolit crnogorsko-primorski g-din. Joanikije – što će vrhuniti Sv. Markovdanskom litijom koja će se održati u nedelju veče, uoči Markovdana, sa početkom od 18 časova, koja će krenuti ispred hrama Sv. Velikomučenika Đorđa pod Goricom.
.Veče je počelo izvođenjem dve pesme Srpskog pevačkog društva Svetosavnik, pod upravom dirigenta Ratke Vujačić. Hor je za ovu priliku izveo dve pesme: Hristos Voskrese i rusku pesmu Radost moja Hristos Voskrese.
Slovo o pesništvu Momira Vojvodića proizveo je dr Budimir Aleksić:
Dr Aleksić je pozdravljajući prisutne i porodicu uvaženog pesnika, podsetio da smo se večeras okupili kako bi obnovili sećanje na život i stvaralaštvo ovog velikog srpskog pesnika, koji je pre 8 godina napustio ovaj svet.
,, U bolji svijet 2014 g. otišao je nenadmašni usmeni besjednik, britki polemičar, prefinjeni književni kritičar, antologičar i istaknuti publicista.
Čitav svoj život posvetio je borbi za istinu o svom srpskom narodu i za njegova prava u Crnoj Gori; pridružio se plejadi svojih slavnih predaka, – potomak moračkog vojvode Mine, Radulovog, Radovića kome se odužio brojnim pjesmama, iz svog grandoiznog pjesmotvora.
Rođen u Ponoševcu kod Đakovice, 1939.g. u mučeničkoj Metohiji, koji je sa 2,5 g. morao da bježi sa svog ognjišta, pred pomamom arnautskih palikuća, koji su na krilima nacističkog okupatora, krenuli da zatiru svaki trag srpskog postojanja, na Svetoj srpskoj zemlji.
U knjizi Rebra Prokletija, izdatoj 2004.g. – objavio je sjećanja svoje majke Milke o izgonu sa rodnog ognjišta 1941.g. na koji se nakon završetka II svetskog rata, nijesu mogli vratiti jer je komunistička vlast donijela zakon o zabrani povratka proteranih Srba u Metohiju, Makedoniju i Kosovo.
Ovaj pjesnik Kosovskog zavjeta, nikada nije zaboravio svoje KIM – o njoj je pjevao u mislima njoj se vraćao, novo stradanje Srba u njoj bolno doživljavao…
Potpisnik je bio svih peticija 80 – ih godina, srpskih intelektualaca, upućenim državnim organima Srbije i Jugoslavije, sa zahtevom da se zaustavi teror albanskih zalumćara.
Rana velikog Vojvodićevog srca, bila je Vojvodićeva opsesivna tema i trajno uporište u životu.
Obajvio je ukupno 42 knjige a najveći broj je bio posvećen KIM i 2 antologije.
Vitezović za njega govori da je “najsrpskiji savremeni srpski pjesnik “ – jer niko tako poletno i istrajno nije pevao o kosovskoj sudbini kao Momir.
Njegova izbeglička sudbina je opredelila pravac njegovog pjevanja i mišljenja: u njegovim radovima, mnogo je tema i motiva – od lirskih, i emocionalno najemotivnijih, preko ustaničkih i rodoljubivih do metafizičkih i egzistencijalno neizbježnih i sudbinski tragično utkanih u naše tokove.
Korijen njegove estetike i poetike je u Kosovu i u kosovko-zavjetnoj misli.
Sav njegov život u svim svojim manifestacijama umnim, osjećajnim i djelatnim – razvijao se iz te misli;ona je dominirala njime, on je počinjao s njome i kreativno se bavio do poslednjeg daha.
Jer Kosovo je za njega – Knez svih srpskih reči, kako glasi naslov jedne njegove pjesme.
On se neprestano nadahnjivao ljepotom i monumentalnošću srpskih crkava i manastira na KIM, pa je tim veličanstvenim zadužbinama i njihovim ktitorima, posvetio veliki broj pesama, među kojima se po estetskoj vrijednosti izdvaja virtuozna poema – Gračanica (1989.)
On u nizu svojih pjesama prikazuje varvarsko rušenje tih svetinja, koje su Albanci izvršili por pokroviteljstvom, bezdušne Evrope.
Pisao je i epsku poeziju. Zbirka njegovih epskih pjesama ispevanih u rimovanim desetercima, naslovljena Žertveno Polje, u cijelosti je posvećena Kosovskom boju i zbivanjima koja su se odigrala prije i posle ovog najznačajnijeg događaja naše istorije. Između 12 pesama iz ove zbirke, izdvaja se poema Boj na Kosovu, koju ćemo večeras čuti, a koja je prvi put objavljena 1981.g u časopisu Raskovnik, koji je uređivao Dragiša Vitošević. U toj veličanstvenoj poemi, bogatoj gradacijama i hiperbolama – vizija Kosovskog boja, prenosi se sa zemaljskog na nebeski plan. U pesmi se ne govori o pogubljenju kneza Lazara i kraju bitke – težište bitke je na Obilićevom podvigu, odnosno smrti sultana Murata i pogibiji braće Jugovića u čijem bolu, Vojvodić vidi bol srpske države. U njegovoj viziji, pesme – Kosovski boj, kosovska bitka neprestano traje i njen ishod se još ne vidi.
Smatrajući Kosovo svojim duhovnim i fizičkim zavičajem, Vojvodić je kosovsku stvarnost stavljao na prvo mjesto u svojoj poeziji.
Pevao je o svemu onome što se kroz istoriju dešavalo na Kosovu i onome što se dešava u naše dane. Egzodus Srba sa Kosova, upoređivao je sa stradanjem Jermena a Prokletije je smatrao srpskim Araratom.
Bio je jedan od najznačajnijih srpskih pjesnika druge polovine (20.) i prve decenije (21.) vijeka – koji su se najtrajnije nadahnjivali kosovskom tematikom.
Ostavio je izvanrednu pjesničku sliku KIM u prošlosti i sadašnjosti.
Za sve što je učinio, molimo da bude u vječnoj pažnji i milosti svoga Pravednoga Boga. “ – izložio je svoj omaž, pesniku Momiru Vojvodiću, dr Budimir Aleksić.
Naror večeri je bio Balša Vukčević.
Društvo za negovanje tradicionalnog srpskog pevanja uz gusle Sveti Sava iz Podgorice, pesništvo Momira Vojvodića, ulepšalo je narodnim guslarima: Sašom Laketićem, Rajom Vojinovićem, Maksimom Vojvodićem, Veljkom Đuranovićem i Vitomirom Arsenićem, koji su izveli kosovski ep Boj na Kosovu, iz Vojvodićeve knjige ŽERTVENO POLJE KOSOVO, objavljene1989. godine.
Elza Bibić
Foto: Stefan Rabrenović
Video: Darko Radunović
