Povodom jubileja, 240 godina hirotonije Svetog Petra Cetinjskog za Mitropolita crnogorskog i brdskog i Egzarha sveštenog trona pećkog i 230 godina slavne Karlovačke bogoslovije, u Sremskim Karlovcima boravila je delegacija iz Mitropolije crnogorsko-primorske i Cetinjske bogoslovije.
U godini značajnih datuma, kako za Crnu Goru tako i za Srbiju i znamenitu školsku ustanovu, u Sremskim Karlovcima bila je i generalna konzulka Crne Gore u Generalnom konzulatu u Srbiji, g-đa Nevenka Ćirović koja je kazala da joj je čast što predstavlja savremenu Crnu Goru u Sremskim Karlovcima u kojima je prije 240 godina hirotonisan Sveti Petar Cetinjski:
„Sveti Petar Cetinjski je jedna od najznačajnijih ličnosti Crne Gore, posebno kada se ima u vidu vrijeme njegove vladavine i ono što se dešavalo nakon njegovog upokojenja. Svaki dan je prilika da se sjetimo Svetog Petra Cetinjskog, jednog od dinasta dinastije Petrović, koja je obilježila istoriju Crne Gore. Sveti Petar Cetinjski bio je i duhovni i svetovni poglavar Crne Gore. Jedinstvo između duhovne i svjetovne vlasti bilo je nešto što se nije dovodilo u pitanje tada, jer su države u to vrijeme imale tu vrstu ustrojstva.
Sveti Petar Cetinjski je neko ko nas je kao narod ponajbolje poznavao. Sveti Petar Cetinjski je svoj narod volio više od sebe. Samim tim što ga je volio više od sebe, znao je sve njegove vrline, ali je znao i sve njegove mane. Znao je često da se naljuti na nas i u poslanicama Svetog Petra Cetinjskog, možemo da nađemo savremenu Crnu Goru, u onome što je on tada pisao. Zašto je važno da se sjetimo Svetog Petra Cetinjskog i kao duhovnog i kao svjetovnog poglavara? Zato što je zaista brinuo o duhu svog naroda, o održavanju njegove duhovne snage i onih viteških vrlina. A, znamo da nam je jednom otpisao da ne može više među nama da bude, da je ljut na nas, da ne može da gleda ono što radimo jedni drugima, i da se tada osamio i odvojio od Crne Gore. No, on bez nje nije mogao. Kada govorimo danas o Crnoj Gori kao zemlji koja treba da postane zemlja vladavine prava, ili pravna država u punom smislu, onda nikako ne smijemo da zaboravimo da je Sveti Petar Cetinjski svojom Stegom, prvi koji je Crnu Goru počeo da postavlja i gradi. On je prvi koji je postavio temelje Crne Gore kao organizovane pravne države, koja će počivati na pravnim tekovinama“, podsjetila je Ćirović.
Sveti Petar Cetinjski postavio je temelje Crne Gore kao pravne države
„U Stezi Svetog Petra Cetinjskog i u pravnim spisima koje je on ostavio, postoji zapravo temelj onoga na čemu danas počiva pravna država Crne Gore, kao država njenih građana koji su jednaki. Ono što sam negdje iskustveno doživela u Sremskim Karlovcima kao generalna konzulka Crne Gore, jeste da sam se susrela sa velikim brojem ekskurzija naše djece u završnim razredima osnovne škole, srednjih škola manje. Često znamo da se sretnemo ili na Trgu u Sremskim Karlovcima. Dešavalo i da ih pozovemo da ih uvedemo u generalni konzulat Crne Gore, da kada odu kući znaju da su i na tom mjestu imali parče svoje zemlje. Jer, generalni konzulat jeste zapravo komad Crne Gore u Sremskim Karlovcima.
Vrlo važno bi bilo kada se dolazi u Sremske Karlovce, da se djeci organizuje zapravo posjeta crkvi u kojoj je Sveti Petar Cetinjski hirotonisan, i da im se objasni istorijski aspekt vladavine Svetog Petra Cetinjskog. Djeca uče istoriju, uče kroz istoriju o Svetom Petru Cetinjskom kao duhovnom i svetovnom poglavaru, kao o poglavaru koji je uspostavio Crnu Goru kao pravnu državu, organizovanu, državu sa institucijama. Treba da znaju, da kada dođu u Sremske Karlovce nekih stotinak metara od mjesta koja oni posjećuju u Sremskim Karlovcima se zapravo nalaze duboki tragovi Svetog Petra Cetinjskog, jednog od najzaslužnijih za to što Crna Gora postoji danas kao slobodna zemlja i da djeca iskustveno mogu da vide i saznaju da je tu boravio onaj, koji je Crnu Goru predvodio u nekom od najtežih bitaka za slobodu od vojnih neprijatelja.
240 godina od ustoličenja hirotonije Svetog Petra Cetinjskog kao duhovnog poglavara je neodvojivo od činjenice da je on bio istovremeno bio i svjetovni poglavar Crne Gore. I da je on o Crnoj Gori brinuo i na jedan drugi način, da je vodio kroz vrlo važne borbe i da je vodio i kroz unutrašnje njene borbe, a Crna Gora čitav život i postojanje vezuje za tu vrstu borbe. Za našu zemlju vezuje se vječita borba za slobodnu, za ljepšu, za bolju, za pravedniju Crnu Goru, jer uvijek može i ljepše i bolje i pravednije. U tom smislu meni je zaista dodatna čast da u godini ovakvog jubileja, veličine istorijske kakav je Sveti Petar Cetinjski, budem neko ko predstavlja savremenu Crnu Goru u Sremskim Karlovcima“, poručila je Ćirović.
Profesor Aleksandar Vujović- Veze Karlovačke i Cetinjske Bogoslovije su brojne i neraskidive:
„Za svetitelje Božije ne postoje granice, oni su ti koji spajaju i mjesta i gradove i zemlje. Jedan od onih koji spaja Crnu Goru i Srbiju, koji spaja Cetinje i Sremske Karlovce jeste i Sveti Petar Cetinjski, najveći Crnogorac u istoriji Crne Gore. On je kroz svoju nemjerljivu i grandioznu ličnost spajao ljude sa svih strana. Stoga je i veliki događaj da se sjetimo i ovogodišnjeg jubileja i tih neraskidivih veza dvije zemlje i gradova kakvi su Cetinje i Sremski Karlovci.
Tačno prije 240 godina, tačnije 13. oktobra 1784. godine u čin Mitropolita crnogorskog i brdskog hirotonisan je Sveti Petar Cetinjski, u Crkvi Svetih Prvovrhovnih Apostola Petra i Pavla u Sremskim Karlovcima.
Čin hirotonisanja u prisustvu tri arhijereja obavio je mitropolit Mojsije Putnik.
Kako tada, tako i danas Cetinje i Sremske Karlovce spajaju i dvije drevne mitropolitske katedre, najznačajnijih Mitropolita Srpske pravoslavne crkve. U sremskim Karlovcima pored brojnih znamenitosti nalazi se i felon Svetog Petra Cetinjskog, (dio svešteničke odežde), sa kojim je poslednji put odslužio Svetu liturgiju jerejskog čina i čestica moštiju Svetog Petra Cetinjskog u crkvi Svetog Petra i Pavla u Sremskim Karlovcima.
Cetinje i Sremske Karlovce spajaju i dvije bogoslovske škole, Bogoslovija Svetog Petra Cetinjskog i Bogoslovija Svetog Arsenija Sremca, čije se mošti nalaze u manastiru, nemanjićkoj zadužbini Svetog Arhangela Mihaila u Ždrebaoniku kod Danilovgrada u Bjelopavlićima. I Sveti Arsenije, drugi Arhiepiskop i prosvetitelj srpski i vaseljenski, naslednik Svetog Save, spaja Crnu Goru i Srbiju, Crnogorsko-primorsku i Karlovačku mitropoliju. Svojim svetim moštima i prisustvom u Crnoj Gori, čuva je, i njen je zaštitnik kao što je i zaštitnik Karlovačke bogoslovije, koja ove godine slavi svoj jubilej 230 godina postojanja“, kazao je profesor Vujović.
Tokom posjete delegacije Cetinjske Bogoslovije Sremskim Karlovcima, Aleksandar Vujović se susreo sa Arhiepiskopom sirmijunskim i Mitropolitom sremskim g. Vasilijem, duhovnim ocem i rukovoditeljem i čuvarom brojnih slavnih svetinja Srema i Fruške Gore. On je čestitao Mitropolitu Vasiliju, kao duhovnom ocu škole Karlovačke bogoslovije, njen 230 godišnji jubilej i zahvalio se na gostoprimstvu Mitropolitu Vasiliju i rektoru, protojereju mr Jovanu Milanoviću, gospodi profesorima i učenicima.
U toku razgovora bilo je riječi i o tome da Mitropolit Vasilije posjeti i mjesto rođenja Svete Prepodobne Mati Angeline Krušedolske, u sadašnjoj Albaniji, zemlji Svetog Jovana Vladimira, Zetskog kralja i mučenika, drevni grad Skadar, staru srpsku prestonicu, postojbinu Prepodobne Stefanide Skadarske Dečanske i Bitoljske.
Bilo je riječi i o bratimljenju Kanina kod Valone, mjesta rođenja Prepodobne mati Angeline i Krušedola gdje počivaju mošti Prepodobne Angeline.
Želju za bratimljenjem i uspostavljanjem duhovnih i kulturnih veza mjesta Kanina i Krušedola, izrazili su žitelji mjesta rođenja Prepodobne mati Angeline, kao i pravoslavni Srbi i Albanci, ali i mnogi drugi ljudi dobre volje.
Ljubica Vukićević
Aleksandar Vujović
